Schwytać Eichmanna. Izraelskie służby wywiadowcze w projekcie narodowej historii

• Authors: Tarasiuk Renata

Title variants

EN

CAPTURING EICHMANN. THE ISRAELI INTELLIGENCE SERVICES IN THE NATIONAL HISTORY PROJECT

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

Artykuł poświęcony jest historii pojmania i uprowadzenia Adolfa Eichmanna przez izraelskie służby wywiadowcze Mossadu i Szin Betu, do którego doszło na przedmieściach Buenos Aires. Historia ta została przedstawiona na podstawie relacji uczestników porwania, które dostarczają nie tylko wiedzy na temat szczegółów samej akcji, ale również mówią o emocjach, ludzkich uczuciach, niepokojach związanych z przeprowadzeniem tej operacji. Szczególną uwagę poświęcono zaangażowaniu w nią Issera Harela, który stał się legendą izraelskiego wywiadu, kierując jednocześnie obiema służbami: Mossadem i Szin Betem, otwierając i zmykając pewną epokę w dziejach tych służb. Artykuł podkreśla znaczenie omawianej operacji dla kształtowania izraelskiej polityki historycznej, której podstawą stała się klęska przemieniona w zwycięstwo. Polityka ta była szczególnie ważna w obliczu mającej się wkrótce rozpocząć wojny sześciodniowej, która utrwaliła pozycję Izraela na arenie międzynarodowej.

EN

The article is dedicated to the capturing and abducting of Adolf Eichmann by the Israeli intelligence services of the Mossad and the Shin Bet in the suburbs of Buenos Aires. The story has been presented basing on the (often contradictory) accounts of the participants of the abduction that not only provide knowledge concerning the details of the action, but also speak of emotions, human feelings and frets connected with this operation. Special attention has been drawn to the role of Isser Harel who has become the legend of the Israeli intelligence by leading simultaneously both services: the Mossad and the Shin Bet, opening and closing a certain epoch in their history. The article emphasises the importance of the discussed operation in the shaping of the Israeli historical policy founded on the defeat changed into the victory. This policy was especially important in the face of the soon to be started Six-Day War which consolidated the position of Israel on the international arena.

Keywords

PL

izraelskie służby wywiadowcze; Adolf Eichmann; polityka historyczna Izraela

EN

Israeli intelligence services; Adolf Eichmann; Israel’s historical policy

• Publisher: Instytut Nauk Społecznych i Bezpieczeństwa Uniwersytetu Przyrodniczo-Humanistycznego w Siedlcach / Oficyna Wydawnicza RYTM
• Journal: SECRETUM. Służby specjalne, bezpieczeństwo, informacja
• Year: 2015
• Issue: 1(2)
• Pages: 191 - 214

