Konsuln der Französischen Republik in Stettin in den Jahren 1946–1950

• Authors: Ryszard Techman

Title variants

PL

Konsulowie Republiki Francuskiej w Szczecinie w latach 1946–1950

• Languages of publication: DE

Abstracts

PL

W artykule przedstawiono sylwetki oraz scharakteryzowano rolę przedstawicieli służby zagranicznej Francji, którzy w latach 1946–1950 stali na czele konsulatu tego państwa w Szczecinie. Wśród nich było trzech konsulów (J. Leguebe, Ch. Plista i M. Rivoire) oraz tyluż urzędników niższej rangi (attaché Ph. Garreau, wicekonsulowie: R. Bardet i G. Estrade), tymczasowo kierujących tą placówką. Stanowisko jej kierownika podlegało więc dość częstym zmianom: najkrócej urzędujący konsul (Ch. Plista) piastował funkcję zaledwie pięć miesięcy, najdłużej zaś urzędował Leguebe – niecałe dwa lata. Działalność reprezentantów francuskiej służby konsularnej starano się ukazać na tle ówczesnej rzeczywistości i wyjątkowo niesprzyjającej sytuacji politycznej. Począwszy bowiem od połowy 1947 roku, stosunki między Polską a Francją weszły w fazę zaognienia, która w niedługim czasie przerodziła się w jawną wrogość obu państw, co w konsekwencji odbijało się na relacjach konsulatów z władzami terenowymi. Praca w Szczecinie stawała się wyjątkowo uciążliwa, ponieważ każdy krok kierujących konsulatem był obserwowany z zewnątrz i wewnątrz przez polską służbę bezpieczeństwa. Los nie sprzyjał z różnych względów pełnieniu tej funkcji, albowiem pierwszy przedstawiciel Republiki Francuskiej właśnie w mieście nad Odrą przedwcześnie zakończył życie, trzeci w kolejności został ekspulsowany, a ostatni – aresztowany i zmuszony do opuszczenia Polski. Spośród szczecińskich konsulów najwybitniejszy był bez wątpienia Jacques Leguebe, z którym ani jego poprzednik, ani następcy nie mogli się równać w staraniach o zbliżenie między Polską a Francją. Co więcej: wybijał się on spośród reprezentantów wszystkich państw akredytowanych wtedy w nadodrzańskim mieście.

Keywords

PL

Historia Szczecina po 1945 r.; stosunki polsko-francuskie po 1945 r.; francuska służba konsularna w Polsce

• Publisher: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
• Journal: Studia Maritima
• Year: 2009
• Volume: 22
• Pages: 117-153

