Umysł i moralność w filozofii Thomasa Nagela

• Authors: Marek Pyka

Title variants

EN

Mind and morality in Thomas Nagel's philosphy

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W artykule przedstawiam ogólny obraz filozofii moralnej Thomasa Nagela z uwzględnieniem jego stanowiska w filozofii umysłu. Rozpoczynam od analizy stanowiska z The Possibility of Altruism a następnie śledzę rozwój jego rozwój w późniejszych pracach. Argumentuję, że: 1) niepowodzenie pierwszej argumentacji Nagela nie oznacza niepowodzenia jego głównej idei, tj. idei ugruntowania moralności w systemie racji działania, 2) rozwój filozofii moralnej Nagela doprowadził do jej lepszej korelacji z jego stanowiskiem w filozofii umysłu, 3) późniejsze stanowisko Nagela daje nowy wgląd w debatę między stanowiskami deontologicznymi a konsekwencjonalistycznymi oraz pozwala na uwzględnienia poglądów tych, którzy odrzucają wymagania moralności powołując się na prawo jednostki do autonomii.

EN

In the paper I give an overlook of Thomas Nagel’s moral philosophy, showing its connections with his position in the philosophy of mind. I start with an analysis of Nagel’s argument presented in The Possibility of Altruism and examine the development of his position in his later works. I argue: 1) that the failure of Nagel’s first argument does not imply the failure of his central idea, that is, of the idea of grounding morality in a system of reasons for actions, 2) that the development of Nagel’s moral philosophy results in a better correlation between it and his position in the philosophy of mind, and 3) that Nagel’s later position gives a new insight into the debate between deontological and consequentialist theories in moral philosophy and makes it possible to accommodate the position of those who deny the claims of morality by appealing to an individual’s right to autonomy.

• Publisher: Instytut Filozofii - Uniwersytet Jagielloński
• Journal: Diametros
• Year: 2004
• Issue: 2
• Pages: 82-102

Contributors

author

Marek Pyka

References

• Baier [1998] – K. Baier, Egoizm, tłum. P. Łuków, w: Przewodnik po etyce, red. P. Singer, Książka i Wiedza, Warszawa 1998.
• Cullity, Gaut [1997] – Ethics and Practical Reason, red. G. Cullity, B. Gaut, Clarendon Press, Oxford 1997.
• Darwall [1987] – S. Darwall, „The View From Nowhere”, „Ethics” (98) 1987.
• Darwall [1983] – S. L. Darwall, Impartial Reason, Cornell University Press, Ithaca & London 1983.
• Korsgaard [1996] – Ch. M. Korsgaard with G. A. Cohen, R. Geuss, T. Nagel, B. Williams, The Sources of Normativity, red. O. O’Neill, Cambridge University Press, Cambridge, U. K. & New York 1996.
• Mackie [1977] – J. L. Mackie, Ethics. Inventing Right and Wrong, Penguin Books, New York 1977.
• Nagel [1997a] – T. Nagel, Widok znikąd, tłum. C. Cieśliński, Fundacja Aletheia, Warszawa 1997.
• Nagel [1997b] – T. Nagel, Pytania ostateczne, tłum. A. Romaniuk, Fundacja Aletheia, Warszawa 1997.
• Nagel [1997c] – T. Nagel, The Last Word, Oxford University Press, Oxford, New York 1997.
• Nagel [1986] – T. Nagel, The View from Nowhere, Oxford University Press, New York and Oxford 1986.
• Nagel [1978] – T. Nagel, The Possibility of Altruism, Princeton University Press, Princeton 1978. Po raz pierwszy praca została opublikowana w 1970 roku w wydawnictwie Clarendon Press, Oxford.
• Nagel [1974] – T. Nagel, What Is It Like to Be a Bat?, „Philosophical Review” (83) 1974. Wersja polska w: Nagel [1997b].
• Peacocke [1989] – C. Peacocke, No Resting Place: A Critical Notice of The View From Nowhere by Thomas Nagel, „Philosophical Review” (98) 1989.
• Singer [1990] – P. Singer, Practical Ethics, Cambridge University Press, Cambridge & New York, 1990.
• Sturgeon [1974] – N. L. Sturgeon, Altruism, Solipsism, and the Objectivity of Reasons, „The Philosophical Review” (83) 1974.
• Williams [1985] – B. Williams, Ethics and the Limits of Philosophy, Harvard University Press, Cambridge, Ma. 1985.

Identifiers

DOI

10.13153/diam.2.2004.48