Rola specjalnych stref ekonomicznych w kształtowaniu struktury branżowej inwestycji przedsiębiorstw przemysłowych w Polsce

• Authors: Żminda Tomasz

Title variants

EN

The role of special economic zones in shaping branch structure of industrial enterprises investment in Poland

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Jednym z narzędzi przyspieszenia procesu transformacji polskiej gospodarki bez wątpienia miejsce do lokowania inwestycji w stopniu znaczącym dla gospodarki przyciągnęły inwestorów, w tym w szczególności inwestorów zagranicznych. Obecnie Specjalne Strefy Ekonomiczne w Polsce funkcjonują od przeszło dwudziestu lat, dlatego warto zadać pytanie – czy wciąż skutecznie spełniają stawiane przed nimi oczekiwania dywersyfikacji działalności gospodarczej i unowocześniania polskiego przemysłu, czy może jednak przyczyniają się do petryfikacji mało korzystnej struktury nakładów inwestycyjnych? Poszukiwaniom odpowiedzi na to pytanie podporządkowano rozważania prowadzone w niniejszym artykule, przy czym roboczą hipotezę sformułowano następująco: specjalnym strefom ekonomicznym udaje się nie tylko zdywersyfikować działalność gospodarczą w Polsce, ale wręcz modernizować ją poprzez faktyczny wpływ na strukturę branżową inwestycji przedsiębiorstw przetwórstwa przemysłowego. W pierwszej części artykułu przedstawiono specjale strefy ekonomiczne jako miejsce do lokowania inwestycji, następnie porównano poziom nakładów inwestycyjnych w stosunku do Produktu Krajowego Brutto w Polsce i w innych krajach Unii Europejskiej, wskazując na zasadności stosowania i utrzymywania w Polsce instrumentów kreujących sprzyjające warunki do inwestowania. W kolejnej części artykułu uwagę skupiono na docelowym przedmiocie rozważań to jestocenie wpływu struktury branżowej inwestycji w strefach na strukturę inwestycji w Polsce. Ocenę tę przeprowadzono w oparciu o obejmującą lata 2010-2015 analizę porównawczą struktury nakładów inwestycyjnych ponoszonych w strefach ekonomicznych oraz poza strefami, z wykorzystaniem współczynnika podobieństwa struktur oraz wybranych wskaźników dywergencji.

EN

Special Economic Zones were one of the tools to accelerate the economic transition process in Poland. SEZs, being an attractive place to invest, significantly attracted investors to the economy, in particular foreign investors. Currently, the Special Economic Zones have been in existence for more than twenty years in Poland, so it is worth asking – do they still meets the expectations of diversification of economic activity and modernization of the Polish industry, or do they contribute to perpetuates of the unfavorable structure of investment? The answers to this question became the subject of considerations conducted in this paper. The working hypothesis was formulated as follows: special economic zones succeed not only to diversify economic activity in Poland, but to modernize it by actually influencing the branch structure of industrial enterprises’ investment. In the first part of the article, special economic zones are presented as a place to invest, then investment outlays to the Gross Domestic Product in Poland and other European Union countries were compared, indicating the appropriateness of using and maintaining instruments creating favorable conditions for investing in Poland. In the next part of the article, the author focused on the target object of the analysis, i.e. the assessment of the impact of the branch structure of investment in Zones on the structure of investment in Poland. This assessment was based on the comparative analysis of the structure of investment outlays in economic zones and outside the zones (in years 2010–2015), using structural similarities indicators and selected divergence indicators.

Keywords

PL

Specjalne strefy ekonomiczne; struktura branżowa inwestycji; inwestycje przedsiębiorstw przemysłowych

EN

Special Economic Zones; investment; industry structure of investment; industrial enterprises investment

• Publisher: Uniwersytet Rzeszowski. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego
• Journal: Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy
• Year: 2018
• Volume: 54
• Pages: 170-189

