Problematyka ochrony własności intelektualnej na studiach zarządzania informacją i kierunkach pokrewnych w Polsce

• Authors: Pietruch-Reizes Diana

Title variants

EN

Intellectual Property Protection at the University Education in Information Management and Related Fields in Poland

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

Cel/Teza: Celem artykułu jest zwrócenie uwagi na znaczenie wiedzy z zakresu ochrony własności intelektualnej – obejmującej własność przemysłową i prawo autorskie – w kontekście nowych, dynamicznie rozwijających się technologii informacyjno-komunikacyjnych oraz gospodarki cyfrowej na prowadzonych w polskich uczelniach studiach uniwersyteckich kształcących tzw. profesjonalistów informacji – specjalistów zarządzania informacją, bibliotekoznawców, brokerów informacji czy specjalistów zarządzania dokumentacją. Koncepcja/Metody badań: Metoda analizy i krytyki piśmiennictwa została wykorzystana do omówienia zagadnienia ochrony własności intelektualnej. Na podstawie danych z systemu informacji o szkolnictwie wyższym POL-on oraz stron internetowych poszczególnych uniwersytetów wyróżniono kierunki studiów w wymienionym zakresie. Analizowano plany studiów i moduły kształcenia pod kątem treści z zakresu ochrony własności intelektualnej. Wyniki i wnioski: Przedmiotem badania były polskie standardy kształcenia pod kątem treści z zakresuochrony własności intelektualnej. Wynika z nich, że obejmują one w kategoriach wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych efekty uczenia się w odniesieniu do ochrony własności przemysłowej i prawa autorskiego. Stwierdzono, że na większości kierunków prowadzone jest nauczanie z zakresu ochrony własności intelektualnej, różnice występują w odniesieniu do nazwy przedmiotu (przeważa nazwa „ochrona własności intelektualnej”), jego statusu, zakresu kształcenia, formy czy liczby godzin. Na przykładzie kierunku zarządzanie informacją, realizowanego przez Instytut Studiów Informacyjnych (dawny Instytut Informacji Naukowej i Bibliotekoznawstwa) na Wydziale Zarządzania i Komunikacji Społecznej Uniwersytetu Jagiellońskiego, analizując plan studiów I i II stopnia oraz moduły kształcenia, przedstawiono założone efekty kształcenia w odniesieniu do ochrony własności intelektualnej, uzasadniając potrzeby realizacji przedmiotów w tym obszarze oraz wskazując na zakres wiedzy przekazywanej studentom zarządzania informacją. Oryginalność/Wartość poznawcza: Przedstawione zagadnienie nie było do tej pory przedmiotem szerszych rozważań.

EN

Purpose/Thesis: The aim of the research was to draw attention to the importance of familiarity with the intellectual property protection knowledge in the field of intellectual property protection – including industrial property and copyright law – in the context of new, dynamically developing information and communication technologies, the digital economy and the university education of information professionals – information management specialists, librarians, information brokers or documentation management specialists. Approach/Methods: The article reviews the state of scholarship to discuss intellectual property protection. Using the data from the POL-on higher education information system and websites of individual universities, the study distinguishes various programs addressed to information professionals. The author examined if the programs and training modules contain the issue of intellectual property protection. Results and conclusions: The study focused on Polish educational standards, particularly teaching on intellectual property protection. They aim to teach knowledge, skills and social competences regarding the protection of industrial property and copyright. With information management programs offered by the Institute of Information Studies (previously Institute of Information and Library Science) at the Faculty of Management and Social Communication of the Jagiellonian University, analyzing the plans of 1st and 2nd cycle studies and learning modules, the author examined learning outcomes regarding intellectual property protection, showing the need to introduce more systematic teaching in this area and indicating the scope of knowledge conveyed to students of information management. Originality/Value: The issue presented has not yet been the subject of wider consideration.

