Granice konkretyzacji estetycznej wyznaczane przez kompozycję: rozważania wstępne

• Authors: Garlej Beata

Title variants

EN

The limits of aesthetic concretization determined by the composition: introductory deliberations

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

The article discusses the concept of the composition of a literary work and the aesthetic concretization as defined from the procedural point of view. The text refers to a specific definition of composition, stemming from Roman Ingarden’s theory of a literary work developed by Andrej Stoff, a literary theorist from Toruń. The main thread of the deliberations refers to the border of concretization that is lined out by the composition of a literary work. The latter, defined as the guarantee of the ontological identity of a literary work, cannot activate the “openness” category. Nevertheless, it turns out that with reference to so-called “border cases”, and the examples of architectural works of art “in progress” this restriction is not fully grounded, thus making the line of concretization difficult, if not impossible, to establish.

Keywords

EN

the composition of a literary work; aesthetic concretization; concretization; open composition; Umberto Eco’s poetics of the open work of art; Roman Ingarden’s theory of a literary work; undefined places; schematicism

• Publisher: Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
• Journal: Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Poetica
• Year: 2015
• Volume: 3
• Pages: 23-35

Contributors

author

Garlej Beata

• Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie

References

• Compagnon Antoine, Demon teorii. Literatura a zdrowy rozsądek, tłum. Tomasz Stróżyński, Gdańsk 2010.
• Dankowska Jagna, Poetyka dzieła otwartego w muzyce, [w:] Jagna Dankowska, O muzyce i filozofii, Warszawa 2000.
• Dewey John, Sztuka jako doświadczenie, tłum. Andrzej Potocki, Wrocław 1975.
• Dziewanowska-Pachowska Marta, Znaczenie ruchu ciała w przestrzeni na przykładzie dwóch instalacji interaktywnych: „Przejście” Krzysztofa Knittla/Jana Pieniążka (1994) oraz „Garage” Marka Chołoniewskiego (2000), [w:] Zwrot performatywny w estetyce, red. Lilianna Bieszczad, Kraków 2013.
• Eco Umberto, Poetyka dzieła otwartego, [w:] Umberto Eco, Dzieło otwarte. Forma i nieokreśloność w poetykach współczesnych, tłum. Jadwiga Gałuszka i in., Warszawa 1973.
• Fischer-Lichte Erika, Estetyka performatywności, tłum. Mateusz Borowski, Małgorzata Sugiera, Kraków 2008.
• Garlej Beata, Warstwowość dzieła literackiego w ujęciu Romana Ingardena. Koncepcja, rozwinięcie, recepcja, Kraków 2015.
• Handke Ryszard, Poetyka dzieła literackiego. Instrumenty lektury, Warszawa 2008.
• Hryniewiecki Jerzy, Architektura czyli estetyka samej materii, „Studia Estetyczne” 1966, t. 3.
• Ingarden Roman, Dwuwarstwowa budowa dzieła architektury, [w:] Roman Ingarden, Studia z estetyki, t. 2, Warszawa 1958.
• Ingarden Roman, Dzieło architektury a dzieło literackie, [w:] Roman Ingarden, Studia z estetyki, t. 2, Warszawa 1958.
• Ingarden Roman, Formy poznawania dzieła literackiego, [w:] Problemy teorii literatury w Polsce międzywojennej, wyb. dok. Henryk Markiewicz, Wrocław 1982.
• Ingarden Roman, O poznawaniu dzieła literackiego, tłum. Danuta Gierulanka, Warszawa 1976.
• Ingarden Roman, Schematyczność dzieła literackiego, [w:] Problemy teorii literatury, seria 1, wyb. dok. Henryk Markiewicz, Wrocław 1967.
• Ingarden Roman, Wartości artystyczne i wartości estetyczne, [w:] Roman Ingarden, Studia z estetyki, t. 3, Warszawa 1970.
• Jan Paweł II, Pamięć i tożsamość. Rozmowy na przełomie tysiącleci, Kraków 2011.
• Kluszczyński Ryszard W., Sztuka interaktywna. Od dzieła-instrumentu do interaktywnego spektaklu, Kraków 2010.
• Krąpiec Mieczysław Albert, Ja – człowiek, Lublin 1979.
• Łukaszewicz-Alcaraz Aleksandra, Wykroczenie poza referencję w dziełach sztuki, czyli czego uczą nas inne kultury i rzeczywistość digitalna na przykładzie obrazowych opowieści Miwa Yanagi, [w:] Estetyka pośród kultur, red. Krystyna Wilkoszewska, Kraków 2012.
• Platon, Dialogi, tłum. Władysław Witwicki, Kęty 2005.
• Porębska Maria, Poszukiwanie piękna w architekturze ponowoczesnej w twórczości SANAA, [w:] Estetyka pośród kultur, red. Krystyna Wilkoszewska, Kraków 2012.
• Rorty Richard, Dekonstrukcja, tłum. Adam Grzeliński, Marcin Wołk, Marcin Zdrenka, przekład przejrzał i całość zredagował Andrzej Szahaj, „Teksty Drugie” 1997, nr 3.
• Sawicki Stefan, Czym jest poezja?, [w:] Stefan Sawicki, Wartość – sacrum – Norwid, Lublin 1994.
• Shusterman Richard, Estetyka pragmatyczna. Żywe piękno i refleksja nad sztuką, red. Adam Chmielewski, tłum. Adam Chmielewski i in., Wrocław 1998.
• Skubaczewska-Pniewska Anna, Dekonstrukcjonizm, czyli teoria literatury w odstawce, [w:] Anna Skubaczewska-Pniewska, O różnych rozumieniach dzieła literackiego. Wybrane dwudziestowieczne kierunki literaturoznawcze wobec faktyczności dzieła literackiego, Toruń 2006.
• Spivak Gayatri Chakravorty, Introduction, [in:] Jacque Derrida, Of Grammatology, London 1976.
• Stoff Andrzej, O pojęciu kompozycji dzieła literackiego, [w:] Kompozycja dzieła literackiego, red. Andrzej Stoff, Toruń 2004.
• Szahaj Andrzej, O interpretacji, Kraków 2014.