Contributors

author

Żminda Tomasz

• Katedra Finansów i Rachunkowości Politechnika Lubelska

References

• Ambroziak A.A., 2009, Efekty funkcjonowania specjalnych stref ekonomicznych w Polsce, „International Journal of Management and Economics”, nr 24.
• Ambroziak A.A., 2007, Funkcjonowanie specjalnych stref ekonomicznych w Polsce w obliczu zmian warunków udzielania pomocy regionalnej [w:] Gospodarka Polski w Unii Europejskiej w latach 2004–2006. Wybrane zagadnienia, red. H. Bąk, G. Wojtkowska- Łodej, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa.
• Bazydło A., Smętkowski M., 2000, Specjalne strefy ekonomiczne – światowe zróżnicowanie instrumentu [w:] Polskie Specjalne Strefy Ekonomiczne, red. E. Kryńska, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.
• Colliers International, 2016, Potencjał inwestycyjny. Specjalne Strefy Ekonomiczne w Polsce 2016, Colliers International Group Inc, Warszawa.
• Czerwińska E., 2000, Problem specjalnych stref ekonomicznych w Polsce, Biuro Studiów i Ekspertyz Kancelarii Sejmu, Wydział Analiz Ekonomicznych i Społecznych, informacja nr 751,Warszawa.
• Eurostat, http://appsso.eurostat.ec.europa.eu/nui/show.do?dataset=namq_10_gdp&lang=en (stan na dzień 14.05.2017 r.).
• Gorzelak, G., 2000, Przedmowa [w:] Polskie specjalne strefy ekonomiczne – zamierzeniai efekty, red. E. Kryńska, Europejski Instytut Rozwoju Regionalnego i Lokalnego Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.
• Informacja o realizacji ustawy o specjalnych strefach ekonomicznych. Stan na 31 grudnia 2015 r., maj 2016, Ministerstwo Gospodarki, Warszawa.
• Informacja o realizacji ustawy o specjalnych strefach ekonomicznych. Stan na 31 grudnia 2014 r., maj 2015, Ministerstwo Gospodarki, Warszawa.
• Informacja o realizacji ustawy o specjalnych strefach ekonomicznych. Stan na 31 grudnia 2013 r., maj 2014, Ministerstwo Gospodarki, Warszawa.
• Informacja o realizacji ustawy o specjalnych strefach ekonomicznych. Stan na 31 grudnia 2012 r., Ministerstwo Gospodarki, maj 2013, Warszawa.
• Informacja o realizacji ustawy o specjalnych strefach ekonomicznych. Stan na 31 grudnia 2011 r., maj 2012, Ministerstwo Gospodarki, Warszawa.
• Informacja o realizacji ustawy o specjalnych strefach ekonomicznych. Stan na 31 grudnia 2010 r., maj 2011, Ministerstwo Gospodarki, Warszawa.
• Informacja o realizacji ustawy o specjalnych strefach ekonomicznych. Stan na 31 grudnia 2009 r., maj 2010, Ministerstwo Gospodarki, Warszawa.
• Jankowiak A.H., 2016, Branżowe specjalizacje stref ekonomicznych w kontekście tworzenia klastrów i inicjatyw klastrowych, „Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu”, nr 448, https://dx.doi.org/10.15611/pn.2016.448.10.
• Kryńska E. (red.), 2000, Polskie specjalne strefy ekonomiczne – zamierzenia i efekty, Europejski Instytut Rozwoju Regionalnego i Lokalnego Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.
• Krzemiński P., 2009, Specjalne strefy ekonomiczne jako stymulator przedsiębiorczości, „Przedsiębiorczość – Edukacja”, t. 5/2009.
• Kullback S., Leibler R.A., On information and Sufficiency, „Annals of Mathematical Statistics” 1951, Vol. 22, No. 1.
• Lichota W., 2016, Efektywność finansowa specjalnych stref ekonomicznych w Polsce, „Gospodarka Narodowa” 1 (281) Rok LXXXVI/XXVII, styczeń-luty 2016.
• Miłaszewicz D., 2011, Specjalne strefy ekonomiczne jako narzędzie modernizacji gospodarki, „Studia i Prace Wydziału Nauk Ekonomicznych i Zarządzania”, nr 22.
