Hipoterapia a parajeździectwo na poziomie rekreacyjnym i sportowym – korzyści i zagrożenia

• Authors: Lejzerowicz Magda , Bruszewska Hanna

Title variants

EN

Hippotherapy and Horseback Riding on the Level of Recreation and Sport – Advantages and Disadvantages

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

Jeździectwo jest postrzegane jako sport o charakterze terapeutycznym. Bardzo popularne jest twierdzenie, iż dzięki jeździe konnej osoby mające problem na przykład z garbieniem się przyjmują postawę wyprostowaną, gdyż tylko w taki sposób można utrzymać równowagę na koniu. Jednakże zapomina się, iż w trakcie jazdy na koniu stawy, mięśnie i układ kostny człowieka są bardzo mocno eksploatowane na skutek przeciążeń, jakie powstają, kiedy ruch konia powoduje nagłe, niespodziewane szarpnięcia, wprawia ciało jeźdźca w silne wstrząsy. Artykuł przedstawia zarówno pozytywne, jak i negatywne skutki, jakie niesie ze sobą jazda konna w rehabilitacji osób niepełnosprawnych, w zależności od poziomu uprawiania tej dyscypliny. Porównuje te aspekty, które, choć są nierozerwalnie ze sobą związane, rzadko poddawane są analizie porównawczej, a jeszcze rzadziej przedstawia się ich negatywne konsekwencje. Metodą badań jest analiza literatury ze szczególnym uwzględnieniem danych zastanych pochodzących z badań Centralnego Instytutu Ochrony Pracy, Polskiego Związku Jeździeckiego oraz badań przeprowadzonych przez McGibbon, Andrade, Widener (1998), Casadi, Nichols-Larsen (2004), Scott (2005), Granados, Agis (2011), Rozmarynowicz, Szark-Eckardt, Mrozkowiak, Zukow (2013), Lisik, Napierała, Pezala, Zukow (2014). Analizy wyników badań potwierdzają, że hipoterapia i parajeździectwo odgrywają znaczącą rolę w rehabilitacji osób niepełnosprawnych, jak również potwierdzają, że poziom uprawiania dyscypliny warunkuje liczbę oraz ostrość urazów.

EN

Horsemanship is seen as a therapeutical sport, very popular is the statement that, thanks to the horse riding people with a problem, for example, with slumping take upright posture, because it is the only way they can keep their balance on a horse. But it is usually forgotten that during the ride on a horse joints, muscles and bone structure of man are very heavily exploited due to overloads that arise when the horse’s movement causes a sudden, unexpected tugs, it puts the rider’s body in severe shock. Purpose of the article: presentation of positive and negative effects brought about by horse riding in the rehabilitation of disabled people, depending on the level of practice of this discipline. These aspects, although they are inseparable, they have been rarely analyzed together, and even more rarely negative effects have been shown. Methods: analysis of literature and existing data from studies of the Central Institute for Labour Protection, Polish Equestrian Federation and researches conducted by McGibbon, Andrade, Widener (1998), Casadi, Nichols-Larsen (2004), Scott (2005), Granados, Agis (2011), Rozmarynowicz, Szark-Eckardt, Mrozkowiak, Zukow (2013), Lisik, Napierała, Pezala, Zukow (2014). Analyses research results confirm that hippotherapy and horse back riding have an important role in the rehabilitation of disabled people, as well as confirm that the level of practicing discipline conditions the number and severity of injuries.

Keywords

PL

hipoterapia; parajeździectwo; osoby niepełnosprawne; rehabilitacja; sport

EN

hippotherapy; horseback riding for the disabled people; disabled people; rehabilitation; sport

• Publisher: Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych
• Journal: Niepełnosprawność - zagadnienia, problemy, rozwiązania
• Year: 2018
• Issue: 2(27)
• Pages: 85-100

