W chowanego z rozumem. Gry i zabawy, które zmieniły filozofię

• Authors: Olga Kłosiewicz

Title variants

EN

Seek and Hide with Reason. Games and Plays, which Changed Philosophy

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

The author presents a review of different conceptions of games and plays appearing from late modern philosophy to contemporary theories in order to show, how other than rational behaviours influence the development of cognition and culture. Plays and games create alternative rule systems and manipulate culture elements, giving them new quality. They allow to absorb the new, the strange and the incomprehensible, by transforming current symbolic system. Playing with meanings renew them and thus becomes the driving force of culture. The article refers to the fact, that nowadays game and play are becoming a life strategy, loose their exceptionality and distinction, therefore is not able anymore to fulfill its cultural function.

• Publisher: Akademia Sztuk Pięknych im. Eugeniusza Gepperta we Wrocławiu
• Journal: DYSKURS: Pismo Naukowo-Artystyczne ASP we Wrocławiu
• Year: 2012
• Volume: 13-14
• Pages: 8-41

Dates

published

2012

Contributors

author

Olga Kłosiewicz

References

• 1 Terminy te dobrze przekładają się na określenia polskie: odpowiednio paidia – zabawa, ludus – gra.
• 2 R. Caillois, Żywioł i ład, przeł. A. Tatarkiewicz, PIW, Warszawa 1973, s. 309.
• 3 Tamże, s. 378-379.
• 4 Tamże, s. 383.
• 5 Tamże, s. 451.
• 6 Heraklit z Efezu, Zdania, przeł. A. Czerniawski, Wydawnictwo Biblioteka, Łódź 1992, 10.17.
• 7 F. Nietzsche, Tako rzecze Zaratustra, przeł. G. Sowiński, Wydawnictwo Zielona Sowa, Kraków 2005, s. 27.
• 8 Biblia Tysiąclecia, tłum. zbiorowe, Wydawnictwo Pallottinum, Poznań – Warszawa 1990, 1 Kor 13, 11.
• 9 C. Lévi-Strauss, Myśl nieoswojona, przeł. A Zajaczkowski, pwn, Warszawa 1969, s. 37-38.
• 10 J. Huizinga, Homo ludens, przeł. M. Kurecka, W. Wirpsza, Warszawa 2007, s. 24.
• 11 Tamże, s. 44.
• 12 Agamben używa terminu ludu w nieco innym znaczeniu niż Caillois, podkreślając działanie rytualne oderwan e od mitu, a nie – jak Caillois – cel i reguły tego działania. Interpretację Agambena można uznać za genealogicznie głębszą w stosunku do rozważań autora Żywiołu i ładu, choć wykorzystującą podobne intuicje
• 13 Por. B. Waldenfels, Pogardzana doxa. Husserl i trwający kryzys zachodniego rozumu, przeł. D. Lachowska, [w]: Z. Krasnodębski (red.), Świat przeżywany, Piw , Warszawa 1993, s. 105.
• 14 Tamże, s. 124.
• 15 L. Wittgenstein, Dociekania filozoficzne, przeł. B. Wolniewicz, pwn, Warszawa 1972, § 7, s. 12.
• 16 Por. tamże, § 23, s. 21.
• 17 Tamże, § 108, s. 72.
• 18 Tamże, § 66, s. 50.
• 19 Z. Freud, Poza zasadą przyjemności, przeł. J. Prokopiuk, Pwn, Warszawa 2000, s. 57.
• 20 E. Fischer-Lichte, Estetyka performatywności, przeł. M. Borowski, M. Sugiera, Kraków 2008, s. 227.
• 21 R. Caillos. Żywioł i ład, dz. cyt., s. 400-401.
• 22 Por. Erika Fischer-Lichte, Estetyka performatywności, dz. cyt., s. 332.
• 23 Por. R.E. Innis, Technika a sposób widzenia świata, przeł. S. Nowotny, [w]: Z. Krasnodębski (red.), Świat przeżywany, Piw ,Warszawa 1993, s.423.
• 24 J. Huizinga, Homo ludens, dz. cyt.,s. 328.
• bibliografia
• Agamben, Giorgio, Profanacje, przeł. M. Kwaterko, Warszawa 2006.
• Bauman, Zygmunt, Dwa szkice o moralności ponowoczesnej, Instytut Kultury 1994.
• Bauman, Zygmunt, Etyka ponowoczesna, przeł. J. Bauman, J. Tokarska-Bakir, Pwn, 1996.
• Caillois, Roger, Żywioł i ład, wybór: A. Osęka, przeł. A. Tatarkiewicz, PIW, Warszawa 1973.
• Husserl, Edmund. Kryzys nauk europejskich i fenomenologia transcendentalna, przeł. Sławomira Walczewska, Papieska Akademia Teologiczna, Kraków 1987.
• Fischer-Lichte, Erika, Estetyka performatywności, przeł. M. Borowski, M. Sugiera, Kraków 2008.
• Freud, Sigmund, Poza zasadą przyjemności, przeł. J. Prokopiuk, Pwn, Warszawa 2000.
• Habermas, Jürgen, Filozoficzny dyskurs nowoczesności, przeł. M. Łukasiewicz, Universitas, Kraków 2007.
• Heidegger, Martin, Odczyty i rozprawy, przeł. J. Mizera, Aletheia, Warszawa 2007.
• Heraklit z Efezu, Zdania, przeł. A. Czerniawski, Wydawnictwo Biblioteka, Łódź 1992.
• Horkhaimer, Max; Adorno, Theodor W., Dialektyka oświecenia, przeł. M. Łukasiewicz, Wydawnictwo Krytyki Politycznej 21, Warszawa 2010.
• Huizinga, Johan, Homo ludens, przeł. M. Kurecka, W. Wirpsza, Warszawa 2007,
• Kmita, Jerzy (red.), Czy metamorfoza magiczne rekompensuje brak symbolu, „Pisma Filozoficzne” t. LXXVIII, Poznań 2001.
• Kołakowski, Leszek, Obecność mitu, Instytut Literacki, Paryż 1972.
• Krasnodębski, Zdzisław (red.), Świat przeżywany, PIW, Warszawa 1993.
• Krasnodębski, Zdzisław, Postmodernistyczne rozterki kultury, Oficyna Naukowa, Warszawa 1996.
• Lévi-Strauss, Claude, Myśl nieoswojona, przeł. A Zajaczkowski, Pwn, Waraszwa 1969.
• Maffesoli, Michel, Czas plemion, przeł. M. Bucholc, Warszawa 2008.
• Marquard, Odo, Pochwała politeizmu, [w]: Rozstanie z filozofią pierwszych zasad. Studia filozoficzne, przeł. K. Krzemieniowa, Oficyna Naukowa, Warszawa 1994.
• Nietzsche, Friedrich, Tako rzecze Zaratustra, przeł. G. Sowiński, Wydawnictwo Zielona Sowa, Kraków 2005.
• Nycz, Ryszard, (red.), Postmodernizm. Antologia przekładów, Kraków 1998.
• Vattimo, Gianni, Społeczeństwo przejrzyste, przeł. M. Kamińska, Wrocław 2006.
• Weber, Max, Gospodarka i społeczeństwo. Zarys socjologii rozumiejącej, przeł. D. Lachowska, Pwn, Warszawa 2002.
• Weber, Max, Polityka jako zawód i powołanie, przeł. P. Dybel, Kraków 1998.
• Wittgenstein, Ludwig, Dociekania filozoficzne, przeł. B. Wolniewicz, Pwn, Warszawa, 1972.