Contributors

author

Ryszard Techman

translator

Małgorzata Osiewicz-Maternowska

References

• Archiwum Ministerstwa Spraw Zagranicznych w Warszawie
• Archiwum Państwowe w Szczecinie, Państwowa Centrala Handlowa Oddział Wojewódzki [Staatliche Handelszentrale, Woiwodschaftsabteilung]
• Archiwum Państwowe w Szczecinie, Komitet Wojewódzki PZPR [Woiwodschaftskomitee der Polnischen Vereinigten Arbeiterpartei ]
• Archiwum Państwowe w Szczecinie, Państwowy Urząd Repatriacyjny Oddział Wojewódzki [Staatliche Behörde für Repatriierung (PUR), Woiwodschaftsabteilung]
• Archiwum Państwowe w Szczecinie, Państwowa Centrala Handlowa Oddział Wojewódzki
• Archiwum Państwowe w Szczecinie, Szczeciński Urząd Morski
• Archiwum Państwowe w Szczecinie, Urząd Wojewódzki Szczeciński
• Archiwum Państwowe w Szczecinie, Urząd Pełnomocnika do Odbudowy i Zagospodarowania Portu Szczecin [Amt des Bevollmächtigten für Wiederaufbau und Bewirtschaftung des Stettiner Hafens]
• Archiwum Akt Nowych w Warszawie, Urząd Rady Ministrów [Amt des Ministerrates]
• Interview mit dem Konsul Jacques Leguebe: Okręty francuskie przybijać będą do Szczecina [Französische Schiffe werden in Stettin anlaufen], das Krystyna Łyczywek durchführte, „Szczecin“, 5–7, 1.02.1947
• Interview mit dem Konsul; „Kurier Szczeciński“, Nr. 124, 5.06.1946
• Instytut Pamięci Narodowej, Oddział Szczecin
• Instytut Pamięci Narodowej, Oddział Warszawa
• Kurier Szczeciński 1945-1949
• Szczeciński Dziennik Wojewódzki“ [Stettiner Woiwodschaftsblatt]
• Zaremba P.: Dziennik wydarzeń i dokumenty historyczne [Chronik der Ereignisse und historische Dokumente] (Exemplar in AP Szczecin)
• Zaremba P.: Szczecińskie lata 1946–1949 [Stettiner Jahren 1946–1949], Poznań 1970
• Źródła do dziejów Pomorza Zachodniego [Quellen zur Geschichte Westpommerns], Bd. VII: Szczecin w dokumentach polskiej słuzby dyplomatycznej 1945–1950 [Stettin in den Urkunden des polnischen diplomatischen Dienstes 1945–1950], Einf., Ausw. u. Bearb. v. R. Techman, Szczecin 1996
• Borodziej W.: Od Poczdamu do Szklarskiej Poręby. Polska w stosunkach międzynarodowych 1945–1947 [Von Potsdam bis Szklarska Poręba. Polen in den internationalen Beziehungen 1945–1947], Londyn 1990
• Dzieje Szczecina [Stettins Geschichte], Bd. IV: 1945–1990, hg. v. T. Białecki und Z. Silski, Szczecin 1998
• Jarosz D., Pastor M.: Polsko-francuska „zimna wojna“: sprawa Robineau (1949–1950) [Polnisch-französischer „kalter Krieg“: Fall Robineau (1949–1950)], „Dzieje Najnowsze“ [Die Neueste Geschichte], 2001, 3
• Jarosz D., Pastor M.: Robineau, Bassaler i inni. Z dziejów stosunków polsko-francuskich w latach 1948– 1953 [Robineau, Basseler und andere. Aus der Geschichte polnisch-französischer Beziehungen in den Jahren 1948–1953], Toruń 2001
• Jarosz D., Pastor M.: Stosunki polsko-francuskie w apogeum zimnej wojny (1948–1953) [Polnisch-französische Beziehungen im Höhepunkt des Kalten Krieges (1948–1953)], in: Polska w podzielonym świecie po II wojnie światowej (do 1989 r.) [Polen in der nach dem 2. Weltkrieg geteilten Welt (bis 1989)], hg. v. M. Wojciechowski, Toruń 2002
• Marczak T.: Granica zachodnia w polskiej polityce zagranicznej w latach 1944–1950 [Die westliche Grenze in der polnischen Außenpolitik in den Jahren 1944–1950], Wrocław 1995
• Poznański K.: Polskie konwencje konsularne [Polnische Konsularkonventionen], Warszawa 1932
• Siedem rozmów z generałem dywizji Władysławem Pożogą, I zastępcą ministra spraw wewnętrznych, szefem wywiadu i kontrwywiadu. Rozmawiał Henryk Piecuch [Sieben Gespräche mit dem Divisionsgeneral Władysław Pożoga, dem ersten Stellvertretenden des Außenministers, dem Chef des Geheim- und des Abwehrdienstes – sprach Henryk Piecuch], Warszawa 1987
• Tebinka J., Techman R.: Raporty brytyjskich wicekonsulów w Szczecinie z 1949 r. [Berichte britischer Vizekonsuln in Stettin aus dem Jahr 1949], „Zapiski Historyczne“ [Historische Aufzeichnungen], 2000, 1
• Techman R.: Georges Estrade – ostatni konsul francuski w powojennym Szczecinie (1949–1950) [Georges Estrade – der letzte französische Konsul in Stettin der Nachkriegszeit (1949–1950)], in: Kronika Szczecina 2007, Szczecin 2008
• Techman R.: Jacques Leguebe, konsul francuski w Szczecinie w latach 1946–1948 [Jacques Leguebe, der französische Konsul in Stettin in den Jahren 1946–1948], in: Tempus nostrum est. Księga pamiątkowa ofiarowana prof. Edwardowi Włodarczykowi w 60. rocznicę urodzin [Tempus nostrum est. Festschrift zur Ehrung von Prof. Edward Włodarczyk zu seinem 60. Geburtstag geschenkt], hg. v. W. Stępiński, D. Szudra, R. Techman, Szczecin 2006
• Techman R.: Z dziejów stosunków kulturalnych polsko-francuskich w Szczecinie w latach 1947–1950 [Aus der Geschichte kultureller polnisch-französischer Beziehungen in Stettin in den Jahren 1947–1950], in: Kronika Szczecina 2000 [Stettins Chronik 2000], Szczecin 2001
• Techman T.: Organizacja niemiecka „Antifa“ w Szczecinie (1949–1953) w dokumentach archiwów warszawskich [Deutsche Organisation „Antifa“ in Stettin (1949–1953) in den Dokumenten Warschauer Archiven], „Szczeciński Informator Archiwalny“ [Stettiner Archivführer], 17, 2003
• Wyrwa T.: Kościół i państwo w pierwszym dziesięcioleciu PRL (na podstawie raportów dyplomatów francuskich) [Kirche und Staat im ersten Jahrzehnten der Volksrepublik Polen (auf Grund von Berichten französischer Diplomaten)], „Zeszyty Historyczne“ [Historische Hefte], 82, 1987
• Wyrwa T.: Pierwsze lata PRL w raportach dyplomatów francuskich [Die ersten Jahren der Volksrepublik Polen in Berichten französischer Diplomaten], „Zeszyty Historyczne“ [Historische Hefte], 71, 1985