Pozycjonowanie studentów w narracjach pracowników naukowo-dydaktycznych uniwersytetu jako kontekst dla refleksji nad dydaktyczną funkcją szkoły wyższej

• Authors: Jendza Jarosław

Title variants

EN

University students’ social positioning in the narratives of academic staff as a context for reflection on the didactic function of university

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

The didactic function of the university seems to be the issue that is not very popular among the researchers investigating higher education due to the concentration on the scientific productivity as well as bibliometrics. The article presented is an element of the research project related to the academic cultures of the university and deals with the problem of students’ social positioning in the narratives of the academic staff. The major aim of the article is to raise a question of the perceptions of the students presented by the university scholars and – in this way – pay attention of the Readers to the issue of the didactic function of higher education sector which is as important as the scientific function. The methodology of the research is a specific version of Critical Discourse Analysis – Critical Metaphor Analysis (CMA). Twenty-eight in-depth qualitative interviews have been conducted and later analysed according to the procedure CMA. All the identified metaphors related to the domain of students as well as female students have been analysed. During the analysis, it soon became clear that the female students are excluded twice – firstly as members of students and then as young women. The results of the research led to the conclusion that students are thematised as a blockade of the academic staff scientific development and therefore should not be present within the institution of university. The criteria for such thematizations are connected with the insufficient level of students’ intellectual development as well as treating them as people bringing in ‘low culture’ to the world in which ‘high culture’ is required. In this context university seems to be a place not for the students. Additionally, female students are excluded on the basis of aesthetic criteria. In this context, the question of the crisis of the university must be raised again since one of the most important function of this institution (i.e. educating young people) has been supressed by the logic of scientific productivity and accountability.

Dydaktyczna funkcja uniwersytetu wydaje się tematem, który w obecnych czasach jest słabo obecny w naukowym dyskursie pedagogiki szkoły wyższej. Wynika to z koncentracji na produktywności naukowej, ocenie parametrycznej oraz bibliometrii. Prezentowany artykuł stanowi element szerszych badań nad kulturami akademickimi szkoły wyższej i podejmuje kwestię społecznego pozycjonowania studentów w narracjach pracowników naukowo-dydaktycznych. Podstawowym celem artykułu jest zwrócenie uwagi na znaczenie postrzegania młodzieży akademickiej przez środowisko uczonych, a tym samym ożywienie dyskusji nad istotnością dydaktycznej funkcji uniwersytetu, która traktowana jest jako tak samo istotna jak działalność naukowa. W artykule najpierw szkicowo przedstawiono metodologię badania, którą stanowi Krytyczna Analiza Metafor będąca swoistą odmianą Krytycznej Analizy Dyskursu. W toku badań realizowanych w ramach dwudziestu ośmiu indywidualnych wywiadów jakościowych poddano refleksji wyrażenia metaforyczne odnoszące się do studentów jako osób, ale także do studentek bowiem – jak miało się okazać w trakcie analiz – przedstawicielki młodzieży akademickiej są wykluczane i tematyzowane w swoisty sposób. Wyniki badań pozwalają na stwierdzenie, że studenci jako osoby stanowią przeszkodę w rozwoju naukowym pracowników uniwersytetu i są wykluczani na mocy kryteriów odnoszących się do niedostatecznego rozwoju intelektualnego oraz wnoszenia kultury niskiej do rzeczywistości kultury wysokiej. W odniesieniu do studentek należy mówić o podwójnym wykluczaniu. Po pierwsze na mocy kryteriów charakterystycznych dla młodzieży akademickiej w ogóle, a po drugie na mocy kryteriów estetycznych. W powyższym kontekście należy wyraźnie powiedzieć, że być może uniwersytet przechodzi kryzys w zakresie realizowania ważnej funkcji społecznej, jaką jest kształcenie młodzieży akademickiej, która została zawłaszczona poprzez logikę naukowej produktywności i rozliczalności.

