Edukacja wczesnoszkolna wokół problemów i nowych rozwiązań

• Authors: Agata Tatara

Title variants

EN

Early Childhood Education Upon Problems and New Solutions

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Koncepcja kształcenia zintegrowanego ma bogate tradycje w historii myśli pedagogicznej, szczególnie w koncepcji szkół alternatywnych z początku XX wieku (O. Decroly, C. Freinet, M. Montessori). W Polsce koncepcja ta została wdrożona do klas I–III zgodnie z reformą szkolnictwa w 1999 roku. W poszukiwaniu najlepszych rozwiązań metodycznych, organizacyjnych trwa dyskusja nad modelem systemu kształcenia dzieci. Obecnie metodyczne aspekty pracy z dziećmi ujmowane są w oparciu o ideę konstruktywistycznie zorientowanej dydaktyki, która kładzie duży nacisk na to, aby na warunki w jakich zachodzi proces uczenia się w większym stopniu wpływ miały osoby bezpośrednio zaangażowane, czyli uczniowie, nauczyciele i rodzice. Konstruktywiści, postrzegający naukę jako indywidualny proces budowania własnej wiedzy, wskazują na rolę uczącej się jednostki. W artykule podkreślone zostało znaczenie neurodydaktyki, czyli koncepcji nauczania i uczenia się przyjaznego mózgowi. Szkolne nauczanie wciąż jeszcze jest postrzegane jako pas transmisyjny, gdzie jedna strona jest aktywnym nadawcą, a druga pasywnym odbiorcą. W polskim systemie szkolnym obok szkół o pełnej strukturze organizacyjnej, w których proces kształcenia realizowany jest w klasach jednorodnych wiekowo, funkcjonują szkoły o niepełnej strukturze organizacyjnej, gdzie zajęcia dydaktyczno-wychowawcze są realizowane w systemie łączenia klas. Ostatnia część artykułu dotyczy kształcenia nauczycieli. Dobór nauczycieli do pracy z dziećmi stanowi fundament, od którego zależy dalsze funkcjonowanie dziecka w szkole.

EN

The idea of an integrated education has a rich tradition in the history of educational thought, especially in the form of the conception of alternative schools dating from the early 20th century (O. Decroly, C. Freinet, M. Montessori). In Poland, it has been implemented for Classes I to III in line with the educational reforms of 1999. The search for the best solutions with regard to both choice of method and organizational issues has engendered a discussion about the right model for the educational system as it pertains to children. Currently, methodological aspects of working with children reflect an orientation towards constructivist ideas about teaching, with great emphasis placed on the fact that the conditions under which learning occurs are to a large extent influenced by the people directly involved: namely students, teachers and parents. Constructivists, who view learning as a process of individually building one’s own knowledge, point to the role of the individual learner. This article stresses a conception found in current neuro-didactics: that of teaching and learning in ways suited to how the brain itself works. School teaching is still currently seen as a conveyor belt, where one side is the active sender and the other a passive recipient. In the Polish school system, alongside schools with a full organizational structure, in which the educational process is being implemented in classes that are homogeneous with respect to age, we find schools that are functioning with an incomplete organizational structure, where teaching that aims to meet the demands of the educational system has to be realized through combining classes. The last part of the article concerns the training of teachers. The selection of teachers to work with children is, after all, the primary foundation on which the further functioning of the child in school depends.

Keywords

PL

edukacja wczesnoszkolna; kształcenie zintegrowane; zalecane warunki i sposoby realizacji podstawy programowej; neurodydaktyka; klasy łączone; kształcenie nauczycieli

EN

primary education; integrated education; recommended conditions for and ways of implementing the basic curriculum; neurodidactics; combined classes; teacher-training

• Publisher: Akademia Ignatianum w Krakowie, Instytut Nauk o Wychowaniu, ul. Kopernika 26, 31-501 Krakow, Poland
• Journal: Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce
• Year: 2015
• Issue: 3(37)
• Pages: 11-28

Contributors

author

Agata Tatara

References

• Borysewicz B., Dziedzic Z., Raport dotyczący organizacji pracy w systemie klas łączonych w szkołach podstawowych województwa małopolskiego, Wydawnictwo Kuratorium Oświaty, Kraków 2012.
• Brzezińska A., Misja edukacji elementarnej, ,,Edukacja i Dialog’’, 95(1998)2.
• Dylak S., Kontruktywizm jako obiecująca perspektywa kształcenia nauczycieli, file:///C:/Users/Marcin/Downloads/konstrukcja/pdf (dostęp: 18.06.2015).
• Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej, Nr 38 z 1932 r., poz. 389; Dziennik Urzędowy M.W.R. i O.P z 1933 r., Nr 14, poz. 194.
• Gruszczyk-Kolczyńska E., Komentarz do podstawy programowej edukacji wczesnoszkolnej, [w:] Podstawa programowa z komentarzami. Edukacja przedszkolna i wczesnoszkolna. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2008 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (wersja podpisana przez Ministra Edukacji Narodowej i opublikowana w Dzienniku Ustaw RP, Nr 4, z dnia 15 stycznia 2009 r.).
• Klus-Stańska D., O co chodzi w nauczaniu początkowym, ,,Edukacja i Dialog’’, 95(1998)2.
• Kwieciński Z., Socjopatologia edukacji, Wydawnictwo Trans Humana, Olecko 1995.
• Mazur G., Raport – jakość edukacji. Różnorodne perspektywy, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2012.
• Nowelizacja rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół z dnia 29 kwietnia 2014 r.
• Palka S., Pedagogika w stanie tworzenia. Kontynuacje, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2003.
• Pęczkowski R., Funkcjonowanie klas łączonych w polskim systemie edukacji, Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, Rzeszów 2010.
• Raport McKinseya. Jak najlepiej rozwijające się systemy szkolne stają się jeszcze lepsze, Fundacja Centrum Edukacji Obywatelskiej, Warszawa 2012, s. 47, 51, [w:] Jakość edukacji. Różnorodne perspektywy, (red.) G. Mazur, Kraków 2012.
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 26 października 2012 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie placówek doskonalenia nauczycieli.
• M. Spitzer, Jak uczy się mózg, [w] H. Żylińska, Neurodydaktyka. Nauczanie i uczenie się przyjazne mózgowi, Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń 2013.
• Standards for Staff Development, The National Staff Development Council, Dallas 2001.
• Ustawa o systemie oświaty z dnia 30 sierpnia 2013 r. (Dz.U., 2013, poz. 1265).
• Waloszek D., Pytania o edukację, Wydawnictwo Uniwersytetu Zielonogórskiego, Zielona Góra 2003.
• Węc K., Psychoanaliza w dyskursie edukacyjnym. Radykalność humanistyczna teorii i praktyki pedagogicznej. Konteksty nie tylko lacanowskie, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2012.
• Żylińska M., Neurodydaktyka. Nauczanie i uczenie się przyjazne mózgowi, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń 2013.
• Żytko M., Integracja treści kształcenia, ,,Edukacja i Dialog’’, 95(1998)2.
• http://www4.rp.pl/artykul/1207074-Wystarczy-kurs--by-zostac-nauczycielem. html (dostęp: 24.07.2015).
• http://www.doskonaleniewsieci.pl/o-platformie.aspx?mm=229 (dostęp: 20.05.2015).