Europejska Agencja Straży Granicznej i Przybrzeżnej –unijna agencja z siedzibą w Polsce

• Authors: Szymańska Jolanta

Title variants

EN

European Border and Coast Guard Agency – an EU agency based in Poland

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W artykule zaprezentowana jest ewolucja Fronteksu w kontekście wyzwań migracyjnych UE oraz strefy Schengen, oraz omówiona specyfika działań agencji na granicach zewnętrznych. Istotna część opracowania poświęcona jest relacjom Polski z Fronteksem, w tym zagadnieniom takim jak współpraca operacyjna polskiej Straży Granicznej z Fronteksem, zobowiązania wynikające z ulokowania siedziby agencji w Warszawie, a także stanowisko rządu RP dotyczące rozwoju agencji w kontekście szerszej dyskusji nad kierunkami unijnej polityki migracyjnej. W opracowaniu Autorka wykazuje, że silne przywiązanie państw członkowskich, w tym Polski, do kwestii suwerenności w zakresie ochrony granic ogranicza możliwości przekształcenia Fronteksu w prawdziwie europejską straż graniczną. Zwraca przy tym uwagę, że bez efektywnego systemu ochrony granic zewnętrznych, przy kryzysie zaufania między państwami członkowskimi w kwestiach migracyjnych, strefa Schengen pozostanie zagrożona.

EN

The article presents the evolution of Frontex in the context of migration challenges of the EU and the Schengen area, and describes the specificity of agency activities at external borders. Special attention is given to Poland's relations with Frontex, including issues such as operational cooperation between the Polish Border Guard and Frontex, obligations resulting from the location of the agency headquarters in Warsaw, and the government's position regarding the development of the agency in the context of a broader discussion on the EU migration policy. In the study, the author argues that the strong attachment of member states, including Poland, to sovereignty in borders protection limits the possibilities for a creation of a truly European border guard. The article concludes that without an effective system for the protection of external borders, with the crisis of trust between Member States on migration issues, the Schengen area will remain under threat.

Keywords

PL

Frontex; migracja; Schengen; granice; agencja; Unia Europejska

EN

Frontex; migration; Schengen; borders; agency; European Union

• Publisher: Wydział Nauk Politycznych i Studiów Międzynarodowych, Uniwersytet Warszawski
• Journal: Przegląd Europejski
• Year: 2018
• Issue: 3(49)
• Pages: 159-178

