Doświadczanie stresu jako czynnik wpływający na poziom psychospołecznego przystosowania u osób jednokrotnie i wielokrotnie karanych sankcjami izolacyjnymi

• Authors: Niewiadomska Iwona

Title variants

EN

Experiencing Stress as an Influence Factor on the Level of Psychosocial Adaptation in One-Time and Repeated Offenders Punished with Imprisonment

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W artykule zaprezentowano wyniki badań nad związkiem między doświadczaniem stresu w pierwszej fazie (spostrzegania bodźców stresowych) i drugiej fazie (radzenia sobie ze stresem) a poziomem psychospołecznego przystosowania osób jednokrotnie i wielokrotnie karanych sankcjami izolacyjnymi. Rezultaty uzyskano na podstawie badań 296 mężczyzn karanych sankcjami izolacyjnymi. Do analizy poziomu psychospołecznego przystosowania wykorzystano Test Zdań Niedokończonych RISB Juliana Rottera. Spostrzeganie sytuacji stresowych zostało zmierzone za pomocą Kwestionariusza Oceny Własnego Życia Iwony Niewiadomskiej. Pomiaru sposobu radzenia sobie w sytuacjach stresowych dokonano dzięki wykorzystaniu Kwestionariusza Radzenia Sobie ze Stresem CISS Normana Endlera i Jamesa Parkera oraz Kwestionariusza MAP Johna Marsdena. Uzyskane rezultaty wskazują, że istnieją specyficzne elementy doświadczania stresu, które wpływają na poziom psychospołecznego przystosowania karanych przestępców: 1) niezależnie od liczby odbywanych kar pozbawienia wolności, 2) jedynie u osób jednokrotnie odbywających karę więzienia, 3) jedynie u osób wielokrotnie przebywających w zakładzie karnym.

EN

The article presents the results of research showing the relationship between experiencing stress in the first phase (the perception of stressful stimuli) and the second phase (coping with stress), and the level of psychosocial adaptation of persons once and repeatedly punished with insulation sanctions. The results obtained on the basis of 296 convicted men. For the analysis of the level of psychosocial adaptation The Rotter Incomplete Sentences Blank RISB by J. Rotter was used. The perception of a stress situation was measured by The Own Life Rating Questionnaire by I. Niewiadomska. Measurement of dealing with stressful situations was made by using Coping Inventory for Stressful Situations CISS by N. Endler and J. Parker, and also The Maudsley Addiction Profile MAP by J. Marsden. The results indicate that there are specific elements of the experience of stress that affect the level of psychosocial adaptation of convicted offenders: 1) regardless of the number of prison sentences, 2) only in group with one prison sentence, 3) only in group repeatedly residing in prison.

Keywords

PL

doświadczanie stresu; spostrzeganie sytuacji trudnych; radzenie sobie ze stresem; psychospołeczne przystosowanie; więźniowie; jednokrotne odbywanie kary pozbawienia wolności; wielokrotne odbywanie kary pozbawienia wolności

EN

stress experiencing; perception of a stress situation; stress coping; psychosocial adaptation; prisoners; one time imprisonment; repeatedly imprisonment

• Publisher: Fundacja Pedagogium
• Journal: Resocjalizacja Polska
• Year: 2015
• Issue: 10/2015
• Pages: 181-207