Contributors

author

Tarasiuk Renata

• Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach Wydział Humanistyczny

References

• 52 of the 1929 Massacre Victims of the Jewish Community of Hebron. (2006, 26 May). Retrieved from: http://hebron.site.aplus.net/english/article.php?id=253.
• Aharoni, Z. (2012). Israeli Spy Who Spotted Eichmann. Retrieved from: http://www.jta.org/.
• Aharoni, Z., Dietl, W. (1998). Operacja Eichmann. Jak to było naprawdę. Warszawa: Magnum.
• Arendt, H. (1987). Eichmann w Jerozolimie. Rzecz o banalności zła. Kraków: Znak.
• Bar-Zohar, M. (1972). Spies in the Promised Land. Isser Harel and the Israeli Secret Services. New York: HarperCollins.
• Bar-Zohar, M., Mishal, N. (2012). Mossad. Najważniejsze misje izraelskich tajnych służb. Poznań: Dom Wydawniczy Rebis.
• Bascomb, N. (2009). Wytropić Eichmanna. Pościg za największym zbrodniarzem w historii. Kraków: Znak.
• Black, I., Morris, B. (1991). Israel’s Secret Wars. A History of Israel’s Intelligence Services. London: Hamish Hamilton Ltd.
• Celan, P. (2003). Todesfuge. W: B. Wiedemann (ed.), Die Gedichte. Kommentierte Gesamtausgabe in einem Band (p. 66). Frankfurt am Main: Suhrkamp.
• Cesarani, D. (2008). Eichmann, jego życie i zbrodnie. Zakrzewo: Wydawnictwo Replika.
• Day, M. (2011, 4 April). Adolf Eichmann regretted not killing all Europe’s Jews. The Telegraph. Retrieved from : http://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/europe/germany/8426813/Adolf-Eichmann-regretted-not-killing-all-Europes-Jews.html.
• Deklaracja Niepodległości Państwa Izrael. (1948). Retrieved from: http://libr.sejm.gov.pl/tek01/txt/konst/izrael-1.html.
• Dvinsk Stories. Saul Meyeroff [later Meirov Avigur]. [N/A]. Retrieved from: http://www.jewishvirtuallibrary.org/jsource/History/lehi.html.
• Eichmann, A. (2001). Bożyszcza. Wspomnienia z celi śmierci. Kraków: Wydawnictwo EJB.
• Erickson, E. J. (2011). Gallipoli i Bliski Wschód 1914–1918. Od Dardaneli do Mezopotamii. Poznań: Dom Wydawniczy Rebis.
• Faligot, R., Kauffer, R. (2006). Służby specjalne. Historia wywiadu i kontrwywiadu na świecie. Warszawa: Iskry.
• Goldhagen, D. J. (2005). Niedokończony rozrachunek. Rola Kościoła Katolickiego w Holokauście i niedopełniony obowiązek zadośćuczynienia. Warszawa: Sic!.
• Grabowski, J. (2014). Inny Eichmann. Fanatyk. Newsweek Polska. Historia, (12), 20–23.
• Guzik, J. M. (2013). Stosunek Japonii do kwestii żydowskiej 1932–1945. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
• Israel Ministry of Foreign Affairs. (1950). Nazis and Nazi Collaborators (Punishment) Law, 5710-1950. Retrieved from: http://www.mfa.gov.il/mfa/mfa-archive/1950-1959/pages/nazis%20and%20nazi%20collaborators%20-punishment-%20law-%20571.aspx.
• Jewish Defense Organizations. The Haganah. [N/A]. Retrieved from: http://www.jewishvirtuallibrary.org/jsource/History/haganah.html.
• Käppner, J. (2010). Izraelski agent, który porwał „architekta zagłady”. Retrieved from: http://wiadomosci.onet.pl/na-tropie/izraelski-agent-ktory-porwal-architektazaglady/1kqjz.
• Katz, K. (2008). Shiloah (Zaslani), Reuben. Retrieved from: http://www.jewishvirtuallibrary.org/jsource/judaica/ejud_0002_0018_0_18339.html.
• Konwencje o ochronie ofiar wojny, podpisane w Genewie dnia 12 sierpnia 1949 roku. Dz. U. z 1956 r. Nr 33, poz. 171, załącznik. [JoL of 1956 no 33, item 171, Annex]
• Krawczyk, R. (2012). Wywiad w starożytnym Izraelu. W: M. Kubiak, A. Turek (ed.), Współczesne bezpieczeństwo militarne. Warszawa: Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach.
• Laurysses, S. (2009). Dziennik nazisty. Wyznania Eichmanna. Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie.
