Klasyfikacja sondażowych technik otrzymywania materiałów

• Authors: Aneta Krzewińska , Katarzyna Grzeszkiewicz-Radulska

Title variants

EN

Classification of modes of data collection

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Punktem wyjścia do napisania tego artykułu jest stworzona przez Jana Lutyńskiego klasyfikacja technik otrzymywania materiałów w badaniach socjologicznych, która po niewielkich modyfikacjach, przez blisko 40 lat, była wykorzystywana przez szerokie grono socjologów zarówno w ich pracy badawczej, jak i dydaktycznej. Znaczący przyrost liczby nowych technik badawczych, ich coraz większa złożoność i wariantowość sprawiły, że podział ten, szczególnie w odniesieniu do sondażowych (kwestionariuszowych) technik otrzymywania materiałów, przestał dobrze pełnić swoją funkcję. W artykule umieszczono propozycję podziału technik otrzymywania materiałów, ograniczając się tylko do technik opartych na komunikacji o wysokim stopniu standaryzacji. W celu stworzenia nowej klasyfikacji wykorzystano trzy nowe wymiary: stopień, w jakim ankieter jest zaangażowany w proces badawczy, typ kontaktu pomiędzy ankieterem a respondentem w procesie komunikacji oraz komputerowe wspomaganie procesu otrzymywania materiałów. Dodatkowo zostały przedstawione inne, pomocnicze wymiary, które mogą posłużyć badaczom społecznym do pełnego opisu stosowanej przez nich procedury badawczej.

EN

This paper is based on a Jan Lutyński classification of methods of data collection in sociological research. This classification – with small modifications – has been used for nearly 40 years by a wide circle of sociologists – as well as in their research and teaching work. Due to significant growth of new research techniques and their increasing complexity and diversity, Jan Lutyński classification – especially as far as survey modes are concerned – is no longer useful. Within the paper, a proposal of a new classification of standardized and based on communication process methods of data collection is presented. This classification utilizes three new dimensions: degree of interviewer involvement; type of relationship between the interviewer and the respondent; and the presence/absence of computer assistance of data collection. Additionally, auxiliary dimensions are presented, which can be used while describing research procedures used in social sciences.

Keywords

PL

techniki otrzymywania materiałów; poziom standaryzacji; wywiad; ankieta; techniki otrzymywania materiałów wspomagane komputerowo; stopień zaangażowania ankietera

EN

modes of data collection; level of standardization; interview; self-completion questionnaire; computer assistance of date collection; degree of interviewer involvement

• Publisher: Łódzkie Towarzystwo Naukowe, Stowarzyszenie
• Journal: Przegląd Socjologiczny
• Year: 2013
• Volume: 62
• Issue: 1
• Pages: 9 - 31

