The intermediality of the avant-garde or the avant-garde of intermediality? Is the avant-garde intermedial?

• Authors: Chmielecki Konrad
• Languages of publication: EN

Abstracts

EN

The article is an attempt to answer the question “Is the avant-garde intermedial?” Intermediality is not a new concept in the field of art and media theory; it has a long history, going back to 1965, when Dick Higgins published his essay Intermedia. The artist then tried to put his ideas into words as an intermedial manifesto of the avant-garde. This paper characterizes its assumptions, defines the notion of “intermedium”, and determines the basis of intermedial strategies. In the subsequent section of the paper the author starts a discussion about media theory and mediality in avant-garde art, looking at intermedial relationships in many artworks, and drawing attention to the objectification of art, which has led to the development of intermedial ready-mades and poème-objets. An important aspect of the intermedial activity of the avant-garde artists seems to be also the tension between the opposing poles of “gesture aesthetics” and “discourse strategy”. In the subsequent sections of his discussion of intermedial practices of the avant-garde artists, the author refers to the allegorical strategy described in Peter Bürger’s Theory of the Avant-Garde, whose aim is to work out the notion of a non-organic avant-garde work. It is characterized by montage, which can be compared to the process of integrating heterogeneous elements into a “new” whole, similar to the intermedium, which is a combination of different media. In this context montage may be understood as an intermedial process. The answer to the question “is the avant-garde intermedial?” is not obvious. The intermedial theories presented here seem to be anachronistic or even erroneous, because nobody understands intermediality currently like the avant-garde in the 1960s.

PL

Artykuł jest próbą odpowiedzi na pytanie „czy awangarda jest intermedialna?” Intermedialność nie jest pojęciem nowym na gruncie teorii sztuki i mediów, gdyż ma ono długą historię, która sięga 1965 roku, kiedy Dick Higgins opublikował esej Intermedia. Artysta wyraził wtedy swoją myśl jako intermedialny program awangardowy. Artykuł charakteryzuje główne jego założenia, dokonuje zdefiniowania pojęcia „intermedium”, określa podstawowe strategie intermedialne. W dalszej części tego tekstu podejmuję dyskusję na temat teorii mediów i medialności w sztuce awangardowej jako problemu intermedialnego, poszukuję relacji intermedialnych w poszczególnych dziełach sztuki i zwracam uwagę na uprzedmiotowienie sztuki, które doprowadziło do powstania intermedialnych ready-mades i poème-objets. Ważnym aspektem intermedialnej działalności artystów awangardowych wydaje się również zawieszenie pomiędzy dwoma opozycyjnymi biegunami: „estetyką gestu” i „strategią dyskursu”. W kolejnych etapach omawiania intermedialnych praktyk artystów awangardowych odnoszę się do strategii alegorii opisanej w Teorii awangardy Petera Bürgera, której celem jest wypracowanie pojęcia nieorganicznego/awangardowego dzieła sztuki. Jego wyznacznikiem jest montaż, który można porównać do procesu scalania heterogenicznych elementów w „nową” całość, podobnie jako mediów w jedno intermedium. W tym kontekście montaż można rozumieć jako proces intermedialny. Odpowiedź na pytanie „czy awangarda jest intermedialna?” nie jest jednoznaczna. Przedstawione teorie intermedialne wydają się anachroniczne, albo wręcz błędne, ponieważ nikt obecnie nie rozumie intermedialności tak jak awangarda w latach 60.

Keywords

EN

Dick Higgins; avant-garde; intermedium; intermediality; objectification of art; Peter Bürger; allegory; collage/montage

PL

Dick Higgins; awangarda; intermedium; intermedialność; uprzedmiotowienie sztuki; Peter Bürger; alegoria; kolaż/montaż

• Publisher: Łódzkie Towarzystwo Naukowe, Stowarzyszenie
• Journal: Art Inquiry. Recherches sur les arts
• Year: 2017
• Volume: XIX (XXVIII)
• Pages: 221-242