• Malkin, Z. P., Stein, H. (2004). Schwytałem Eichmanna. Porywająca relacja z pierwszej ręki superagenta Mossadu. Warszawa: Studio Emka.
• Milchman, A., Rosenberg, A. (2003). Eksperymenty w myśleniu o Holocauście. Auschwitz. Nowoczesność i filozofia. Warszawa: Scholar.
• Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu w przekładzie z języków oryginalnych (5th Edition). (2000). Poznań: Pallotinum.
• Porozumienie międzynarodowe w przedmiocie ścigania i karania głównych przestępców wojennych Osi europejskiej; Karta Międzynarodowego Trybunału Kaperskiego, Londyn 8 sierpnia 1945. [N/A]. Retrieved from: https://www.msw.gov.pl/ftp/OCK/dokumenty_Prawo_MPH/1945_8_VIII_Porozumienie_miedzynarodowe.pdf.
• Pre-State Israel. The Hebron Massacre (August 23, 1929). [N/A]. Retrieved from: http://www.jewishvirtuallibrary.org/jsource/History/hebron29.html.
• Raviv, D., Melman Y. (1997). A każdy szpieg to książę. Pełna historia wywiadu izraelskiego. Warszawa: Książka i Wiedza.
• Rovner, A. (2000). Isser Harel, The House on Garibaldi Street, Portland, Frank Cass
• Publishers, 1997, pp. 296. The Jewish Quarterly Review. New Series, 91(1–2), 245–249.
• Sarig, M. (2013). The Political and Social Philosophy of Ze’ev Jabotinsky. Selected Writings. London, Portland OR: Vallentine Mitchel.
• Sheldon, R. M. (2008). Szpiedzy, wywiady i tajne służby. Warszawa: Bellona.
• Stangneth, B. (2014). Eichmann before Jerusalem. The Unexamined Life a Mass Murderer.New York: Knopf.
• Sugarman, M. (2014). The Zion Muleteers of Gallipoli (March 1915-May 1916). Retrieved from: http://www.jewishvirtuallibrary.org/jsource/History/gallipoli.html.
• Tarasiuk, R. (2009). O wielokulturowej i wielojęzycznej recepcji Słonecznika Szymona Wiesenthala. In: D. Szymonik, R. Mnich, R. Bobryk (ed.), Problemy komparatystyki. Teoria i praktyka związków literackich (pp. 271–289). Siedlce-Bańska Bystrzyca: Wydawnictwo Akademii Podlaskiej.
• Tarpat 1929 Arab Riots in Safed. [N/A]. Retrieved from: http://www.zissil.com/topics/Tarpat-1929-Arab-Riots-in-Safed.
• The Story of the Capture of Eichmann. (2010). Retrieved from: http://www.bh.org.il/event/operation-finale/.
• Thomas, G. (1999). Szpiedzy Gideona. Tajna historia Mossadu. Warszawa: Magnum.
• Tora Pardes Lauder. Księga II. Szemot. (2003). Kraków: Stowarzyszenie Pardes.
• Wechsberg, J. (ed.). (1973). The Murders Among Us. The Simon Wiesenthal Memoirs. Toronto: McGraw-Hill Book Company.
• Wiesenthal, S. (1995). Brak sprawiedliwości wobec zbrodni hitlerowskich. Przemówienie z okazji otrzymania Doktoratu Honoris Causa Uniwersytetu Jagiellońskiego w październiku 1994 r. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas.
• Wiesenthal, S. (1987). Every Day Remembrance Day. A Chronicle of Jewish Martyrdom. New York: Henry Holt & Co.
• Wiesenthal, S. (1947). Gross-Mufti - Gross-Agent der Achse. Tatsachenbericht. Salzburg und Wien: Reid.
• Wiesenthal, S. (1961). Ich jagte Eichmann. Tatsachenbericht. Gütersloh: S. Mohn.
• Wiesenthal, S. (2010). Prawo, nie zemsta. Wspomnienia. Kraków: Znak.
• Wojtyczek, K. (compilation). (2001). Konstytucja Państwa Izrael. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe.
• Zertal, I. (2010). Naród i śmierć. Zagłada w dyskursie i polityce Izraela. Kraków: Universitas.
• Zerubavel, Y. (1991). The Politics of Interpretation. Tel Hai in Israel’s Collective Memory. Association for Jewish Studies, 16(1–2), 133–160.
• Żabotyński, Z. (1935). Ideologia Bejtaru. Lwów: Komenda Okręgowa Bejtaru dla Małopolski Wschodniej.
• Жаботинский, З. (1905). Сионизм и Палестина. Санкт-Петербург: Еврейская жизнь.

Identifiers

ISSN

2391-9957