Rewitalizacja jako szansa ożywienia turystycznego miasta Żyrardowa

• Authors: Michał Matysiak

Title variants

EN

Revitalisation as an Opportunity for Recovery of Tourism in Żyrardów City

Abstracts

PL

Powstały w wieku XIX i na początku XX w. zabytkowy układ urbanistyczny Żyrardowa stanowi duży potencjał turystyczny. Zabudowa ta wymaga jednak gruntownej odnowy, czemu ma służyć objęcie programem rewitalizacji obszarów poprzemysłowych miasta. Dlatego też od 2004 roku w Żyrardowie wykonano szereg działań sprzyjających procesom rewitalizacji, w tym m.in. opracowano Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Żyrardowa na lata 2004-2020, wykonano wiele zadań rewitalizacyjnych, ustanowiono stanowisko Miejskiego Konserwatora Zabytków na obszar Żyrardowa, uzyskano prestiżowy tytułu Pomnika Historii, jak również szczegółowo wyznaczono granice zabytkowej osady fabrycznej. Zrealizowane zadania pozwoliły w stopniu zauważalnym zwiększyć atrakcyjność miasta, jednak tempo tych przemian jest zbyt wolne, a potrzeby zdecydowanie większe. Turystyczny potencjał poprzemysłowych obszarów Żyrardowa nadal nie jest w całości wykorzystany, na co niestety brakuje środków finansowych, zarówno tych publicznych, jak również prywatnych. Pomimo tych przeciwności, rewitalizacja okazała się właściwym kierunkiem ku ożywieniu branży turystycznej w Żyrardowie i ten kierunek powinien być w przyszłości kontynuowany.

EN

Żyrardów historic urban structure, which arose in the 19th and early 20th century, has a big touristic potential. Nonetheless, it requires a thorough restoration, which will be possible due to the revitalization programme devoted to the post-industrial areas of the city. Therefore, since 2004 in Żyrardów were taken series of actions conducive to regeneration processes, including: Local Regeneration Programme for Żyrardów City (2004–2020); many revitalization actions; there was established a post of the Urban Monuments Conservator in Żyrardów; Żyrardów gained the prestigious title of National Monument; as well as there were specifically designated boundaries for historic factory settlement. All the completed actions noticeably allowed to increase the attractiveness of the city, but the pace of change is too slow and the needs are much greater. Touristic potential of post-industrial areas of Żyrardów is still not fully used, which is unfortunately coneccted with the lack of financial resources, both public and private. Despite these setbacks, the revitalization proved to be the right direction towards recovery of the tourist sector in Żyrardow and it should be continued in the future.

Keywords

PL

turystyka w Żyrardowie; rewitalizacja miast; zabytkowy układ urbanistyczny Żyrardowa; zakłady przemysłowe w Żyrardowie

EN

tourism in Żyrardow; urban revitalization; Żyrardów historic urban structure; Żyrardów industrial plants

• Publisher: Szkoła Główna Turystyki i Rekreacji
• Journal: Problemy Turystyki i Rekreacji
• Year: 2013
• Issue: 4
• Pages: 46-70