Keywords

PL

Ochrona własności intelektualnej; Polska; Standardy kształcenia; Studia uniwersyteckie; Unia Europejska; Zarządzanie informacją

EN

Education standards; European Union; Information management; Intellectual property protection; Poland; University studies

• Publisher: Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich i Wydział Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii. Uniwersytet Warszawski
• Journal: Zagadnienia Informacji Naukowej - Studia Informacyjne
• Year: 2020
• Volume: 58
• Issue: 1(115)
• Pages: 99-120

Dates

received

2020-01-30

revised

2020-04-05

accepted

2020-05-11

Contributors

author

Pietruch-Reizes Diana

References

• Dekret (1919a). Dekret o ochronie wzorów rysunkowych i modeli. Dz.Pr.P.P 13, poz. 138. Dekret (1919b). Dekret o ochronie znaków towarowych. Dz.Pr.P.P 13, poz. 139. Dekret (1919c). Dekret o patentach na wynalazki. Dz.Pr.P.P 13, poz. 137. Komunikat KE (2006). Komunikat Komisji do Rady i Parlamentu Europejskiego – Realizacja progra-mu modernizacji dla uniwersytetów – Edukacja, badania naukowe i innowacje /COM/2006/0208 końcowy [online]. EUR-Lex.europa [20.12.2019], https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/PDF/?uri=CELEX:52006DC0208&qid=1540986773793&from=PL Komunikat KE (2010). Komunikat komisji Europa 2020 Strategia na rzecz inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu EUROPA 2020 Strategia na rzecz inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu COM/2010/2020 końcowy [online]. EUR-Lex.europa [20.12.2019], https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?qid=1536660329121&uri=CELEX:52010DC2020 Komunikat KE (2011). Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komi-tetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów Działania na rzecz wzrostu gospodarczego i zatrudnienia – plan modernizacji europejskich systemów szkolnictwa wyższego KOM/2011/0567 wersja ostateczna [online]. EUR-Lex.europa [20.12.2019], https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/PDF/?uri=CELEX:52011DC0567&from=PL Komunikat KE (2017a). Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Ko-mitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów dotyczący odnowionego programu UE dla szkolnictwa wyższego COM/2017/0247 final [online]. EUR-Lex.europa [20.12.2019], https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/PDF/?uri=CELEX:52017DC0247&from=PL Komunikat KE (2017b). Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego Zrównoważony system egzekwowania praw własności intelektualnej odpowiadający dzisiejszym wyzwaniom społecznym COM/2017/0707 final [online]. EUR-Lex. europa [20.12.2019], https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?qid=1537742184569&uri=CELEX:52017DC0707 OECD (1999). The Future of the Global Economy. Towards and Long Boom? . Paris: OECD [online]. OECD [20.12.2019], https://www.oecd.org/futures/35394025.pdf Oświadczenie (1922). Oświadczenie Rządowe o przystąpieniu Polski do Międzynarodowego Związku Ochrony Własności Przemysłowej. Dz.U. 8, poz. 58. Porozumienie (1994). Porozumienie w sprawie handlowych aspektów praw własności intelektualnej [online]. Dz.U. L 336 z 23.12.1994, s. Polskie wydanie specjalne: Rozdział 11 Tom 021 s. 305 –324 [28.04.2020], https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/PDF/?uri=CELEX:21994A-1223(17)&from=PL Protokół RGNiSW (2004). Protokół XV posiedzenia plenarnego Rady Głównej Nauki i Szkol-nictwa Wyższego w okresie 15 lipca 2004 r. [online]. Rada Główna Nauki i Szkolnictwa Wyższego [20.12.2019], http://www.rgnisw.nauka.gov.pl/protokoly-2004/protokol-xv-posiedzenia-plenarnego-rady-glownej-szkolnictwa-wyzszego-w-dniu-15-lipca-2004-r-.html Rezolucja PE (2010). Dialog uczelni i przedsiębiorstw: Nowe partnerstwo na rzecz modernizacji uczelni. Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 20 maja 2010 r. w sprawie dialogu środowisk akademickich z przedsiębiorcami: nowego partnerstwa na rzecz modernizacji uczelni w Europie (2009/2099 (INI)) (Dialog uczelni i przedsiębiorstw: Nowe partnerstwo na rzecz modernizacji uczelni Rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia 20 maja 2010 r. w sprawie dialogu środowisk akademickich z przedsiębiorcami: nowego partnerstwa na rzecz modernizacji uczelni w Europie (2009/2099 (INI)) (Dz.U. C 161E z 31.5.2011) [online]. EUR-Lex.europa [20.12.2019], https://eur-lex.europa.eu/legal-ontent/PL/TXT/?qid=1540482986538&uri=CELEX:52010IP0187 Rozporządzenie (2018a). Ocena skutków regulacji. Projekt z dnia 25 lipca 2018 r. Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia ... 2018 r. w sprawie charakterystyk drugiego stopnia efektów uczenia się dla kwalifikacji na poziomach 6–8 Polskiej Ramy Kwalifikacji [online], [20.12.2019], https://legislacja.rcl.gov.pl/docs//506/12314202/12524000/12524001/dokument351499.pdf Rozporządzenie (2018b). Projekt z dnia 25 lipca 2018 r. Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia ... 2018 r. w sprawie charakterystyk drugiego stopnia efektów uczenia się dla kwalifikacji na poziomach 6–8 Polskiej Ramy Kwalifikacji [online], [20.12.2019], https://legislacja.rcl.gov.pl/projekt/12314202 Rozporządzenie (2018c). Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 14 listopada 2018 r. w sprawie charakterystyk drugiego stopnia efektów uczenia się dla kwalifikacji na poziomach 6–8 Polskiej Ramy Kwalifikacji [online], [20.12.2019], http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20180002218/O/D20182218.pdf Soetendorp R., Haberman M., Smith S. (2016). University IP Policies: Perception and Practice [online]. WIPO Magazine, 6 [20.12.2019], https://www.wipo.int/wipo_magazine/en/2016/06/article_0009.html Świętosławski, W. (1927). Zadania uczelni akademickich jako ośrodków kształcenia mas młodzieży. Nauka Polska, 8, 6–14. The Future of the Global Economy. Towards and Long Boom? (1999). Paris: OECD, [online], [20.12.2019], https://www.oecd.org/futures/35394025.pdf Uchwała (1971). Uchwała nr 35 Rady Ministrów z 12 lutego 1971 r. w sprawie rozwoju informacji naukowej, technicznej i ekonomicznej (M.P. 1971 nr 14, poz. 104). Willinsky, J.(2017). Intellectual Property and Education. Oxford Research Encyclopedias. http://dx.doi.org/10.1093/acrefore/9780190264093.013.230 Vall, du M. (2007). Międzywydziałowe nauczanie własności intelektualnej: doświadczenia Uniwersytetu Jagiellońskiego, s. 1–4. Wypowiedź podczas konferencji nt. „Upowszechnianie wiedzy o własności intelektualnej w uniwersytetach” zorganizowanej w Warszawie przez Urząd Patentowy RP 25 maja 2007 r. [online], [20.12.2019], https://www.uprp.pl/uprp/_gAllery/18/81/18819/Michal_du_Vall.pdf Zalecenie (2008). Zalecenie Komisji z dnia 10 kwietnia 2008 r. w sprawie zarządzania własnością intelektualną w ramach działań związanych z transferem wiedzy oraz Kodeks postępowania dla uczelni wyższych i innych publicznych instytucji badawczych (notyfikowana jako dokument nr C(2008) 1329) (Tekst mający znaczenie dla EOG) Dz.U. L 146 z 2008 r. [online], [20.12.2019], https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?qid=1585929422580&uri=CELEX:32008H0416 Załącznik (2018). Załącznik do rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 14 listopada 2018 r. (poz. 2218) Charakterystyki drugiego stopnia efektów uczenia się dla kwalifikacji na poziomach 6–8 Polskiej Ramy Kwalifikacji typowe dla kwalifikacji uzyskiwanych w ramach systemu szkolnictwa wyższego i nauki po uzyskaniu kwalifikacji pełnej na poziomie 4 [online], [20.12.2019], http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20180002218/O/D20182218.pdf

Identifiers

DOI

https://doi.org/10.36702/zin.650