Dates

published

2018

Contributors

author

Szymańska Jolanta

• Uniwersytet Warszawski

References

• ADAMCZYK Marek (2005), Europejska Agencja Zarządzania Współpraca Operacyjną na Granicach zewnętrznych Państw Członkowskich Unii Europejskiej, „Materiały Robocze” 1/05, Centrum Europejskie – Natolin.
• CARRERA Sergio (2007), The EU Border Management Strategy FRONTEX and the Challenges of Irregular Immigration in the Canary Islands, „CEPS Working Document” No. 261.
• DECYZJA(2005/358/WE) Rady z dnia 26 kwietnia 2005 r. wyznaczająca siedzibę Europejskiej Agencji Zarządzania Współpracą Operacyjną na Zewnętrznych Granicach Państw Członkowskich Unii Europejskiej, O.J.L 114, 4.5.2005.
• DECYZJA (2005/267/WE) Rady z dnia 16 marca 2005 r. ustanawiająca bezpieczną internetową sieć informowania i koordynacji dla służb imigracyjnych Państw Członkowskich, O.J.L 83, 1.4.2005.
• FRONTEX (2017a), A year in Review. First 12 months of the European Border and Coast Guard Agency, Warszawa.
• FRONTEX (2017b), Annual Activity Report 2016, Warszawa.
• FRONTEX (2013), Wspólny zintegrowany model analizy ryzyka, https://frontex.europa.eu/assets/CIRAM/pl_CIRAM_brochure_2013.pdf (26.07.2018).
• GRUSZCZAK Artur (2015), Zadania wywiadowcze agencji FRONTEX: prawo – procedury – efekty, (w:) Artur Kuś, Anna Kosińska, Anna Szachoń-Pszenny (red.), Agencja Frontex w strefie Schengen. 10 lat doświadczeń, Lublin.
• KOMISJA EUROPEJSKA (2018a), Europejski program w zakresie migracji: Utrzymujący się brak stabilności i brak powodów do samozadowolenia, Bruksela.
• KOMISJA EUROPEJSKA (2018b), Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady Europejskiej i Rady: Nowe, nowoczesne wieloletnie ramy finansowe dla Unii Europejskiej, która skutecznie realizuje swoje priorytety po 2020 r. Wkład Komisji Europejskiej w nieformalne spotkanie przywódców w dniu 23 lutego 2018 r., COM/2018/098 final, Bruksela.
• KOMISJA EUROPEJSKA (2015), Zapewnienie szczelności granic zewnętrznych Europy. Europejska straż graniczna i przybrzeżna, https://ec.europa.eu/home-affairs/sites/homeaffairs/files/what-we-do/policies/securing-eu-borders/fact-sheets/docs/a_european_border_and_coast_guard_pl.pdf (26.07.2018).
• MONAR Jörg (2006), The Project of a European Border Guard: Orgins, Models and Prospects in the Context of the EU’s Integrated External Borders Management, (w:) Marina Caparini, Otwin Merenin (red.), Borders and Security Governance: Managing Borders in a Globalised World, Geneva Centre for the Democratic Control of Armed Force, LIT Verlag Munster.
• OPINIA (BAS-WAL/WAPEiM-35/16) w sprawie komunikatu Komisji do Parlamentu Europejskiego i Rady: Europejska straż graniczna i przybrzeżna oraz skuteczne zarządzanie granicami zewnętrznymi UE (COM(2015) 673 final), Warszawa, 8 kwietnia 2016 r.
• KOMENDA GŁÓWNA STRAŻY GRANICZNEJ (2018), Opracowanie przygotowane w odpowiedzi na pytania autorki przez Biuro Spraw Międzynarodowych Komendy Głównej Straży Granicznej, czerwiec 2018.
• MSWiA (2017), Polska i Frontex podpisały umowę w sprawie siedziby agencji w Warszawie, PAP, Warszawa.
• PARKES Roderick (2013), It’s Not Frontex, It’s Us: Towards a More Honest EU Borders debate, „PISM Bulletin” No. 120 (573).
• PŁÓCIENNIK Sebastian, SZYMAŃSKA Jolanta (2018), Deklaracja z Mesebergu: Francja i Niemcy przedstawiają plan zmian w Unii Europejskiej, „Komentarz PISM” nr 46/2018.
• RADA EUROPEJSKA (2018), Posiedzenie Rady Europejskiej (28 czerwca 2018 r.) – Konkluzje, Bruksela.
• ROZPORZĄDZENIE (1051/2013) Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) z dnia 22 października 2013 r. zmieniające rozporządzenie (WE) nr 562/2006 w celu ustanowienia wspólnych zasad tymczasowego przywracania w wyjątkowych okolicznościach kontroli granicznej na granicach wewnętrznych, OJ L 295, 6.11.2013.