Dates

published

2017

Contributors

author

Chmielecki Konrad

• Strzemiński Academy of Arts in Łódź

References

• Adorno Theodor W. (1997) Aesthetic Theory, transl. R. Hullot-Kentor, London and New York: Contunuum and The University of Minnesota.
• Benjamin Walter (1998) The Origin of German Tragic Drama, transl. J. Osborne, London: Verso.
• Binkley Timothy (1977) Piece: Contra Aesthetics, “The Journal of Aesthetics and Art Criticism”, vol. 35, no 3, pp. 265–277.
• Breton André (1972) Surrealist Situation of the Object (1935), in: Manifestoes of Surrealism, transl. R. Seaver and H. R. Lane, Ann Arbor: The University of Michigan Press, pp. 255-278.
• Breton André (1995) Gradiva (1937), [in:] Free Rein, transl. M. Parmentier and J. d’Amboise,
• Lincoln and London: The University of Nebraska Press, pp. 19-22.
• Bürger Peter (1984) Theory of the Avant-Garde, transl. M. Shaw, Theory and History of Literature, vol. 4, Minneapolis: Manchester University Press and University of Minnesota Press.
• Canudo Ricciotto (2004) The Birth of the Sixth Art (1911), transl. B. Gibson, D. Ranvaud, S. Sokota, and D. Young, in: P. Simpson, A. Utterson, and K. J. Shepherdson, eds., Film Theory: Critical Concepts in Media and Cultural Studies, vol. I, London and New York: Routledge, pp. 25-35.
• Chmielecki Konrad (2008) Estetyka intermedialności, Kraków: Rabid.
• Chmielowski Franciszek (1999) Medialność jako problem filozoficzny, in: K. Wilkoszewska, ed., Piękno w sieci. Estetyka a nowe media, Kraków: UNIVERSITAS. pp. 121-130.
• Dąbkowska–Zydroń Jolanta (1999) Kulturotwórcza rola surrealizmu, Poznań: Wydawnictwo Fundacji Humaniora.
• Debord Guy (1995) The Society of the Spectacle, transl. D. Nicholson-Smith, New York: Zone Books.
• Dickie George (1974) Art and the Aesthetic: An Institutional Analysis, Cornell University Press, Ithaca, New York and London.
• Dziamski Grzegorz (1984) Performance – tradycje, źródła, obce i rodzime przejawy. Rozpoznanie zjawiska, in: G. Dziamski, H. Gajewski, and J. St. Wojciechowski, eds., Performance, Warszawa: Młodzieżowa Agencja Wydawnicza, pp. 16-59.
• Dziamski Grzegorz (1995) Happening i Performance, in: G. Dziamski, ed., Encyklopedia kultury polskiej XX wieku. Od Awangardy do postmodernizmu, Warszawa: Instytut Kultury, pp. 349-368.
• Dziamski Grzegorz (1998) Dwa modele teatralizacji: happening i performance, in: J. Tyszka, ed., Teatr w miejscach nieteatralnych, Poznań: Wydawnictwo Fundacji Humaniora, pp. 41-53.
• Dziamski Grzegorz (2002) Sztuka u progu XXI wieku, Poznań: Wydawnictwo Fundacji Humaniora.
• Dziamski Grzegorz (2009/2010) Od syntezy sztuk do sztuki post-medialnej, “Estetyka i Krytyka”,
• no 2/1 (17/18), pp. 33-46.
• Frydryczak Beata (1996) Od Duchampa do Anty–Duchampa, czyli o geście artystycznym, in: G. Dziamski, ed., Awangarda w perspektywie postmodernizmu, Poznań: Wydawnictwo Fundacji Humaniora, pp. 9-108.
• Frydryczak Beata (1998) Między gestem a dyskursem. Szkice z teorii sztuki, Warszawa and Zielona Góra: Instytut Kultury and Wyższa Szkoła Pedagogiczna im. T. Kotarbińskiego.
• Frydryczak Beata (2002) Świat jako kolekcja. Próba analizy estetyczne natury nowoczesności, Poznań: Wydawnictwo Fundacji Humaniora.
• Gadamer Hans–Georg (2004) Truth and Method, transl. J. Weinsheimer and D. G. Marshall, London and New York: Continuum.
• Hegel, Georg W. F. (1975) Aesthetics: Lectures on Fine Art, vol. I and II, transl. T. M. Knox, Oxford: Oxford University Press.
• Higgins Dick (1967) Statement on Intermedia, in: W. Vostell, ed., Dé-coll/age (décollage)* 6, Frankfurt and New York: Typos Verlag and Something Else Press. On-line source: http://www.artpool.hu/Fluxus/Higgins/intermedia2.html (access: 2017.06.23).
• Higgins Dick (1984) The Strategy of Visual Poetry: Three Aspects, in: Horizons: The Poetics and Theory of the Intermedia, Carbondale: Southern Illinois University Press, pp. 29-39.
