Problematyka Niechcianej Ciąży i Aborcji w Filmie Polskim. Ideologia, Polityka, Rzeczywistość

• Authors: Wejbert-Wąsiewicz Ewelina

Title variants

EN

The Problem of Unwanted Pregnancy and Abortion in Polish Film. The Ideology, Politics, Reality

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

Celem artykułu jest odpowiedź na pytanie: jaki był i jest filmowy obraz problemu niechcianej ciąży i aborcji w Polsce. Mowa tu o swoistym dyskursie filmowym. Dla autorki kino jest odbiciem rzeczywistości, czasem w krzywym lustrze, jest produkcją kultury, ale i elementem wpływającym na ową dziedzinę. Z tej perspektywy interesującą kwestią jest to, w jaki sposób kino ukazuje problem aborcji oraz jakie mity wokół tego zagadnienia tworzy i utrwala, a jakie dekonstruuje. Szkic pisany jest z perspektywy socjologicznej, w tym socjologii filmu. Rzeczywiste związki dzieła ze światem wydają się być dla socjologa niemniej interesujące niż badania sytuacji komunikacji między artystą a odbiorcą. Prezentacja problemu niechcianej ciąży i aborcji w kinie polskim oraz w dyskursu na ten temat pozwala śledzić korespondencję sztuki (kino) i rzeczywistości społecznej. Autorka stosuje perspektywę diachroniczną by w efekcie wskazać wzajemne zależności polityki, ideologii oraz rzeczywistości w filmach podejmujących analizowane kwestie.

Keywords

PL

ciąża; aborcja; kino polskie; ideologia; socjologia filmu; tabu; polityka

EN

pregnancy; abortion; Polish cinema; ideology; sociology of film; taboo; politics

• Publisher: Akademia Sztuk Pięknych w Gdańsku
• Journal: Sztuka i Dokumentacja
• Year: 2018
• Issue: 18
• Pages: 259-272

