Znikające różnice. Relacje między socjologią i antropologią kulturową w świetle teorii systemów Niklasa Luhmanna

• Authors: Grażyna Woroniecka , Magdalena Łukasiuk

Title variants

EN

Vanishing difference. Relations between sociology and cultural anthropology in terms of systems theory by Niklas Luhmann

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł stanowi wprowadzenie do tomu „Przeglądu Socjologii Jakościowej” poświęconego socjologii i antropologii w ich wzajemnych relacjach. Obie dziedziny zostały w nim opisane jako systemy komunikacyjne w perspektywie teorii Niklasa Luhmanna, by za pomocą przywołanej w ten sposób pojęciowości oraz mechaniki procesów systemowych ująć w perspektywie diachronicznej problem granic obu dziedzin. Autorki pokazują na przykładach tekstów konstytutywnych dla socjologii i antropologii, jak wyróżnicowywały się one, domykały i zaznaczały swoje granice, by później – głównie ze względu na zwielokrotnione i niejednorodne odniesienia do środowiska – nie być w stanie ich utrzymać.

EN

The paper is an introduction to our volume about mutual relations between sociology and cultural anthropology. Both disciplines have been described as systems of communication; we use concepts cited above and an idea of systems

Keywords

PL

systemy komunikacyjne; socjologia; antropologia; różnica; autoreferencja; semantyka systemowa

EN

systems of communication; sociology; cultural anthropology; difference, self-reference self-thematization; system semantics

• Publisher: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
• Journal: Przegląd Socjologii Jakościowej
• Year: 2013
• Volume: 9
• Issue: 3
• Pages: 6-10

Contributors

author

Grażyna Woroniecka

• Instytut Stosowanych Nauk Społecznych, Uniwersytet Warszawski, ul. Nowy Świat 69, 00-046 Warszawa

author

Magdalena Łukasiuk

• Instytut Stosowanych Nauk Społecznych, Uniwersytet Warszawski, ul. Nowy Świat 69, 00-046 Warszawa

References

• Abell Peter (2000) Sociological Theory and Rational Choice Theory [w:] Bryan S. Turner, The Blackwell Companion to Social Theory. Oxford: Blackwell Publishers Inc., s. 223–244.
• Bogunia-Borowska Małgorzata, red., (2009) Barwy codzienności. Analiza socjologiczna. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Buchowski Michał, Kempny Marian (1999) Czy istnieje antropologia postmodernistyczna? [w:] Michał Buchowski, red., Amerykańska antropologia postmodernistyczna. Przełożył Wojciech Dohnal i in. Warszawa: Instytut Kultury, s. 9–28.
• Burszta Wojciech J., Piątkowski Krzysztof (1994) O czym opowiada antropologiczna opowieść. Warszawa: Instytut Kultury.
• Burszta Wojciech Józef (2004) Różnorodność i tożsamość. Antropologia jako kulturowa refleksyjność. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie.
• Certeau de Michel (2008) Wynaleźć codzienność. Sztuki działania. Przełożyła Katarzyna Thiel-Jańczuk. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
• Certeau de Michel, Giard Luce, Mayol Pierre (2011) Wynaleźć codzienność. 2. Mieszkać, gotować. Przełożyła Katarzyna Thiel-Jańczuk. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
• Durkheim Èmile (1990) Elementarne formy życia religijnego. System totemiczny w Australii. Przełożyła Anna Zadrożyńska. Warszawa: PWN.
• Durkheim Èmile (1999) O podziale pracy społecznej. Przełożył Krzysztof Wakar. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Durkheim Èmile (2000) Zasady metody socjologicznej. Przełożył Jerzy Szacki. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Geertz Clifford (2000) Wiedza lokalna. Dalsze eseje z zakresu antropologii interpretatywnej. Przełożyła Dorota Wolska. Kraków: WUJ.
• Geertz Clifford (2003) Zastane światło. Antropologiczne refleksje na tematy filozoficzne. Przełożył Zbigniew Pucek. Kraków: UNIVERSITAS.
• Gledhill John (2002) Anthropology and Politics: Commitment, Responsibility and The Academy [w:] Joan Vincent, ed., The Anthropology of Politics. Oxford: Blackwell Publishers, s. 438–451.
• Holl Mirjam-Kerstin (2003) Semantik und soziales Gedächtnis. Die Systemtheorie Niklas Luhmanns und die Gedächtnistheorie von Aleida und Jan Assmann, Würzburg: Verlag Königshausen & Neumann GmbH.
• Kempny Marian (1994) Antropologia bez dogmatów – teoria społeczna bez iluzji. Warszawa: IFiS PAN.
• Lévi-Strauss Claude (2000) Antropologia strukturalna. Przełożył Krzysztof Pomian. Warszawa: Wydawnictwo KR.
• Lévi-Strauss Claude (2005) Etnolog wobec kondycji ludzkiej. Przełożył Wincenty Grajewski [w:] Antropologia kultury. Zagadnienia i wybór tekstów, oprac. Grzegorz Godlewski i in. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, s. 55-61.
• Luhmann Niklas (1994) Teoria polityczna państwa bezpieczeństwa socjalnego. Przełożyła Grażyna Skąpska. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Luhmann Niklas (2003) Semantyka miłości. O kodowaniu intymności. Przełożył Jerzy Łoziński, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR.
• Luhmann Niklas (2007) Systemy społeczne. Zarys ogólnej teorii. Przełożył Michał Kaczmarczyk. Kraków: Zakład Wydawniczy NOMOS.
• Malinowski Bronisław (2000) Kultura i jej przemiany. Dzieła, t. 9. Przełożyli: Antoni Bydło, Anna Mach. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Merton Robert K. (2002) Teoria socjologiczna i struktura społeczna. Przełożyli Ewa Morawska, Jerzy Wertenstein-Żuławski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Mokrzycki Edmund (1980) Filozofia nauki a socjologia. Warszawa: PWN.
• Pucek Zbigniew (2003) Glifford Geertz i antropologiczny Zeitgeist. Wstęp do: Geertz Clifford, Zastane światło. Antropologiczne refleksje na tematy filozoficzne. Przełożył Zbigniew Pucek. Kraków: UNIVERSITAS, s. V–XXIX.
• Radcliffe-Brown Alfred Reginald (2006) Wyspiarze z Andamanów. Studia z antropologii społecznej. Przełożyli Agnieszka Kościańska, Michał Petryk. Kęty: Wydawnictwo Marek Derewecki.
• Tarkowska Elżbieta (1993) Chaos kulturowy albo o potrzebie antropologii raz jeszcze [w:] Jawłowska Aldona, Kempny Marian, Tarkowska Elżbieta, red., Kulturowy wymiar przemian społecznych. Warszawa: IFiS PAN, s. 31–38.
• de Volf Jan (1995) ZIDJI: Junod’s South Africa Novel [w:] K. Geuijen, D. Raven, Jan de Volf, eds., Post-Modernism Anthropology. Assen: Van Gorcum.
• Winch Peter (1992) Rozumienie społeczeństwa pierwotnego. Przełożył Tadeusz Szawiel [w:] Edmund Mokrzycki, red., Rozumienie społeczeństwa pierwotnego. Warszawa: IFiS PAN, s. 242–295.