• Higgins Dick (1997) Music from Outside, in: Modernism since Postmodernism. Essays on Intermedia, San Diego: San Diego University Press, pp. 156-169.
• Higgins Dick (1998) Statement on Intermedia, in: K. Stiles and P. Selz, eds., Theories and Documents of Contemporary Art: Sourcebook of Artists’ Writings, Berkeley, Los Angeles, and London: The University of California Press, pp. 728-729.
• Higgins Dick (2001) Intermedia, “Leonardo”, vol. 34, no 1, pp. 49-54.
• Higgins Dick (2001) Intermedia, in: R. Packer and K. Jordan, eds., Multimedia: From Wagner to Virtual Reality, ed., New York and London: W.W. Norton & Company, pp. 27-32.
• Hopfinger Maryla (2003) Doświadczenia audiowizualne. O mediach w kulturze współczesnej, Warszawa: Wydawnictwo Sic!.
• Jamroziakowa Anna (1994) Obraz i metanarracja. Szkice o postmodernistycznym obrazowaniu, Warszawa: Instytut Kultury.
• Janicka Krystyna (1985) Światopogląd surrealizmu. Jego założenia i konsekwencje dla teorii twórczości i teorii sztuki, Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe.
• Kirby Michael (1965) Happenings: An Illustrated Anthology, New York: Dutton & Compan.
• Kirby Michael (1969) The Art of Time: Essays on the Avant-Garde, New York: Dutton.
• Kluszczyński Ryszard W. (1997) Awangarda: rozważania teoretyczne, Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
• Kluszczyński Ryszard W. (1999) Film – wideo – multimedia. Sztuka ruchomego obrazu w erze elektronicznej, Warszawa: Instytut Kultury.
• Kluszczyński Ryszard W. (1999) Od konceptualizmu do sztuki hipermediów. Rozważania na temat modelu sytuacji estetycznej w sztuce multimedialnej, in: K. Wilkoszewska, ed., Piękno w sieci. Estetyka a nowe media, Kraków: UNIVERSITAS, pp. 77-86.
• Kluszczyński Ryszard W. (2001) Społeczeństwo informacyjne. Cyberkultura. Sztuka multimediów, Kraków: Rabid.
• Kostyrko Teresa (1987) O kilku kwestiach w związku ze specyfiką przedstawień symbolicznych, in: T. Kostyrko, ed., Symbol i poznanie. W poszukiwaniu koncepcji integrującej, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, pp. 119-127.
• Książek Andrzej (2001) Sztuka przeciw Sztuce. Z teorii awangardy XX wieku, Warszawa: Wydawnictwo AKME.
• Malevich Kazimir (2003) The Non-Objective World: The Manifesto of Suprematism, transl. H. Dearstyne, Mineola and New York: Dover Publications.
• McLuhan Marshall (2001) The Medium is the Message, in: Understanding Media: The Extensions of Man, Cambridge: The MIT Press, pp. 1-18.
• Müller Jürgen E. (1999) Intermedialność jako prowokacja nauki o mediach, transl. A. Gwóźdź, in: A. Gwódź, ed., Współczesna niemiecka myśl filmowa. Od projektora do komputera. Antologia, Katowice: Wydawnictwo “Śląsk”, pp. 129-156.
• Pasquier Marie–Claire (1987) Współczesny teatr amerykański, transl. E. Radziwiłłowa, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
• Polit Krzysztof (2000) Sztuka awangardy w teoriach estetycznych, Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
• Przybylski Ryszard K. (1999) Prześwit między przedmiotami, in: S. Wysłouch and B. Kaniewska, eds., Człowiek i rzecz. O problemach reifikacji w literaturze, filozofii i sztuce, Poznań: Wydawnictwo „Poznańskie Studia Polonistyczne”, pp. 349-358.
• Rewers Ewa (2005) Post-polis. Wstęp do filozofii ponowoczesnego miasta, Kraków: UNIWERSITAS.
• Scholem Gershom (1995) Major Trends in Jewish Mysticism, transl. R. Alter, New York: Schocken Books.
• Wilkoszewska Krystyna (1999) Estetyki nowych mediów, in: K. Wilkoszewska, ed., Piękno w sieci. Estetyka a nowe media, Kraków: UNIVERSITAS, pp. 7-25.
• Wolfram Eddie (1975) History of Collage, New York: Macmillan Publishing.
• Zeidler-Janiszewska Anna (1996) Między melancholią a żałobą. Estetyka wobec przemian w kulturze współczesnej, Warszawa: Instytut Kultury.

Identifiers

ISSN

1641-9278