Zmiany społeczno-kulturowe jako kontekst działań edukacyjnych nauczyciela

• Authors: Pardej Katarzyna

Title variants

EN

Socio-cultural changes as the context of educational activities of the modern teacher

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Celem artykułu jest ukazanie zmian społeczno-kulturowych oddziałujących na edukację. Na podstawie analizy literatury rodzimej i zagranicznej przybliżono zagadnienia emancypacji, modelu cywilizacji, tożsamości jednostki, czasu i przestrzeni oraz pracy i relacji interpersonalnych. Mają one znaczenie na działania edukacyjne zmierzające do kształtowania ucznia gotowego do funkcjonowania w nieustannie zmieniającej się rzeczywistości. Następstwa zmian społeczno-kulturowych sprawiły, że uczeń w szkole powinien mieć możliwość kształtowania własnej tożsamości oraz kształtowania poczucia tożsamości obywatelskiej, być akceptowany, mieć możliwość uzewnętrzniania własnych wartości, poszukiwania i odkrywania własnej odrębności. W trakcie edukacji powinien być przygotowywany do pokonywania narzucanych ograniczeń, podejmowania walki ulepszania rzeczywistości, w której przyszło mu żyć. Wszystko to wymaga od niego nieustannej aktywności, uczenia się przez całe życie i świadomej pracy nad samym sobą

EN

The purpose of the article is to show the socio-cultural changes affecting education. Based on the analysis of domestic and foreign literature, the issues of emancipation, the model of civilization, the identity of the individual, time and space, as well as work and interpersonal relations are shown. They are relevant to educational activities aimed at shaping a student ready to function in a constantly changing reality. The epercussions of socio-cultural changes make it necessary for students to be able to form their own identity and to develop a sense of civic identity, to be accepted, to have the opportunity to externalize their own values, to seek and discover their own individuality. In the course of education, a student should be prepared to overcome imposed limitations, and eventually improve the reality in which he has come to live. All this requires constant activity, lifelong learning and conscious self-improvement.

Keywords

PL

emancypacja,; tożsamość,; społeczeństwo informacyjne,; czas i przestrzeń,; praca,; elacje interpersonalne,; edukacja,

EN

emancipation,; identity,; information society,; time and space,; work, interpersonal; relations,; education,

• Publisher: Sieć Badawcza Łukasiewicz – Instytut Technologii Eksploatacji, Radom
• Journal: Edukacja Ustawiczna Dorosłych
• Year: 2022
• Issue: 3
• Pages: 49-61

Dates

printed

2022-09-30

Contributors

author

Pardej Katarzyna

• Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej w Warszawie

References

• Bauman Z. (2006), Płynna nowoczesność, przeł. T. Kunz. Wydawnictwo Literackie, Kraków.
• Beck U. (2002), Społeczeństwo ryzyka: W drodze do innej nowoczesności, przeł. S. Cieśla. Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.
• Coleman J. (1988), Social capital in the creation of human capital, „American Journal of Sociology”, 94, 95–120.
• Furmanek W. (2014), Humanistyczna Pedagogika Pracy. Praca człowieka w cywilizacji informacyjnej, Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, Rzeszów.
• Furmanek W., Lenart J., Piecuch A. (2019), Edukacja zawodowa w procesach transformacji systemu oświaty w Polsce. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, Rzeszów.
• Giddens A. (1992), The Transformation of Intimacy: Sexuality, Love and Eroticism in Modern Societies. Stanford University Press, California.
• Giddens A. (2008), Konsekwencje nowoczesności, przeł. E. Klekot. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
• Giddens A. (2010), Nowoczesność i tożsamość. „Ja” i społeczeństwo w epoce późnej nowoczesności, przeł. A. Szulżycka. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Giddens A., Sutton P.W. (2014), Socjologia. Kluczowe pojęcia, przeł. O Siara, P. Tomaszek. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Godzic W. (2006), Socjologia wizualna oczami medioznawcy, [w:] J. Kaczmarek, M. Krajewski (red.), Co widać? (s. 11–22), Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, Poznań
• Kumar K. (1987), Prophecy and Progress. The Sociology of Industrial and Post-Industrial Society, Pengiun, Harmondworth.
• Kumar K. (1988), The Rise of Modern Society. Aspects of the Social and Political Development of the West, Basil Blackwell, Oxford.
• Kumar K. (1995), From Post-Industrial to Post-Modern Society, Blackwell, Oxford.
• Kwieciński Z. (1995), Socjopatologia edukacji, Mazurska Wszechnica Nauczycielska, Olecko.
• Matusiak K.B., Kuchciński, J., Gryzik A. (red.) (2009), Foresight kadr nowoczesnej gospodarki, Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości, Warszawa. https://www.parp.gov.pl/files/74/81/305/5266.pdf
• Personnel Service (2020), Informacje prasowe z dn. 26.03.2020.
• Riesman D. (1996), Samotny tłum, przeł. J. Strzelecki. Warszawskie Wydawnictwo Literackie MUZA S.A., Warszawa.
• Seabrook J. (1989), The leisure society. Basil Blackwell, New York.
• Sobierajski T. (2013), Kształcenie zawodowe w postindustrialnej gospodarce. Demografia, grupowanie, klasyfikacja, doradztwo, Krajowy Ośrodek Wspierania Edukacji Zawodowej i Ustawicznej, Warszawa.
• Szczurek-Boruta A. (2016), Lokalne środowisko życia i kształtowanie tożsamości otwartej w perspektywie edukacji międzykulturowej, „Pedagogika społeczna”, 3(61), s. 55–69.
• Sztompka P. (2007), Zaufanie. Fundament społeczeństwa, Wydawnictwo Znak 2007, Kraków.
• Sztompka P. (2012), Socjalizacja. Analiza społeczeństwa, Wydawnictwo Znak, Kraków.
• Szymański M.J. (2016), Kim jestem? Tożsamość jako zadanie w czasach gwałtownej zmiany społecznej, „Lubelski Rocznik Pedagogiczny”, 35(1), s. 11–24.
• Touraine A. (1998), Can we live together, equal and different?, „European Journal of Social Theory”, 1(2), 165–178. https://doi.org/10.1177/136843198001002002.
• Welsch W. (2002), Sztuczne raje? Rozważania o świecie mediów elektronicznych i o innych światach, [w:] M. Hopfinger (red.), Nowe media w komunikacji społecznej w XX w. (s. 461– –471), Oficyna Naukowa, Warszawa.
• Wereszczyńska K. (2021), Tożsamość i tożsamość obywatelska jako zadanie dla edukacji, [w:] A. Karpińska, K. Borawska-Kalbarczyk, A. Szwarc (red.), Edukacja w przestrzeni społecznej – paradygmaty zmian (s. 219–240), Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, Białystok.
• Wilkinson I. (2001), Anxiety in a risk society, Routledge, London, New York.

Identifiers

ISSN

1507-6563

EISSN

2391-8020