Keywords

PL

uniwersytet; studenci; pozycjonowanie; krytyczna analiza metafor

EN

university; students; positioning; critical metaphor analysis

• Publisher: Zielona Góra University Press
• Journal: Dyskursy Młodych Andragogów / Adult Education Discourses
• Year: 2017
• Volume: 18
• Pages: 35-46

Dates

published

2017

Contributors

author

Jendza Jarosław

• Uniwersytet Gdański, Wydział Nauk Społecznych, Instytut Pedagogiki

References

• Cackowska M., Kopciewicz L., Patalon M., Stańczyk P., Starego K., Szkudlarek T. (2012), Dyskursywna konstrukcja podmiotu. Przyczynek do rekonstrukcji pedagogiki kultury, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk.
• Charteris-Black J. (2004), Corpus Approaches to Critical Metaphor Analysis, Palgrave Macmillan, Houndmills, Basingstoke, New York.
• Czerepaniak-Walczak M. (1997), Student i zmiana: podmiot, przedmiot czy… ukryta rzeczywistość, „Pedagogika Szkoły Wyższej”, nr 9-10, s. 25-34.
• Delgado-Márquez B.L., Escudero-Torres M.Á., Hurtado-Torres N.E. (2013), Being highly internationalised strengthens your reputation: an empirical investigation of top higher education institutions, „Higher Education”, nr 66, s. 619-633.
• Dudkiewicz M. (2006), Zastosowanie analizy pola semantycznego i analizy gloss dla zaprezentowania sposobu postrzegania świata społecznego, „QSR – Edycja Polska – Przegląd Socjologii Jakościowej”, t. 2, nr 1, s. 33-52.
• Duszak A., Fairclough N. (red.) (2008), Krytyczna Analiza Dyskursu – interdyscyplinarne podejście do komunikacji społecznej, Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas, Kraków.
• Harré R. (2012), Positioning theory: moral dimensions of social-cultural psychology, w: The Oxford Handbook of Culture and Psychology, J. Valsiner (red.), Oxford University Press, New York.
• Jendza J. (2017), Metafory w badaniach edukacyjnych – propozycja metodologiczna, „Przegląd Badań Edukacyjnych”, nr 24, w druku.
• Jurgiel-Aleksander A., Dyrda J. (2016), Uzasadnienia indywidualnych sukcesów i porażek życiowych w biografii jako pretekst do rozumienia znaczenia uczenia się. Analiza wrażliwa na konteksty, „Dyskursy Młodych Andragogów”, t. 17, s. 25-35.
• Kamińska K. (2011), Mama na studiach. Wiedza, władza, przestrzeń Uniwersytetu, Wydawnictwo Sine Qua Non, Wrocław.
• Kapuściński R. (2006), Ten inny, Wydawnictwo Znak, Kraków.
• Krytyczna Analiza Dyskursu – interdyscyplinarne podejście do komunikacji społecznej (2008), A. Duszak, N. Fairclough (red.), Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych Universitas, Kraków.
• Majcher A. (2007), Płeć w „grze o awans” – kariery akademickie kobiet i mężczyzn w Polsce i w Niemczech, „Nauka i Szkolnictwo Wyższe”, nr 1(29), s. 28-46.
• Moghaddan F., Harré R. (2010), Words, conflicts and political processes, w: Words of Conflict, Words of War: How the language we use in political processes sparks fighting, Praeger, Santa Barbrara–California, s. 2-14.
• Paroń K. (2011), Rzeczywistość to metafora – próba kognitywnej analizy metafor w felietonach Jerzego Urbana, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica”, t. 14, nr 1, s. 42-56.
• Potulicka E., Rutkowiak J. (2010), Neoliberalne uwikłania edukacji, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków.
• Régine R. (1980), Badanie pól semantycznych: doświadczenia Ośrodka Leksykologii Politycznej w Saint-Cloud, w: Język i społeczeństwo, M. Głowiński (red.), Czytelnik, Warszawa, s. 252-256.
• Rutkowiak J. (2010), Neoliberalny kontekst rozwoju szkolnictwa wyższego we współczesnej Polsce, w: E. Potulicka, J. Rutkowiak, Neoliberalne uwikłania edukacji, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków, s. 297-310.
• Safón V. (2013), What do the global University rankings really measure? The search for the X factor and the X entity, „Sociometrics”, nr 97, s. 223-244.
• Świątek A. (2010), Stereotypowe pojmowanie płci w języku angielskim i polskim, „Języki Obce w Szkole”, nr 5, s. 15-19.
• Szkudlarek T. (1992), McLaren i Agata: o pewnej możliwości interpretacji rytualnego oporu przeciw szkole, w: Nieobecne dyskursy, cz. 2, Z. Kwieciński (red.), Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń.
• Szyling G. (2015), Pytania o ocenianie w szkole wyższej. Zarys zagadnienia, „Dyskursy Młodych Andragogów”, t. 16, s. 9-22.

Identifiers

ISSN

2084-2740