Contributors

author

Wejbert-Wąsiewicz Ewelina

• Uniwersytet Łódzki, Instytut Socjologii, Katedra Socjologii Sztuki i Edukacji

References

• Adamski, Łukasz. „Patryk Vega – fenomen polskiego kina.” Dostępny 04.11.2017. http://www.kurierplus.com/2017/11/4754/patryk-vega-fenomen-polskiego-kina/.
• Bobowski, Sławomir. W poszukiwaniu siebie. Twórczość filmowa Agnieszki Holland. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 2001.
• Chazan, Bogdan i Witold Simon. Przyczyny, następstwa, terapia. Warszawa: Wydawnictwo Wektory, 2009.
• Gołaszewska, Maria. Estetyka rzeczywistości. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1986.
• Guszkowski, Piotr. „Botoks. Tak zły, że po seansie będziecie chcieli wziąć urlop. Albo chociaż prysznic [RECENZJA].” Dostępny 30.10.2017. http://cojestgrane24.wyborcza.pl/cjg24/1,13,22445430,148674,-Botoks---Tak-zly--ze-po-seansie-bedziecie-chcieli.html.
• Heinich, Nathalie. Socjologia sztuki. Warszawa: Oficyna Naukowa, 2010.
• Helman, Alicja. Co to jest kino? Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, 1978.
• Janku-Dopartowa, Mariola. Gorzkie kino Agnieszki Holland. Gdańsk: słowo/obraz terytoria, 2000.
• Kędzierzawska, Dorota. „Wywiad z Dorotą Kędzierzawską.” Dostępny 31.05.2009. https://archiwum.stopklatka.pl/news/kamera-na-uslugach-postaci-wywiad-z-dorota-kedzierzawska.
• Kłoskowska, Antonina. Socjologia kultury. Warszawa: PWN, 1981.
• Kołodyński, Andrzej i Konrad Zarębski, red. Słownik adaptacji filmowych. Bielsko-Biała: Para Edukacja, 2005.
• Korwin-Piotrowska, Karolina. Dostępny 11.11.2017. „Korwin-Piotrowska ostro o Botoksie Vegi: »Brońmy kobiety przed takimi filmami«." http://huba.news/BotoksVegi/news/7216/korwin-piotrowska-ostro-o-botoksie-vegi-bronmy-kobiety-przed-takimi-filmami.
• Lubelski, Tadeusz, Historia kina polskiego. Katowice: Videograf II, 2009.
• Łaciak, Beata. Obyczajowość polska czasu transformacji czyli wojna postu z karnawałem. Warszawa: Trio, 2005.
• Matuchniak-Krasuska, Anna. „Francuski przykład socjologii sztuki.” Przegląd Socjologiczny, nr 2 (2006): 181-182.
• Matuchniak-Krasuska, Anna i Jacqueline Heinen. Aborcja w Polsce. Kwadratura koła. Warszawa: Polskie Towarzystwo Religioznawcze, 1995.
• Michalewicz, Kazimierz. Film i socjologia. Warszawa: Neriton, 2003.
• Nowacki, Piotr. „Krew na rękach: recenzja filmu Botoks.” Dostępny 01.10.2017. http://www.gram.pl/artykul/2017/10/01/krew-na-rekach-recenzja-filmu-botoks.shtml.
• Ossowska, Maria. Normy moralne. Próba systematyzacji. Warszawa: PWN, 1970.
• „»Plac Zbawiciela« zwycięzcą konkursu filmów polskich!” Camerimage. Międzynarodowy Festiwal Filmowy Bydgoszcz, 10-17 listopada 2018. https://camerimage.pl/wojciech-staron-zdobyl-pierwsza-zlota-zabe-camerimage-2006/.
• Redzisz Monika, Bożena Aksamit, Krzysztof Katka. Cykl „Dzieciobójczynie.” Gazeta Wyborcza. Duży Format. Dostępny 27-30.10.2014. http://wyborcza.pl/duzyformat/1,141115,16880852,Z_tego_sie_nie_spowiadalam__CYKL__apos__apos_DZIECIOBOJCZYNIE_apos__apos__.html.
• Snochowska-Gonzales, Claudia, red. A jak hipokryzja. Antologia tekstów o aborcji, władzy, pieniądzach i sprawiedliwości. Warszawa: Wydawnictwo O Matko!, 2011.
• Stachówna, Grażyna i Joanna Wojnicka, red. Autorzy kina polskiego. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2004.
• Wejbert-Wąsiewicz, Ewelina. Aborcja - między ideologią a doświadczeniem indywidualnym. Monografia zjawiska. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2010.
• Wejbert-Wąsiewicz, Ewelina. Aborcja w dyskursie publicznym. Monografia zjawiska. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2012.
• Wejbert-Wąsiewicz, Ewelina. „Macierzyństwo a aborcja – społeczny obraz sztuki kobiet.” Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica, nr 32 (2007): 75-92.
• Zacharczuk, Tomasz. „Vega stworzył potwora. Recenzja filmu Botoks." Dostępny 20.10.2017. https://kino.trojmiasto.pl/Vega-stworzyl-potwora-Recenzja-filmu-Botoks-n116987.html.
• Zimnica-Kuzioła, Emilia. “Główne stanowiska w psychologii religii- wprowadzenie.” Kultura i Wartości, nr 1 (2012): 57-70.
• Wybrana filmografia
• Bellissima (2000), reż. Urbański Artur.
• Botoks (2017), reż. Vega Patryk.
• Dekalog, dwa (1988), reż. Kieślowski Krzysztof.
• Dziecko szczęścia (1991), reż. Kryński Sławomir.
• Dziewczęta z Nowolipek (1937), reż. Lejtes Józef.
• Dziewczęta z Nowolipek (1985), reż. Sass Barbara.
• Edi (2006), reż. Trzaskalski Piotr.
• Jestem (2005), reż. Kędzierzawska Dorota.
• Kto nigdy nie żył (2006), reż. Seweryn Andrzej.
• Mężczyzna niepotrzebny (1981), reż. Adamik Laco.
• Nic (1998), reż. Kędzierzawska Dorota.
• Ono (2004), reż. Szumowska Małgorzata.
• Paradygmat, czyli potęga zła (1985), reż. Zanussi Krzysztof.
• Plac Zbawiciela (2006), reż. Kos-Krauze Joanna, Krauze Krzysztof.
• Rajska jabłoń (1985), reż. Sass Barbara.
• Sara (1997), reż. Ślesicki Maciej.
• Wrony (1994), reż. Kędzierzawska Dorota.
• Żurek (2003), reż. Brylski Ryszard.