Filozoficzna interpretacja integralnej pedagogiki przedszkolnej bł. Edmunda Bojanowskiego

• Authors: Mariusz Sztaba

Title variants

EN

Philosophical Interpretation of the Integral Nursery Pedagogy of the Blessed Edmund Bojanowski

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Nie jest możliwe „uprawianie” i rozumienie pedagogiki oraz myśli pedagogicznej bez ich odniesień do metapedagogicznych założeń, szczególnie w obszarze filozofii rozumianej jako najbardziej pierwotna refleksja nad rzeczywistością, tzn. tym, co jest. Od początku filozoficznego myślenia widoczne są dwie przeciwstawne tradycje filozoficzne: realizm i idealizm. Mają one odmienną ontologię, epistemologię, antropologię i aksjologię, które stanowią założenia (fundament) konkretnej pedagogiki oraz myśli i działania pedagogicznego. Prezentowany artykuł w sposób szkicowy ukazuje realistyczne założenia integralnej pedagogiki przedszkolnej bł. Edmunda Bojanowskiego, dzięki którym jest ona adekwatna (zgodna z rzeczywistością) i otwarta na wciąż zmieniające się czasy i wyzwania, przy równoczesnej zdolności zachowania swojej tożsamości.

It is not possible “going in for” and understanding pedagogy and the pedagogical thought without their references to the meta-pedagogical assumptions, especially in the field of philosophy understood as the most primordial reflection on the reality, i.e. what is. Since the beginning of the philosophical thought, the two opposing philosophical traditions have been seen: realism and idealism. They have different ontology, epistemology, anthropology and axiology, which determine the assumptions (basis) of the specific pedagogy as well as thought and pedagogical action. The presented article shows in the sketchy way, the realistic assumptions of the integral nursery pedagogy of the blessed Edmund Bojanowski, thanks to them it is adequate (corresponding with the facts) and open to still changing times and challenges, at the same time with the ability of preserving its identity.

Keywords

PL

wychowanie; filozofia chrześcijańska; teologia katolicka; krytyczny realizm; idealizm; pedagogika przedszkolna

EN

education; Christian philosophy; Catholic theology; critical realism; idealism; nursery pedagogy

• Publisher: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
• Journal: Roczniki Pedagogiczne
• Year: 2017
• Volume: 9(45)
• Issue: Numer specjalny
• Pages: 51-66

Contributors

author

Mariusz Sztaba

References

• Giussani, L. (2002). Ryzyko wychowawcze jako tworzenie osobowości i historii. Przeł. A. Surdej. Kielce: Wydawnictwo „Jedność”.
• Heller, M. (2002). Sens życia i sens wszechświata. Studia z teologii współczesnej. Tarnów: Wydawnictwo Biblos.
• Jan Paweł II (2000). Wychowanie jest pierwszym i zasadniczym zadaniem kultury. Przemówienie w siedzibie ONZ do Spraw Oświaty, Nauki i Kultury (UNESCO), Paryż, 02.06.1981. W: S. Urbański (red.), Wychowanie w nauczaniu Jana Pawła II (1978-1999) (s. 130-136). Warszawa: Wydawnictwo WSZiP im. Bogdana Jańskiego.
• Jaroszyński, P. (2011). Metafizyka czy ontologia? Lublin: Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwinu.
• Kiereś, B. (2015). U podstaw pedagogiki personalistycznej. Filozoficzny kontekst sporu o wychowanie. Lublin: Wydawnictwo KUL, Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwinu.
• Kiereś, H. (2009). Systematyka nurtów i typów filozofii. W: A. Maryniarczyk, W. Daszkiewicz, T. Zawojska, A. Szymaniak (red.), Powszechna encyklopedia filozofii. T. X. Suplement (s. 887-889). Lublin: Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwinu.
• Krąpiec, M.A. (2007). Przyczyny bytu. W: A. Maryniarczyk, W. Daszkiewicz, T. Zawojska, A. Szymaniak (red.), Powszechna encyklopedia filozofii. T. VIII (s. 527-545). Lublin: Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwinu.
• Krasnodębski, M. (2008). Człowiek i paideia. Realistyczne podstawy filozofii wychowania. Warszawa: Wydawnictwo SWPR.
• Maryniarczyk, A. (2016). Antropologiczne podstawy wychowania w przedszkolu katolickim. Kogo, dlaczego, w jakim celu wychowywać? W: A. Kiciński, M. Opiela (red.), Katolickie wychowanie dziecka. Rodzina – przedszkole – Kościół (s. 11-24). Lublin: Wydawnictwo KUL.
• Maryniarczyk, A. (2005). Realistyczna interpretacja rzeczywistości. Lublin: Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwinu.
• Obolevitch, T. (2012). Związek natury, religii i historii w koncepcji filozoficzno-pedagogicznej bł. Edmunda Bojanowskiego. W: S. Wilk, A. Kiciński, A. Łuczyński, L. Opiela, A. Smagacz (red.), Drogowskazy wychowania (s. 327-338). Lublin: Wydawnictwo KUL.
• Opiela, M.L. (2014). Dziedzictwo myśli pedagogicznej Edmunda Bojanowskiego we współczesnej edukacji w Polsce i na świecie. Lublin: Wydawnictwo KUL.
• Opiela, M. (2013). Integralna pedagogika przedszkolna w systemie wychowania Edmunda Bojanowskiego. Kontynuacja i zmiana. Lublin: Wydawnictwo KUL.
• Opiela, M. (2016a). Znamiona realizmu w koncepcji pedagogicznej Edmunda Bojanowskiego oraz w podstawach procesu jej zmian adaptacyjnych i zachowania tożsamości. „Polska Myśl Pedagogiczna” 2 (2), 199-214.
• Opiela, M.L. (red.) (2016b). Kompendium edukacyjne Edmunda Bojanowskiego. Lublin: Episteme.
• Piątkowska, A., Stępień, K. (2005). Wychować charakter. Lublin: Fundacja Servire Veritati Instytutu Edukacji Narodowej.
• Ryk, A. (2012). W poszukiwaniu pedagogicznego arché. Zarys systemów pedagogicznych. Kraków: Wydawnictwo Naukowe UP.
• Sztaba, M. (2015a). Pedagogiczne implikacje analizy faktu sumienia. W: R. Ceglarek, M. Sztaba (red.), Być człowiekiem sumienia. Interdyscyplinarny namysł nad fenomenem sumienia (s. 95-138). Częstochowa: Wydawnictwo Archidiecezjalne Regina Poloniae.
• Sztaba, M. (2015b). Rzecz o fundamentalnym wyborze pomiędzy realizmem a idealizmem w tworzeniu adekwatnej koncepcji wychowania. „Roczniki Pedagogiczne” 7(1), 27-45.
• Wald, B. (2010). Miłość i poznanie. O pierwszeństwie tego, co konkretnie-realne przed pojęciowo-ogólnym. W: A. Maryniarczyk, K. Stępień, P. Gondek (red.), Osoba i uczucia (59-83). Lublin: Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwinu.
• Wojtyła, K. (2001). Miłość i odpowiedzialność. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.

Identifiers

DOI

10.18290/rped.2017.9s-5