• ROZPORZĄDZENIE (1168/2011) Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) z dnia 25 października 2011 r. zmieniające rozporządzenie Rady (WE) nr 2007/2004 ustanawiające Europejską Agencję Zarządzania Współpracą Operacyjną na Zewnętrznych Granicach Państw Członkowskich Unii Europejskiej, OJ L 304, 22.11.2011.
• ROZPORZĄDZENIE (2016/1624)Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) z dnia 14 września 2016 r. w sprawie Europejskiej Straży Granicznej i Przybrzeżnej oraz zmieniające rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/399 i uchylające rozporządzenie (WE) nr 863/2007 Parlamentu Europejskiego i Rady, rozporządzenie Rady (WE) nr 2007/2004 i decyzję Rady 2005/267/WE, OJ L 251, 16.9.2016.
• ROZPORZĄDZENIE (1053/2013) Rady (UE) z dnia 7 października 2013 r. w sprawie ustanowienia mechanizmu oceny i monitorowania w celu weryfikacji stosowania dorobku Schengen oraz uchylenia decyzji komitetu wykonawczego z dnia 16 września 1998 r. dotyczącej utworzenia Stałego Komitetu ds. Oceny i Wprowadzania w Życie Dorobku Schengen, OJ L 295, 6.11.2013.
• ROZPORZĄDZENIE (2007/2004) Rady (WE) z dnia 26 października 2004 r. ustanawiające Europejską Agencję Zarządzania Współpracą Operacyjną na Zewnętrznych Granicach Państw Członkowskich Unii Europejskiej, O.J.L 349, 25.11.2004.
• ROZPORZĄDZENIE (863/2007) Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 lipca 2007 r. ustanawiające mechanizm tworzenia zespołów szybkiej interwencji na granicy oraz zmieniające rozporządzenie Rady (WE) nr 2007/2004 w odniesieniu do tego mechanizmu i określające uprawnienia i zadania zaproszonych funkcjonariuszy, OJ L 199, 31.7.2007.
• ROZPORZĄDZENIE (656/2014) Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) z dnia 15 maja 2014 r. ustanawiające zasady ochrony zewnętrznych granic morskich w kontekście współpracy operacyjnej koordynowanej przez Europejską Agencję Zarządzania Współpracą Operacyjną na Granicach Zewnętrznych państw członkowskich Unii Europejskiej.
• SZACHOŃ-PSZENNY A., N. WANTUCH N. (2015), Celowość budowy i charakter prawny EUROSUR-u, (w:) Artur. Kuś, Anna Kosińska, Anna Szachoń-Pszenny (red.), Agencja FRONTEX w Stefie Schengen. 10 lat doświadczeń, Lublin.
• SPRAWOZDANIA OGÓLNE z działalności Fronteksu za lata 2005-2017, https://frontex.europa.eu/about-frontex/key-documents/(26.07.2018).
• SZYMAŃSKA Jolanta (2014), Współpraca Polski z wyspecjalizowanymi agencjami obszaru spraw wewnętrznych i wymiaru sprawiedliwości UE, (w:) Ireneusz Kraś (red.), Instytucjonalny wymiar członkostwa Polski w Unii Europejskiej, Częstochowa.
• SZYMAŃSKA Jolanta (2016), Inauguracja działalności Europejskiej Agencji Straży Granicznej i Przybrzeżnej, „Biuletyn PISM” nr 80 (1430).
• SZYMAŃSKA Jolanta (2017), Strategia Unii Europejskiej wobec kryzysu migracyjnego: priorytety, bariery, efekty, „Studia BAS”, Nr 3(51) 2017.
• TRACZ Dominik (2015), Współpraca Straży granicznej i FRONTEX-u, (w:) Artur Kuś, Anna Kosińska, Anna Szachoń-Pszenny (red.), Agencja Frontex w strefie Schengen. 10 lat doświadczeń, Lublin.
• UMOWA (2017/1939) w sprawie siedziby między Rzecząpospolitą Polską a Europejską Agencją Straży Granicznej i Przybrzeżnej (Frontex)podpisana w Warszawie dnia 9 marca 2017 r., Dz. U., poz. 1939.
• WNIOSEK (2015/671) dotyczący rozporządzenia Parlamentu i Rady w sprawie Europejskiej Straży Granicznej i Przybrzeżnej oraz uchylający rozporządzenie (WE) nr 2007/2004, rozporządzenie (WE) nr 863/2007 i decyzję Rady 2005/267/WE, COM(2015) 671 final, Strasburg 15.12.2015.