Contributors

author

Michał Matysiak

• Akademia Finansów i Biznesu Vistula w Warszawie

References

• Dymek B. (2011), Fenomen rozwoju przemysłowego Żyrardowa, „Rocznik Żyrardowski”, tom IX, Wyższa Szkoła Rozwoju Lokalnego w Żyrardowie, Żyrardów.
• Hultsch F., Ballue M. (2006), Doświadczenia firmy BIG–Stadtebau w przeprowadzaniu procesów odnowy miast – przykład rewitalizacji centrum miasta Neumunster, (w:) Walczak B.M. (red), Rewitalizacja miast poprzemysłowych – rola dziedzictwa kulturowego, Materiały z Międzynarodowej Konferencji PRO-REVITA, Łódź.
• Kazimierski J. (1984), Dzieje Zakładów Żyrardowskich i ich załogi w latach 1829-1885, Wydawnictwo Prasowe Zakłady Graficzne w Ciechanowie, Ciechanów.
• Komża J. (2011), Żyrardów, Rewitalizacja dziedzictwa i odbudowa tożsamości miasta, (w:) Kołodziej J. (red.), Rewitalizacja dziedzictwa przemysłowego, Instytut Historii Nauki PAN, Wyższa Szkoła Gospodarki w Bydgoszczy, Bydgoszcz – Warszawa.
• Kopeć M. (2010), Rewitalizacja miejskich obszarów zdegradowanych, C.H. Beck, Warszawa.
• Litwińska E. (2010), Wpływ rewitalizacji dużych terenów przemysłowych na strukturę miasta, (w:) Słodczyk J., Szafranek E. (red.), Studia miejskie. Koncepcje i instrumenty zarządzania procesami rozwoju i rewitalizacji miast, Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, Opole.
• Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Żyrardowa na lata 2004-2020(2004), Urząd Miasta Żyrardowa.
• Matysiak M. (2010), „Lofty de Girarda” jako przykład rewitalizacji dawnych zakładów przemysłowych w Żyrardowie, „Rocznik Żyrardowski”, tom VIII, Wyższa Szkoła Rozwoju Lokalnego w Żyrardowie, Żyrardów.
• Pietrzak-Pawłowska I. (1980), Żyrardów 1829-1945, PWN, Warszawa.
• Podręcznik rewitalizacji. Zasady, procedury i metody działania współczesnych procesów rewitalizacji (2003), TRANSFORM w ramach współpracy Urzędu Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast z Bundesministrem fur Verkehr, Bau-und Wohnungswesen Republiki Federalnej Niemiec, Warszawa.
• Postanowienie Nr 308/09 Mazowieckiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Warszawie (2009), Mazowiecki Wojewódzki Konserwator Zabytków.
• Rakowski W. (2008), Środki Unii Europejskiej jako ważne źródło przyczyniające się do modernizacji Żyrardowa, „Rocznik Żyrardowski”, tom VI, Wyższa Szkoła Rozwoju Lokalnego w Żyrardowie, Żyrardów.
• Rakowski W. (2010), Czy Żyrardowowi grozi bankructwo finansowe?, „Murowane Klimaty”, nr 6.Rakowski W. (2002), Funkcje Żyrardowa po II wojnie światowej, „Rocznik Żyrardowski”, tom I, Wyższa Szkoła Rozwoju Lokalnego w Żyrardowie, Żyrardów.
• Rakszewski A. (2010), Żyrardów „miasto-ogród”, „Rocznik Żyrardowski”, tom VIII, Wyższa Szkoła Rozwoju Lokalnego w Żyrardowie, Żyrardów.
• Rozporządzenie Prezydenta RP z dnia 4.01.2012 r. w sprawie uznania za pomnik historii „Żyrardów – XIX-wieczna Osada Fabryczna”(2012).
• Sadowy K. (2009), Strategia przekształceń wielkich osiedli mieszkaniowych, „Rocznik Żyrardowski”, tom VII, Wyższa Szkoła Rozwoju Lokalnego w Żyrardowie, Żyrardów.
• Siemiński W. (2009), Efekty zrealizowanych projektów rewitalizacyjnych, (w:) Siemiński W., Topczewska T., Rewitalizacja miast w Polsce przy wsparciu funduszami UE w latach 2004-2008, Difin, Warszawa.
• Skalski K. (2007), Programy rewitalizacji w Polsce – bilans, perspektywy, zarządzanie, (w:) Lorens P. (red.), Rewitalizacja miast w Polsce. Pierwsze doświadczenia, „Biblioteka Urbanisty”, nr 10, Urbanista, Warszawa.
• Skalski K. (2000), Rewitalizacja starych dzielnic miejskich, (w:) Ziobrowski Z., Ptaszycka-Jackowska D., Rębowska A, Geissler A. (red.), Rewitalizacja, rehabilitacja, restrukturyzacja. Odnowa miast, Instytut Gospodarki Przestrzennej i Komunalnej oddział w Krakowie, Kraków.
• Sztando A. (2010), Gospodarcza płaszczyzna programów rewitalizacji obszarów miejskich, (w:) Słodczyk J., Szafranek E. (red.), Studia miejskie. Koncepcje i instrumenty zarządzania procesami rozwoju i rewitalizacji miast, Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, Opole.
• Topczewska T. (2009), Miasta realizujące projekty rewitalizacyjne w latach 2004-2008 przy wsparciu funduszami UE, (w:) Siemiński W., Topczewska T., Rewitalizacja miast w Polsce przy wsparciu funduszami UE w latach 2004-2008, Difin, Warszawa.
• Założenia programu rewitalizacji Żyrardowa (2003), Urząd Miasta Żyrardowa, Żyrardów.
• Zwoliński K. (1979), Zakłady Żyrardowskie w latach 1885-1915, „Prace Mazowieckiego Ośrodka Badań Naukowych”, nr 32, Wydawnictwo Książka i Wiedza, Warszawa.
• Netografia
• http://www.eglos.hostit.pl
• http://www.lex.pl/czytaj/-/artykul/potrzebna-ustawa-o-rewitalizacji-dziedzictwa-przemyslowego
• http://www.loftydegirarda.info/kim_jestesmy/
• http://www.tydzien.net/index.php?option=com_content&task=view&id=617&Itemid=52
• http://www.resursa.zyrardow.pl/index.php?id=27
• http://www.zyrardow.pl/redir,index?wiecej=5184&wiecej_news=1

Notes

Artykuł został opracowany na podstawie autorskiej pracy magisterskiej pt.: Rewitalizacja obszarów miejskich na przykładzie Żyrardowa od stycznia 2004 r. do kwietnia 2012 r. napisanej w Akademii Finansów i Biznesu Vistula na Wydziale Biznesu pod kierunkiem dr. Jerzego Jankowskiego, obronionej w dniu 02.07.2012 r.