Dates

published

2018-09-17

Contributors

author

Lejzerowicz Magda

• Pedagogium – Wyższa Szkoła Nauk Społecznych w Warszawie

author

Bruszewska Hanna

• Wyższa Szkoła Rehabilitacji w Warszawie

References

• Bednarczyk M., Hipoterapia jako forma rehabilitacji i wsparcia włączania społecznego osób niepełnosprawnych, „Student Niepełnosprawny – Szkice i Rozprawy” 2015, Nr 15(8)
• Bertoti D. B., Effect of therapeutic horseback riding on posture in children with cerebral palsy, „Physical Therapy” 1988, Nr 10
• Casadi R. L., Nichols-Larsen D. S., The effect of hippotherapy on ten children with cerebral palsy, „Pediatric Physical Therapy” 2004, Nr 16
• Chmiel K., Kubińska Z., Derewiecki T., Terapie z udziałem zwierząt w rehabilitacji różnych form niepełnosprawności, „Problemy Higieny i Epidemiologii” 2014, Nr 3
• Gasińska M., Krupiński J., Należyty M. i in., Kanony polskiej hipoterapii, Warszawa, Polskie Towarzystwo Hipoterapeutyczne, 2007
• Granados A. C, Agis I. F., Why children with special needs feel better with hippotherapy sessions: a conceptual review, „Journal of Alternative and Complementary Medicine” 2011, Nr 3
• Hauser G., Wpływ terapeutycznej jazdy konnej na poprawę funkcjonowania społecznego dzieci i młodzieży ze specjalnymi potrzebami, „Przegląd Hipoterapeutyczny” 2008, Nr 2
• Lisik M., Napierała M., Pezala M. i in., Urazy i kontuzje w jeździectwie w opinii osób uprawiających sporty konne, „Journal of Health Science” 2014, Nr 4
• McGibbon N. H., Andrade C. K., Widener G. i in., Effect of an equine-movement therapy program on gait, energy expenditure, and motor function in children with pastic cerebral palsy: A pilot study, „Developmental Medicine and Child Neurology” 1998, Nr 40
• Parajeździectwo. Podręcznik klasyfikacji. Zawody jeździeckie osób niepełnosprawnych, Warszawa, Stowarzyszenie Jeździeckie Osób Niepełnosprawnych Hippoland, 2008
• Pościk A., Zastosowanie środków ochrony indywidualnej podczas uprawiania wybranych dyscyplin sportowych, „Bezpieczeństwo Pracy, Nauka i Praktyka” 2006, Nr 2
• Pruchniewicz W., Akademia jeździecka, Warszawa, Wydawnictwo Oprawa, 2007 Rozmarynowicz A., Szark-Eckardt M., Mrozkowiak M. i in., Rola hipoterapii w poprawie stanu fizycznego i psychicznego osób niepełnosprawnych, „Journal of Health Science” 2013, Nr 3
• Sawaryn D., Hipoterapia w rehabilitacji dzieci z mózgowym porażeniem dziecięcym, „Fizjoterapia” 2002, Nr 10
• Scott N., Special Needs Special Horses: A Guide to the Benefits of Therapeutic riding, Denton, University of North Texas Press, 2005
• Smolak W., Ruch hipoterapeutyczny w Polsce, „Hipoterapia” 1994, Nr 1–4
• Strauß I., Hipoterapia. Fizjoterapia na koniu i przy koniu, Kraków, Fundacja Hipoterapia, 2012
• Strojek K., Kawka M., Radzimińska A., Piekorz Z., Kaźmierczak U., Zukow W., Zastosowanie hipoterapii w postępowaniu usprawniającym, „Journal of Education, Health and Sport” 2016, Nr 6(11)
• Strumińska A., Psychopedagogiczne aspekty hipoterapii dzieci i młodzieży niepełnosprawnych intelektualnie, Warszawa, PWRiL, 2003
• Suchowierska M., Efektywna terapia dla dzieci z autyzmem, Centrum Wczesnej Interwencji Krok po Kroku, 2014
• Winger N., Dostosowanie i ruch konia hipoterapeutycznego, [w:] Terapeutyczna jazda konna II. Strategie rehabilitacji, red. Engel B., Kraków, 2004
• PN–EN 13158, Odzież ochronna – Kurtki ochronne, ochraniacze ciała i ochraniacze barków dla uprawiających jeździectwo: dla jeźdźców i osób pracujących przy koniach oraz dla osób powożących końmi – Wymagania i metody badań, Polski Komitet Normalizacyjny, 2010
• Bezpieczeństwo podczas uprawiania sportu. Jeździectwo, Centralny Instytut Ochrony Pracy. Centralny Instytut Badawczy, http://www.ciop.lodz.pl/sport/konie1.php, [dostęp z dnia: 23.06.2018]
• Misja i cele Polskiego Towarzystwa Hipoterapeutycznego, http://www.pthip.org.pl/pthip/misja_i_cele/, [dostęp z dnia: 23.06.2018]
• Polski Związek Jeździecki, http://pzj.pl/sport/parajezdziectwo, [dostęp z dnia: 23.06.2018]