Prawo Mojżesza i wiara w Chrystusa jako główne determinanty usprawiedliwienia człowieka na podstawie „Commentarium in epistulam ad Romanos” Orygenesa

• Authors: Soćko Rafał

Title variants

EN

Law of Moses and faith in Christ as main determinants of human’s justification in Origen’s Commentarium in epistulam ad Romanos

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Niniejszy artykuł, poświęcony zagadnieniu usprawiedliwienia człowieka w świetle nauki wczesnochrześcijańskiego myśliciela Orygenesa, jest oparty na jego Komentarzu do Listu do Rzymian (łac. Commentarium in Epistulam ad Romanos). Aleksandryjczyk stał się prekursorem doktryny o usprawiedliwieniu w czasach patrystycznych, nadając odpowiedni kierunek swoim następcom. Są dwa filary usprawiedliwienia: prawo Mojżesza i wiara w Chrystusa. Orygenes nie neguje znaczenia Prawa Mojżesza. Podkreśla, że jest ono dalej aktualne i przyczynia się do realizacji usprawiedliwienia, o tyle o ile nie jest ono odczytywane literalnie i legalistycznie, ale jako odblask prawdziwej nauki Chrystusa. W czasach Nowego Przymierza niedoskonałe Prawo Mojżesza zostało zastąpione przez wiarę. Wiara musi jednak spełniać odpowiednie kryteria: cechować się chrystocentryzmem oraz powinna być zespolona z uczynkami. Wtedy człowiek może doświadczyć pełnego usprawiedliwienia i zostać uznany za przyjaciela Boga. Istotną konkluzją artykułu jest wykazanie, iż dwa omawiane determinanty usprawiedliwienia nie wykluczają się, lecz wzajemnie uzupełniają.

EN

The paper is a part of the thesis addressing the issue of the human's justification in the light of the teaching of the Early-Christian writer Origen. The thesis is written on the basis of the Comment to the Letter to the Romans (from Latin - Commentarium in Epistu-lam ad Romanos). The Alexandrian became the pioneer of the doctrine of justification in the patristic times pointing his successors in the right direction. The thesis is focused on the discussion of the two pillars of the justification: Moses Law and faith in Christ. Origen did not deny the importance of Moses Law. He stressed it was still valid and contributed to the implementation of the justification, provided the Law was not interpreted literally or legalistically. It should be seen instead as the reflection of the true teaching of Jesusu Christ. During the time of the New Covenant the imperfect Law of Moses has been replaced by faith. Such faith had to meet the relevant criteria, such as be characterized by Christocentrism and combined with the deeds. Only when this condition was met, a man could fully experience the complete justification and be recognised as God's friend. The main aim of this paper is to show that both determinants of the justification discussed in the thesis rather than being mutually exclusive, are complementary.

Keywords

PL

Orygenes; Prawo Mojżesza; wiara w Chrystusa usprawiedliwienie; zbawienie; duchowe znaczenie; literalne znaczenie

EN

Origen; Law of Moses; faith in Christ; justification; salvation; spiritual meaning; literal meaning

• Publisher: Wyższe Seminarium Duchowne im. św. Jana Pawła II Diecezji Siedleckiej
• Journal: Teologiczne Studia Siedleckie
• Year: 2020
• Issue: XVII/17
• Pages: 90-109