• Nazarczuk, J.M., 2012, Efektywność pomocy publicznej udzielonej w specjalnych strefach ekonomicznych w Polsce [w:] Efektywność pomocy publicznej w specjalnych strefach ekonomicznych w Polsce, red. R. Kisiel, W. Lizińska, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski, Olsztyn.
• Pastusiak B. (red.), 2014, Ocena efektywności funkcjonowania specjalnych stref ekonomicznych w Polsce, cz. I, Uniwersytet Łódzki, Łódź.
• Pastusiak R., Jasiniak M., Keller J., Krzeczewski B., 2016, Wpływ specjalnych stref ekonomicznych na gospodarkę i społeczeństwo. Doświadczenia Polski, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
• Piersiala L., 2013, Nakłady inwestycyjne w specjalnych strefach ekonomicznych w Polsce, „Zarządzanie i Finanse”, t.11, nr 1/1.
• Piętrzyk-Pych A., 2012, Uwarunkowania rozwoju klastrów w specjalnych strefach ekonomicznych w Polsce, „Zarządzanie i Finanse”, t. 10, nr 1/2.
• Przetacznik S., 2016, Korzyści i koszty wynikające z funkcjonowania Specjalnych Stref Ekonomicznych – podsumowanie 20 lat istnienia SSE w Polsce, „Kwartalnik Prawo –Społeczeństwo – Ekonomia”, nr 3/2016.
• Przybyła K., 2010, Wpływ specjalnych stref ekonomicznych na kształtowanie się bazy ekonomicznej miast, Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu, Wrocław.
• Rocznik statystyczny przemysłu, 2010, 2011, GUS, Warszawa.
• Rocznik statystyczny przemysłu, 2011, 2012, GUS, Warszawa.
• Rocznik statystyczny przemysłu, 2012, 2013, GUS, Warszawa.
• Rocznik statystyczny przemysłu, 2013, 2014, GUS, Warszawa.
• Rocznik statystyczny przemysłu, 2014, 2015, GUS, Warszawa.
• Rocznik statystyczny przemysłu, 2015, 2016, GUS, Warszawa.
• Siudak P., 2013, Negatywne efekty towarzyszące tworzeniu i funkcjonowaniu obszarów uprzywilejowanych na przykładzie polskich specjalnych stref ekonomicznych [w:] Zarządzanie finansami firm – teoria i praktyka, red. A. Kopiński, P. Kowalik, „Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu”, nr 321.
• Siudak P., 2014, Rola specjalnych stref ekonomicznych w przyciąganiu bezpośrednich inwestycji zagranicznych na teren Polski [w:] Finanse publiczne, red. J. Sokołowski, M. Sosnowski, „Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu”, nr 346, Wrocław, https://dx.doi.org/10.15611/pn.2014.346.
• Smętkowski M., 2008, Rola specjalnych stref ekonomicznych w kształtowaniu struktury przestrzennej przemysłu w Polsce [w:] Procesy transformacji układów przestrzennych przemysłu na tle zmieniającego się otoczenia, red. Z. Zioło, T. Rachwał, „Prace Komisji Geografii Przemysłu PTG”, nr 10.
• Specjalne strefy ekonomiczne, stan na dzień 31 grudnia 2004, 20 czerwca 2005 r. (stan na dzień 15.05.2017r.), http://orka.sejm.gov.pl/Druki4ka.nsf/0/28E332904DCDF39EC12 57028004A3EE1/$file/4063-X.pdf.
• Typa M., 2016, Specjalna strefa ekonomiczna jako biegun wzrostu (ujęcie teoretyczne), Prace Komisji Geografii Przemysłu Polskiego Towarzystwa Geograficznego, nr 30(2).
• Ustawa z dnia 20 października 1994 r. o specjalnych strefach ekonomicznych (tekst jedn. Dz.U. z 2018 r., poz. 650).
• Wędrowska E., 2013, Wrażliwość miar dywergencji jako mierników niepodobieństwa struktur [w:] Taksonomia21, Klasyfikacja i analiza danych – teoria i zastosowania, red. K. Jajuga, M. Walesiak, „Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu” nr 279.
• Wędrowska E., Wojciechowska K., Konwergencja gospodarcza w województwach Polski w latach 2000–2012,Roczniki Kolegium Analiz Ekonomicznych, Szkoła Główna Handlowa, nr 36/2015, Warszawa 2015.
• Żminda T., Bis J., Sobotka B., Sagan M., Cisło M., 2016, Funkcjonowanie Podstrefy Lublin Specjalnej Strefy Ekonomicznej Euro-Park Mielec w latach 2007–2014, Politechnika Lubelska, Lublin.

Identifiers

DOI

10.15584/nsawg.2018.2.11