Wybrane problemy współczesnego dzieciństwa w kontekście edukacji muzycznej

• Authors: Konaszkiewicz Zofia

Title variants

EN

Selected problems of contemporary childhood as music education context

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Edukacja muzyczna małego dziecka musi uwzględniać problemy charakterystyczne dla tego okresu rozwojowego. Ważna jest historyczna perspektywa postrzegania dziecka i wynikające stąd działania wychowawcze. Różnice w ujmowaniu wychowania zaznaczają się w zakresie określania celu, a także relacji pomiędzy dorosłym a dzieckiem. Najważniejsze środowiska w rozwoju dziecka to rodzina i szkoła. W tym okresie szczególnie ważną rolę odgrywa nauczyciel, który jest dla dziecka wzorem osobowym. W dzisiejszym świecie, nie sprzyjającym kulturze wyższej, konieczne jest jak najwcześniejsze wprowadzanie dziecka w tę kulturę. Muzyka od dawna była włączana w edukację domową i szkolną, poczynając od dzieci najmłodszych i elementarnych stopni nauczania. W obecnych czasach dom i szkoła nie spełniają swoich funkcji w zakresie edukacji muzycznej. Nie ma jej lub jest niewłaściwie prowadzona, szczególnie w zintegrowanym nauczaniu początkowym. Władze szkolne nie doceniają znaczenia muzyki nie tylko w rozwoju muzycznym, ale także w rozwoju ogólnym dziecka. Na to miejsce weszły mass media ze swoją ofertą bardzo niekorzystną dla muzycznego rozwoju. Ważne jest rozbudzenie już w małych dzieciach potrzeb kulturalnych, które przekształcą się w wewnętrzną motywację uczestnictwa w kulturze. Ma to kluczowe znaczenia dla pokoleniowego przekazu wartości wyższych. Problemem wielkiej wagi jest przygotowanie odpowiednio wykształconych nauczycieli do edukacji muzycznej, których brakuje w sposób dramatyczny.

EN

The music education of a small child must take into account problems characteristic for this development period. What is important is the historical perspective of child understanding and the consequent educational actions. Differences in the conceptualization of upbringing are seen in the area of defining goals and the adult-child relation. The most important environments in a child’s development are family and school. At this stage, teacher, who is a child’s personal role model, has a distinctively important role. Today’s world does not favor high culture. Therefore, it is essential to introduce child into it as early as it is possible. Music has been included into home and institutional education for years now, starting from the youngest children at their initial education stages. Nowadays, home and school do not fulfill their functions in the music education area. It does not take place at all or it is badly taught, mainly in the field of integrated primary education. School authorities do not value the importance of music not only in musical development, but generally in terms of the overall development of children. Music has been replaced by mass media, with their offer having adverse effect on musical development. It is important to arouse cultural needs in small children so they could develop their interior motivation to participate in culture in later life. It is crucial for the transfer of higher values between generations. Poland lacks properly trained and knowledgeable music education teachers, which is a grave problem.

Keywords

PL

edukacja muzyczna; elementarna edukacja muzyczna; muzyka w nauczaniu zintegrowanym; nauczyciele wczesnej edukacji; nauczyciele muzyki; współczesne dzieciństwo

EN

music education; elementary music education; music in integrated teaching; early school education teachers; music teachers; personal role model; contemporary childhood

• Publisher: Akademia Muzyczna im. Stanisława Moniuszki w Gdańsku, Wydział Dyrygentury, Kompozycji i Teorii Muzyki
• Journal: Aspekty Muzyki
• Year: 2018
• Volume: 8
• Pages: 15-37

Dates

published

2018

Contributors

author

Konaszkiewicz Zofia

• Katedra Edukacji Muzycznej Uniwersytet Muzyczny Fryderyka Chopina, ul. Okólnik 2, 00–368 Warszawa