Dates

published

2021-01-04

Contributors

author

Soćko Rafał

References

• Augustinus, (1844–1855; 1862–1865), Epistolae, W: Jacques Paul Migne (red.), Patrologia Latina 33, k. 61-1094.
• Breviarum fidei. Kodeks doktrynalnych wypowiedzi Kościoła (1964), J. M. Szymusiak, S. Głowa (oprac.), Poznań: Księgarnia Świętego Wojciecha.
• Crouzel, H. (2004), Orygenes, J. Margański (tłum.), Kraków: Homini.
• Dekret o ekumenizmie. Unitatis reditengratio (1967), W: Sobór Watykański II. Konstytucje, dekrety, deklaracje (203-218), Poznań: Pallotinum.
• Duda, J. (2014), Prawo wiary czy uczynki prawa? Dylemat pierwszych chrześcijan
• w Commentarium in Epistulam ad Romanos Orygenesa, Vox Patrum 34, t. 61, 289-296.
• Jaklewicz, T. (2006), Święty grzesznik. Formuła Marcina Lutra „simul iustus et peccator” w kontekście ekumenicznym (86-108), Lublin: Katolicki Uniwersytet Lubelski.
• Lipniak, J. M, (2006), Ekumeniczne usprawiedliwienie podzielonych grzeszników. Recepcja „Wspólnej deklaracji w sprawie nauki o usprawiedliwieniu” w teologii katolic-kiej, Świdnica: Świdnicka Kuria Biskupia.
• Orbe, A. (1955), La Epinoia. Algunos preliminares historicos de la distinction κατ έπίνοιαν (En tomo a la Filosofia de Lentio Bizantino) (17-18), Romae, Pontifica Universi-tas Gregoriana.
• Origenes, (1981), Fragmenta in Ioannem, ed. E. Preuschen, Griechischen Christ-lichen Schrieftsteller 4, Leipzig 1903, s. 483-574; W: S. Kalinkowski (tłum.), Fragmenty o Ewangelii św. Jana, Pisma Starochrześcijańskich Pisarzy 28/ 2 (179-247), Warszawa: Akademia Teologii Katolickiej.
• Origenes, (1985), Homiliae in Leviticum, ed. M. Borret, Sources chretiennes 286-287, Paris 1981; W: S. Kalinkowski (tłum.), Homilie o Księdze Kapłańskiej, Pisma Starochrześcijańskich Pisarzy 31/2, Warszawa: Akademia Teologii Katolickiej.
• Origenes, (1986), Contra Celsum, ed. M. Borret, Sources chretiennes 132, Paris 1967; Sources chrétiennes 136, Paris 1968; Sources chrétiennes 147, Paris 1969; Sources chrétiennes 150, Paris 1969; wstęp i indeks, Sources chrétiennes 227, Paris 1976; Przeciw Celsusowi, W: S. Kalinkowski (tłum.), Warszawa: Akademia Teologii Katolickiej.
• Origenes, (1986), Homiliae in Numeros, ed. W. A. Baehrens, Griechischen Christlichen Schrieftsteller 7 (3-285), W: S. Kalinkowski (tłum.), Homilie o Księdze Liczb, Pisma Starochrześcijańskich Pisarzy 34/1, Warszawa: Akademia Teologii Katol-ickiej.
• Origenes, (1994), Commentarium in Epistulam ad Romanos, w: Jacques Paul Mi-gne (red.), Patrologia Graeca 14, k. 833-1292. Paryż. W: S. Kalinkowski (tłum.), Ko-mentarz do Listu św. Pawła do Rzymian, Pisma Starochrześcijańskich Pisarzy 57, War-szawa: Akademia Teologii Katolickiej.
• Origenes, (1998), Commentarium in Evangelium Matthaei, księgi X-XI, ed. R. Girod, Sources chretiennes 162, Paris 1970; Księgi XII-XVII, ed. E. Klostermann, E. Benz, Griechischen Christlichen Schrieftsteller 10, Leipzig 1935; W: K. Augustyniak (tłum.), Komentarz do Ewangelii według św. Mateusza, Źródła Myśli Teologicznej 10, Kraków WAM.
• Origenes, (2003), Commentarium in Evangelium Ioannis, ed. C. Blanc, Sources chretiennes 120, Paris 1966; Sources chretiennes 157, Paris 1970; Sources chretiennes 222, Paris 1975; Sources chretiennes 290, Paris 1982; Sources chretiennes 385, Paris 1992; W: S. Kalinkowski (tłum.), Ko¬mentarz do Ewangelii według św. Jana, Źródła Myśli Teologicznej 27, Kraków: WAM.
• Stanula, E. (1994), Człowiek wewnętrzny (wstęp), W: Orygenes, Komentarz do Li-stu świętego Pawła do Rzymian (19-23), Pisma Starochrześcijańskich Pisarzy 57/1, War-szawa 1994, s.
• Szram, M. (1997), Chrystus - Mądrość Boża według Orygenesa, Lublin: Katolicki Uniwersytet Lubelski.
• Thomas de Aquino, (1973), Summa theologiae, q. 113, a. 1-10, W: Tenże, Suma teologiczna, t. XIV: Nowe Prawo łaski (172-200), R. Kostecki (tłum.), London: Veritas.

Identifiers

DOI

10.5281/zenodo.4697770