Dates

published

2013-12-31

Contributors

author

Aneta Krzewińska

• Uniwersytet Łódzki Instytut Socjologii

author

Katarzyna Grzeszkiewicz-Radulska

• Uniwersytet łodzki Instytut Socjologii

References

• Barbour R. 2011, Badania fokusowe, Warszawa: PWN.
• Biemer P.B., Lyberga L.E. 2002, Introduction to Survey Quality, New Jersey: John Wiley & Sons
• Bloom J., 2008 TheSpeech IVR as a Survey Interviewing Methodology, w: Envisioning the Survey Interview of the Future, Conrad F.G., Schober M.F. (red.), New York: John Wiley& Sons.
• Blumberg S.J., Cynamon M.L. 2000, Respondent Acceptance of Touch-Tone Data Entry in Cognitive Interview on HIV/STD Behaviors, <www.fcsm.gov/99papers> 25.06.2013.
• Cassell J., Miller P. 2008, Is it Self-administration if the Computer Gives You Encouraging Looks? w: Envisioning the Survey Interview of the Future, Conrad F.G., Schober M.F. (red.), New York: John Wiley & Sons.
• Couer M.P. 2008, Technology and the Survey Interview/Questionnaire, w: Envisioning the Survey Interview of the Future, Conrad F.G., Schober M.F. (red.), New York: John Wiley & Sons.
• Couper M.P. 2008a, Designing Effective Web Surveys, New York: Cambridge University Press.
• Couper M.P. 2011, The Future of Modes of Data Collection, Public Opinion Quarterly, Vol.75, No. 5, s. 889–908.
• Couper M.P., Blair J., Triplett T. 1999, A Comparison of Mail and E-mail for a Survey of employees in U.S. statistical agencies, Journal of Official Statistics, vol. 15, No. 1
• Couper M.P., Singer E., Torange a u R. 2004, Does voice matter? An Interactive Voice Response (IVR) Experiment, Journal of Official Statistics, vol. 20, no. 3.
• Flick U. 2011, Jakość w badaniach jakościowych, Warszawa: PWN.
• Galtung J. 1967, Theory and Methods of Social Research, London: George Allen &Unwin LTD.
• Groves R.M. 1989, Survey Errors and Survey Costs, New York: John Wiley & Sons.
• Groves R.M., Fowler F.J. Jr, Couper M.P., Lepkowski J.M., Singer E., T o u r a n g e a u R. 2004, Survey Methodology, New York: John Wiley & Sons.
• Grzeszczyk E. 2009, Jak pochwycić rozmówcę w sieci, czyli wywiady przeprowadzane przez internet jako technika socjologii jakościowej użyteczna w badaniu życia codziennego, w: Barwy codzienności. Analiza socjologiczna, M. Bogunia-Borowska (red.), Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Grzeszkiewicz - Radulska K. 2009, Respondenci niedostępni w badaniach sondażowych, „Analizy i próby technik badawczych w socjologii”, tom XII, Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
• Heer W. de, Israëls A.Z. 1992, Response Trends in Europe, Proceedings of the American Statistical Association, Survey Methods Research Section.
• Krzewińska A. 2006, O socjologicznym wywiadzie kwestionariuszowym: psychologia poznawcza Norberta Schwarza i jej badawcze zastosowanie w warunkach polskich, „Analizy i próby technik badawczych w socjologii”, tom X, Łódź: ŁTN, Instytut Socjologii UŁ.
• Kubiak A., Rostocki W.A. 1993, Metodologiczne problemy badania opinii publicznej w Polsce. Społeczna przestrzeń wywiadu kwestionariuszowego, „Przegląd Socjologiczny”, tom XL/2.
• Kwiatkowski T. 2008, Wykłady i szkice z logiki ogólnej, Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.
• Lutyńska K. 1978, Ankieterzy i badacz. Z badań nad wpływem ankieterskim, „Przegląd Socjologiczny”, T. 30.
• Lutyńska K. 1997, Wpływ ankieterski w pierwszej fazie badań kwestionariuszowych, „Ask”, nr 1.
• Lutyński J. 1994, Analiza procesu otrzymywania informacji w badaniach z zastosowaniem wywiadu kwestionariuszowego, w: Metody badań społecznych. Wybrane zagadnienia, Łódź: ŁTN, s. 152–207.
• Mc Kay R.B., Robinson E.L., M a l i k A.B. 1994, Touch-Tone Data Entry for Household Surveys: Research Findings and Possible Applications, 25.06.2013.
• Noga - Bogomilski A. 2007, Specyfika wybranych metod zbierania danych w badaniach ilościowych, [w:] Badania marketingowe. Od teorii do praktyki, D. Maison, A. Noga-Bogomilski, Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
• Nowak S. 1965, Metody badań socjologicznych, Warszawa: PWN.
• O ’ Reilly J.M., Hubbard M.L., Lessler J.T., Biemer P.P., Turner Ch.F. 2004, Audio and Video Computer Assisted Self-interviewing: Preliminary Tests of new Technologies for Data Collection, „Journal of Official Statistics”, vol. 10, no. 2.
• Przybyłowska I. 1978, Wywiad swobodny ze standaryzowaną listą poszukiwanych informacji i możliwości jego zastosowania w badaniach socjologicznych, „Przegląd Socjologiczny”, T. 30.
• Robertson K.W., Hatch - MaxfieldJ. 2012, Data Collection in the U.S. Bureau of Labour Statistics’ Current Employment Statistics Survey, wystąpienie przygotowane na konferencję w Genewie (31 października – 2 listopada), Seminar on New Frontiers for Statistical Data Collection, <http://www.unece.org/fileadmin/DAM/stats/> 25.06.2013.
• Schuman H. 1992, Context Effects: State of the Past/State of the Art.,w: Context Effects in Social and Psychological Research, N. Schwarz, S. Sudman (red.), New York: Springer-Verlag.
• Schuman H. 2013, Metoda i znaczenie w badaniach sondażowych, Warszawa: Oficyna Naukowa.
• Sułek A. 2002, Ogród metodologii socjologicznej, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Sztabiński F. 2011, Ocena jakości danych w badaniach surveyowych, Warszawa: IFiS PAN.
• Sztabiński F., Żmijeska - Jędrzejczyk T. 2012, Mixed ModeSurvey Design: problem efektu techniki, „Przegląd Socjologiczny”, tom LXI/1.
• Sztabiński P.B. 1995, Efekt ankieterski: czy zmienia się tylko respondent?, „Ask”, nr 1.
• Sztabiński P.B. 1999, Ankieter jako źródło sugestii, „Przegląd Socjologiczny”, T. 45.
• Sztabiński P.B. 1999, Wywiad telefoniczny ze wspomaganiem komputerowym (CATI) a wywiad kwestionariuszowy. Problem porównywalności wyników, w: Spojrzenie na metodę. Studia z metodologii badań socjologicznych, Domański H., Lutyńska K., Rostocki A.W. (red), Warszawa, IFiS PAN.
• Sztabiński P.B. 1999a, Wywiad telefoniczny ze wspomaganiem komputerowym: nowa technika badawcza, czy wywiad kwestionariuszowy przez telefon?, „Przegląd Socjologiczny”,T. 48/1.
• Sztabiński P.B., Sztabiński F. 1997, Wartość odpowiedzi w wywiadach telefonicznych ze wspomaganiem komputerowym (CATI), „ASK”, nr 1–2 (5–6).
• Wagenaar T.C. 2005, Survey Design, w: Kempf-Leonard K. (red.), „Encyclopedia of Social Measurement”, vol. 3, San Diego: Elsevier Academic Press.