Podręczniki szkolne Polskiej Macierzy Zagranicą a edukacja i wychowanie dzieci polskich na obczyźnie

• Authors: Martyna Tomiczek

Title variants

EN

Textbooks of Polska Macierz Szkolna Zagranicą and the process of upbringing and education of Polish children abroad

Abstracts

PL

Edukacja i wychowanie dzieci jest jednym z najważniejszych zadań, jakie stoją przed rodzicami, szkołą i szeroko pojętym środowiskiem społecznym. Zadanie to komplikuje się szczególnie w warunkach wielokulturowości, z którymi mamy do czynienia w przypadku zamieszkiwania w innych krajach. Ruchy migracyjne przyczyniają się do tego, że dzieci i młodzież wychowywane są w otoczeniu, w którym mieszają się różne wzorce kulturowe i odmienne style życie. Nie zawsze rodzime wzorce są stawiane na pierwszym miejscu – o to, aby rodzime wartości i polska kultura nie zostały zapomniane w rodzinach polskich emigrantów dbają instytucje polonijne, zaś w szczególności polonijna organizacja oświatowa Polska Macierz Szkolna Zagranicą. Polska Macierz Szkolna jest jedną z wielu organizacji polonijnych działających na terenie Wielkiej Brytanii. Będąc jedną z najstarszych organizacji polonijnych, przyczynia się przede wszystkim do podtrzymywania ducha polskości w kolejnych pokoleniach polskich emigrantów. Jej działalność w dużej mierze poświęcona jest prowadzeniu Szkół Polskich, w których polskie dzieci od ponad 60 lat mogą uczyć się języka polskiego, polskiej historii i geografii. Jednym z najważniejszych aspektów działalności Polskiej Macierzy Szkolnej Zagranicą jest wydawanie podręczników, z których korzystają wychowankowie Szkół Polonijnych na całym świecie. Treści podręczników odwołują się do polskich wartości i kultury, które za ich pośrednictwem trafiają do wychowanków Szkół Polonijnych. Teksty poruszają tak ważne zagadnienia, jak kształtowanie tożsamości, tolerancja, szacunek dla dorobku przeszłych pokoleń, postawa obywatelska, znaczenie języka polskiego w życiu polskich emigrantów, zwyczaje świąteczne i wiele innych. Tym samym odgrywają ogromną rolę w edukacji i wychowaniu kolejnych pokoleń polskich dzieci mieszkających poza granicami Polski. Rola podręczników szkolnych Polskiej Macierzy Szkolnej Zagranicą pozostaje nieoceniona.

EN

Children’s education and upbringing are one of the most significant tasks facing parents, school and widely understood social environment. This task becomes complicated especially in the circumstances of multiculturalism arousing in the situation of living abroad. Due to migrations children and the youth are brought up in the environment of different cultural patterns and lifestyles mixing together. Not always domestic patterns are prioritized – various institutions of the Polish diaspora, especially educational organization called Polska Macierz Szkolna Zagranicą, take care of reminding Polish emigrants’ families about Polish values and culture. Polska Macierz Szkolna Zagranicą is one of numerous Polish organizations working in Great Britain. As one the oldest institutions of the Polish diaspora, it contributes above all to developing Polish spirit in succeeding generations of Polish emigrants. Its activities are chiefly connected to founding and maintaining Szkoły Polskie (Polish Schools) in which Polish emigrants’ children have been learning Polish language, history and geography for above 60 years. One of the most important aspects of the organization’s activities is releasing schoolbooks for students of Szkoły Polonijne (The Polish Disapora’s Schools) all over the world. Contents of the books refer to Polish values and culture and in this way appeal to students of Szkoły Polonijne. The schoolbooks contain texts on many significant issues, such as building self-identity, tolerance, respect to past generations’ achievements, civic attitude, the role of Polish language in Polish emigrants’ lives, Polish holiday traditions and many more. In this way they play unquestionable role in education and upbringing of subsequent generations of Polish children abroad. The role of the organization’s textbooks remains unparalleled.

Keywords

PL

Polska Macierz Szkolna Zagranicą; podręczniki; wychowanie; edukacja; polskie dzieci na obczyźnie

EN

Polska Macierz Szkolna Zagranicą; textbooks; upbringing; education; Polish children abroad

• Publisher: Fundacja Pro Scientia Publica
• Journal: Ogrody Nauk i Sztuk
• Year: 2011
• Issue: 1