References

• Aboujaoude Elias, Wirtualna osobowość naszych czasów, tłum. Robert Andruszko, Kraków 2012.
• Aries Philippe, Historia dzieciństwa, tłum. Maryna Ochab, Gdańsk 1995.
• Benedykt XVI, przemówienie z okazji otrzymania doktoratu honoris causa Akademii Muzycznej w Krakowie i Papieskiej Akademii Teologicznej, „Niedziela”, nr 29, 19 lipca 2015.
• Braun-Gałkowska Maria, Prawo dziecka do wychowania, w: Oblicza dzieciństwa, red. Dorota Kornas-Biela, Lublin 2001, s. 211–218.
• Czaja-Chudyba Iwona, Muchacka Bożena, Nauczyciele wczesnej edukacji, Kraków 2016.
• Czerniawska Ewa, Czy słuchanie muzyki może wspomóc procesy poznawcze?, w: O różnych przejawach wpływu muzyki na człowieka, red. Ewa Czerniawska, Warszawa 2012, s. 69–88.
• Gołaszewska Maria, Kultura estetyczna, Warszawa 1989.
• Jankowski Kazimierz, Nie tylko dla rodziców, Warszawa 1983.
• Jaques-Dalcroze Emil, Le Rythme, la Musique et l’Éducation, tłum. Alicja Ludwikiewiczowa (maszynopis prywatny), Paryż 1919.
• Kapuściński Ryszard, O książkach, ludziach, sztuce, Warszawa 2008.
• Konaszkiewicz Zofia, Dzieciństwo ucznia szkoły muzycznej, w: Współczesne wyzwania szkolnictwa muzycznego. Specyfika kształcenia małego dziecka, Toruń 2016, s. 11–30.
• Kudlik Agata, Czerniawska Ewa, Indywidualne oddziaływanie muzyki na człowieka, w: Nastrój. Modele, geneza, funkcje, red. Ewa Goryńska, Maria Ledzińska, Marcin Zajenkowski, Warszawa 2016, s. 248–268.
• Nalaskowski Aleksander, Dzikość i zdziczenie jako kontekst edukacji, Kraków 2006.
• Nalaskowski Aleksander, Edukacyjny show, Kraków 1998.
• Oleś Maria, Rola rodziny w kształtowaniu umiejętności psychospołecznych dzieci, w: Rodzina źródło życia i szkoła miłości, red. Dorota Kornas-Biela, Lublin 2001, s. 267–284.
• Pomykało Wojciech, „Dziecko”, hasło w: Encyklopedia Pedagogiczna, red. Wojciech Pomykało, Warszawa 1993.
• Rostowska Teresa, System wartości rodziców i dzieci jako zadanie rozwojowe, w: Rodzina: źródło życia i szkoła miłości, red. Dorota Kornas-Biela, Lublin 2001, s. 217–230.
• Sołowiej Józefa, Rodzina a rozwój zdolności twórczych, w: Rodzina i dziecko, red. Maria Ziemska, Warszawa 1979, s. 424–436.
• Spitzer Manfred, Cyfrowa demencja, tłum. Andrzej Lipiński, Słupsk 2015.
• Szuman Stefan, O sztuce i wychowaniu estetycznym, Warszawa 1969.
• Szymanowski Karol, Wychowawcza rola kultury muzycznej w społeczeństwie, w: Karol Szymanowski, Z pism, Kraków 1958.
• Wall William D., Twórcze wychowanie w okresie dzieciństwa, tłum. Krystyna Dudziak, Warszawa 1986.
• Wilk Józef, Wychowawca wobec pytania: „Kim jest dziecko?”, w: Oblicza dzieciństwa, red. Dorota Kornas-Biela, Lublin 2001, s. 181–196.
• Wilsz Natalia, Czy uprawianie muzyki ma korzystny wpływ na procesy poznawcze, strategie uczenia się i osiągnięcia w nauce, w: Muzyka i my. O różnych przejawach wpływu muzyki na człowieka, red. Ewa Czerniawska, Warszawa 2012, s. 145–160.
• Zubelewicz Jan, Dwie filozofie edukacji: aksjocentryzm i pajdocentryzm, Warszawa 2003.
• Zwoliński Andrzej, Krzywdzone dzieci, Kraków 2012.

Identifiers

ISSN

2082-6044

ISBN

978-83-64615-33-7

DOI

10.34861/aspmuz8-01_wybr-prob