Dates

published

2015-12-31

Contributors

author

Niewiadomska Iwona

• Katolicki Uniwersytet Lubelski

References

• [1] Agnew R., 2001, Building on the Foundation of General Strain Theory: Specifying the Types of Strain Most Likely to Lead to Crime and Delinquency. „Journal of Research in Crime and Delinquency”, nr 4.
• [2] Bałandynowicz A., 1996, Probacja. Wychowanie do wolności, Wydawnictwo Primus, Grodzisk Mazowiecki.
• [3] Bandura A., 1982, Self-efficacy Mechanism in Human Agency, „American Psychologist”, nr 37.
• [4] Bandura A., 1997, Self-efficacy: The Exercise of Control, WH Freeman, New York.
• [5] Brandstädter J., Renner G., 1990, Tenacious Goal Pursuit and Flexible Goal Adjustment: Explication and Age-related Analysis of Assimilative and Accommodative Strategies of Coping, „Psychology and Aging”, nr 5.
• [6] Brezina T., 1996, Adapting to Strain: an Examination of Delinquent Coping Responses, „Criminology”, nr 34.
• [7] Cekiera C., 1993, Psychoprofilaktyka uzależnień oraz terapia i resocjalizacja osób uzależnionych. Metody – programy – modele – ośrodki – zakłady – wspólnoty, TN KUL, Lublin.
• [8] Ericsson K., Lehmann A., 1996, Expert and Exceptional Performance: Evidence of Maximal Adaptation to Task Constraints, „Annual Review of Psychology”, nr 47.
• [9] Ferguson G., Takane Y., 1997, Analiza statystyczna w psychologii i pedagogice, PWN, Warszawa.
• [10] Gierowski J., 1996, Rola biegłego psychologa w opiniowaniu o poczytalności – problemy diagnostyczne i kompetencyjne, [w:] Postępowanie karne i cywilne wobec osób zaburzonych psychicznie. Wybrane zagadnienia z psychiatrii, psychologii i seksuologii sądowej, (red.) J. Gierowski, A. Szymusik, Collegium Medicum UJ, Kraków.
• [11] Hepburn J., 2005, Recidivism Among Drug Offenders Following Exposure to Treatment, „Criminal Justice Policy Review”, nr 2.
• [12] Heszen-Niejodek I., 2000, Teoria stresu psychologicznego i radzenia sobie, [w:] Psychologia. Podręcznik akademicki. Jednostka w społeczeństwie i elementy psychologii stosowanej, t. 3, (red.) Strelau J., Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk.
• [13] Hornowska E, 2006, Kwestionariusz MAP (Maudsley Addiction Profile) i jego wykorzystanie w obszarze uzależnień, „Serwis Informacyjny Narkomania”, nr 2.
• [14] Jaworowska A., Matczak A., 1998, Test Niedokończonych Zdań Rottera (RISP). Podręcznik, PTP, Warszawa.
• [15] Kubacka-Jasiecka D., 2005, Kryzys emocjonalny i interwencja kryzysowa – spojrzenie z perspektywy zagrożenia ja i poczucia tożsamości, [w:] Psychologiczny wymiar zdrowia, kryzysu i choroby, (red.) Kubacka-Jasiecka D., Ostrowski T., Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2005.
• [16] Lazarus R., 1986, Paradygmat stresu i radzenia sobie, „Nowiny Psychologiczne”, nr 3–4.
• [17] Łuszczyńska-Cieślak A., Gąsiorowska E., 2000, Akty przemocy popełniane przez sprawców nadużywających alkoholu „Czasopismo Psychologiczne”, nr 1–2.
• [18] Makowska H., 1998, Radzenie sobie ze stresem w grupie leczących się alkoholików, „Przegląd Psychologiczny”, nr 3–4.
• [19] Marsden J., Gossop G., Stewart D., Farrell M., Lehmann P., Edwards C., Strang J., 1998, The Maudsley Addiction Profile (MAP): A Brief Instrument for Assessing Treatment Outcome, „Addiction”, nr 12.
• [20] Matczak A., Jaworowska A., 2003, Test Niedokończonych Zdań Rottera RISB. Aneks do podręcznika. Normalizacja dla osób dorosłych, PTP, Warszawa.
• [21] Mazerolle P., Burton V., Cullen F., Payne P., 2000, Strain, Anger and Delinquent Adaptations: Specifying General Strain Theory. „Journal of Criminal Justice”, nr 2.
• [22] Ostrowska K., 1986, Diagnozowanie psychologiczne nieprzystosowania społecznego dzieci i młodzieży, [w:] Diagnozowanie psychologiczne w kryminologii, (red.) Ostrowska K., Milewska E., ATK, Warszawa 1986.
• [23] Parker J., Endler N., 1992, Coping with Coping Assessment: A Critical Review, „European Journal of Personality”, nr 6.
• [24] Paternoster R., Mazerolle P., 1994, General Strain Theory and Delinquency: a Replication and Extension, „Crime & Delinquency”, nr 31.
• [25] Pervin L., John O., 2002, Osobowość. Teoria i badania, Wyd. UJ, Kraków.
• [26] Poprawa R., 1998, Zarys psychologicznej koncepcji używania alkoholu jako sposobu radzenia sobie ze stresem, „Przegląd Psychologiczny”, nr 3–4.
• [27] Sęk H., 2001, Wprowadzenie do psychologii klinicznej, Wydawnictwo Naukowe „Scholar”, Warszawa.
• [28] Sęk H., 2005, Rola wsparcia społecznego w sytuacji kryzysu, [w:] Psychologiczny wymiar zdrowia, kryzysu i choroby, (red.) Kubacka-Jasiecka D., Ostrowski T., Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
• [29] Short J., 1998, The Level of Explanation Problem Revisited, „Criminology”, nr 36.
• [30] Stattin H., Magnusson D., 1995, Onset of Official Delinquency: Its Co-occurrence in Time with Educational, Behavioral, and Interpersonal Problems, „British Journal of Criminology”, nr 3.
• [31] Steuden S., 1997, Dynamika zmian osobowości u osób z rozpoznaną schizofrenią, RW KUL, Lublin.
• [32] Strelau J., Zawadzki B., Oniszczenko W., Sobolewski A., Pawłowski P., 2004, Temperament i style radzenia sobie ze stresem jako moderatory zespołu stresu pourazowego w następstwie przeżytej katastrofy, [w:] Osobowość a ekstremalny stres, (red.) Strelau J., Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk.
• [33] Szczepaniak P., Strelau J., Wrześniewski K., 1996, Diagnoza stylów radzenia sobie ze stresem za pomocą polskiej wersji kwestionariusza CISS Endlera i Parkera, „Przegląd Psychologiczny”, nr 1.
• [34] Terelak J., 2001, Psychologia stresu, Oficyna Wydawnicza „Branta”, Bydgoszcz.
• [35] Tomaszewski T., 1963, Wstęp do psychologii, PWN, Warszawa.
• [36] Tomaszewski T., 1984, Ślady i wzorce, WSiP, Warszawa.
• [37] Tonry M., 2001, Unthought Thoughts. The Influence of Changing Sensibilities on Penal Policies, „Punishment & Society”, nr 1.
• [38] Yu J., 2000, Punishment and Alcohol Problems Recidivism Among Drinking-Driving Offenders, „Journal of Criminal Justice”, nr 4.

Identifiers

ISSN

2081-3767