Dates

published

2011

Contributors

author

Martyna Tomiczek

References

• Literatura podmiotu
• Chołoniewski A., Szkoła rycerska, [w:] Wypisy. Podręcznik do nauki języka polskiego dla klasy V, Londyn 1979.
• Dąbrowska M., Marcin odnajduje siebie, [w:] W kręgu dzielności i pracy. Podręcznik do nauki języka polskiego dla klasy VI, Londyn 1966.
• Dubanowiczowa M., Papużki i gołębie, [w:] Moja czytanka. Podręcznik na klasę III (dla dzieci od lat 8 do 9), Londyn 1964.
• Goławski M., Polska za Jagiellonów. Opowiadania i legendy historyczne dla dzieci szkół polskich na obczyźnie, Londyn 1972.
• Kozarynowa Z., Główna wygrana, [w:] Moja czytanka. Podręcznik na klasę III (dla dzieci od lat 8 do 9), Londyn 1964.
• Lechoń J., Matka Boska Częstochowska, [w:] Wypisy. Podręcznik do nauki języka polskiego dla klasy V, Londyn 1979.
• Łuczkiewicz M., O’Driscoll B., Historia Polski (od Lecha do Lecha), Londyn 2000.
• Marjańska L., Wiersz o matce, [w:] Mój język ojczysty. Czytanka dla klas IV szkół przedmiotów ojczystych, Londyn 1993.
• Moja czytanka. Podręcznik na klasę III (dla dzieci od lat 8 do 9), Londyn 1964.
• Mortkowiczówna H., Henio z Łodzi, [w:] Moja czytanka. Podręcznik na klasę III (dla dzieci od lat 8 do 9), Londyn 1964.
• Mossoczowa M., W niemieckiej szkole, [w:] W kręgu dzielności i pracy. Podręcznik do nauki języka polskiego dla klasy VI, Londyn 1966.
• Mytko D. (oprac.), Mój język ojczysty. Czytanka dla klas IV szkół przedmiotów ojczystych, Londyn 1993.
• O’Driscoll B., Dla polskiego ucznia. Podręcznik do nauki języka polskiego w szkołach przedmiotów ojczystych, Londyn 2008.
• Pol W., A czy znasz ty…, [w:] Wypisy. Podręcznik do nauki języka polskiego dla klasy V, Londyn 1979.
• Projekt statutu Tymczasowego Polskiej Macierzy Szkolnej uchwalony na posiedzeniu Sekcji Prawno-Statutowej Komitetu Organizacyjnego PMS dnia 19 marca 1953 roku, APMS.
• Protokół z zebrania organizacyjnego PMS odbytego dnia 14 maja 1953 roku w sali Ogniska w Londynie, APMS.
• Wasilewski S., Koncert Chopina w Paryżu, [w:] Wypisy. Podręcznik do nauki języka polskiego dla klasy V, Londyn 1979.
• W kręgu dzielności i pracy. Podręcznik do nauki języka polskiego dla klasy VI, Londyn 1966.
• Wypisy. Podręcznik do nauki języka polskiego dla klasy V, Londyn 1979.
• Wytyczne organizacyjne Polskiej Macierzy Szkolnej Zagranicą z 21 lipca 1952r., APMS.
• Żuławski J., Do moich synów, [w:] Wypisy. Podręcznik do nauki języka polskiego dla klasy V, Londyn 1979.
• Literatura przedmiotu
• Boski P., Jarymowicz M., Malewska–Eyre H., Tożsamość a odmienność kulturowa, Warszawa 1992.
• Goode W. J., Hatt P. K., Skala Bogardusa do pomiaru dystansu społecznego, [w:] Nowak S., Metody badań socjologicznych, Warszawa 1965.
• Koprukowniak A. (red.), Szkolnictwo polonijne na świecie po II wojnie światowej, Lublin 1980.
• Kostyro T. (red.), Kultura artystyczna a kompetencje kulturowe, Warszawa 1989.
• Kostyro T., Kompetencje kulturowe – zakres terminu, obszar problematyki, [w:] Kostyro T. (red.), Kultura artystyczna a kompetencje kulturowe, Warszawa 1989.
• Malewska–Eyre H., Ja wśród swoich i obcych, [w:] Boski P., Jarymowicz M., Malewska– Eyre H., Tożsamość a odmienność kulturowa, Warszawa 1992.
• Mamzer H., Tożsamość w podróży. Wielokulturowość a kształtowanie tożsamości jednostki, Poznań 2003.
• Nikitorowicz J., Tożsamość w edukacyjnym procesie wielokulturowym, [w:] Orlińska M. M. (red.), Edukacja a tożsamość etniczna, Toruń 1995.
• Nowak S., Metody badań socjologicznych, Warszawa 1965.
• Orlińska M. M. (red.), Edukacja a tożsamość etniczna, Toruń 1995.
• Podhorodecka A., W służbie oświacie. 50 lat Polskiej Macierzy Szkolnej, Londyn 2003.
• Praszałowicz D., Amerykańska etniczna szkoła parafialna. Studium porównawcze trzech wybranych odmian instytucji, Wrocław 1986.
• Radzik T., Polska Macierz Szkolna Zagranicą 1953-1993, Lublin 1995.
• Radzik T., Szkolnictwo polskie w Wielkiej Brytanii, [w:] Koprukowniak A. (red.), Szkolnictwo polonijne na świecie po II wojnie światowej, Lublin 1980.
• Sobecki M., Funkcja etniczno-kulturowa szkół mniejszości narodowych, Białystok 1997.
• Stemler J., Dar Narodowy na 3-go Maja. Polska Macierz Szkolna. Rys informacyjny o dwudziestoleciu działalności 1905-1925, Warszawa 1926.
• Szczurek–Boruta A., Edukacja i odkrywanie tożsamości w warunkach wielokulturowości, Kraków 2007.

Identifiers

ISSN

2084-1426