Niemowlak w bibliotece. Historia i perspektywy rozwoju usług w Polsce

• Authors: Walczak-Niewiadomska Agata

Title variants

EN

A toddler in the library. The history and perspectives of service development in Poland

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Biblioteki publiczne dla dzieci zajmują szczególne miejsce na kartach historii polskiego bibliotekarstwa, od wielu lat ulegają transformacjom, starając się dostosować do potrzeb coraz bardziej wymagających w erze cyfrowej czytelników. Do początku lat 90. XX w. niewiele wspominano w krajowej literaturze fachowej o obecności dzieci w wieku 0–3 lat w bibliotekach, od tego czasu sytuacja uległa znacznej poprawie. Artykuł wprowadza w problematykę usług dla dzieci najmłodszych i ich rodziców realizowanych w polskich bibliotekach, charakteryzując jednocześnie historię i specyfikę obsługi tej grupy wiekowej w bibliotekach na świecie. Zaprezentowane także zostały wyniki badań na temat poziomu dostępności i repertuaru usług oferowanych w polskich placówkach bibliotecznych dla dzieci w wieku 0–3 lat.

EN

Public libraries for children have a special place in the history of Polish librarianship. For years they have been trying to adapt to the needs of an increasingly demanding readers of the digital age. Until early 90s of the 20th century little was mentioned in the national peer-reviewed literature about the presence of children aged 0–3 in libraries. Since then the situation has improved considerably. The article introduces the issue of services for the youngest children and their parents implemented in Polish libraries, characterizing both the history and the uniqueness of this age group in libraries of the world. It also presents results of research on availability and repertoire of services offered to children aged 0–3 in Polish libraries.

Keywords

PL

biblioteka dla dzieci; dzieci w wieku 0–3 lat; wczesna inicjacja czytelnicza

EN

children aged 0–3; early literacy; library for children

• Publisher: Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK
• Journal: Toruńskie Studia Bibliologiczne
• Year: 2015
• Volume: 8
• Issue: 2(15)
• Pages: 115-135

Dates

published

2015-12-31

Contributors

author

Walczak-Niewiadomska Agata

• Katedra Bibliotekoznawstwa i Informacji Naukowej, Uniwersytet Łódzki

References

• Biblioteka Abecadło [online] [dostęp 15 grudnia 2015]. Dostępny w World Wide Web: http://www.abecadlo.olsztyn.pl/.
• Carlson Ann, A nationwide survey of librarians’ practices and attitudes in serving children under three years of age and their parents and caregivers, praca doktorska, School of Library Services, Columbia University, 1983.
• Chcę się bawić. Praktyczne propozycje zabaw dla małych dzieci [online]. Warszawa: Fundacja Rozwoju Dzieci im. Komeńskiego, 2013, 32 s. [dostęp 15 grudnia 2015]. Dostępny w World Wide Web: http://www.frd.org.pl/repository/documents/Chce_sie_bawic_nowe_zmniejszone.pdf.
• Darien Library [online] [dostęp 15 grudnia 2015]. Dostępny w World Wide Web: http://www.darienlibrary.org/youth/elipads.
• Dzieci, młodzież – Internet – biblioteka. Wytyczne IFLA Sekcji Bibliotek dla Dzieci i Młodzieży, pod red. Grażyny Lewandowicz-Nosal, Elżbiety Barbary Zybert, Warszawa 2009.
• Dzieci w bibliotece [online] [dostęp 15 grudnia 2015]. Dostępny w World Wide Web: http://dzieciwbibliotece.pl/.
• Dziecko, książka, biblioteka, pod red. Grażyny Lewandowicz, Warszawa 1993.
• Farganus Agnieszka, Poczytaj ze mną, „Guliwer” 2002, nr 2, s. 65–69.
• Feinberg Sandra, Specjalny program biblioteczny dla rodziców i małych dzieci, [w:] Dziecko, książka, biblioteka, pod red. Grażyny Lewandowicz, Warszawa 1993, s. 66–67.
• Fundacja ABCXXI „Cała Polska Czyta Dzieciom”. Kampania społeczna „Pierwsza Książka Mojego Dziecka” [online] [dostęp 15 grudnia 2015]. Dostępny w World Wide Web: http://www.calapolskaczytadzieciom.pl/pkmd.
• Fundacja Rozwoju Dzieci im. Komeńskiego. Programy dla bibliotek [online] [dostęp 15 grudnia 2015]. Dostępny w World Wide Web: http://www.frd.org.pl/programy/archiwalne/dla_bibliotek.
• Grabowska Dorota, Metody pracy bibliotecznej z młodszym czytelnikiem dziecięcym, [w:] Młody czytelnik w świecie książki, biblioteki i informacji, pod red. Krystyny Heskiej-Kwaśniewicz i Ireny Sochy, Katowice 1996, s. 243–249.
• Grabowska Dorota, Najmłodsi czytelnicy w bibliotece. Wybrane formy pracy, [w:] Kultura czytelnicza dzieci i młodzieży początku XXI wieku. Szkice bibliologiczne, pod red. Marioli Antczak, Aliny Brzuski-Kępy, Agaty Walczak-Niewiadomskiej, Łódź 2013, s. 243–268.
• Greene Ellin, Early childhood centers: three models, „School Library Journal” 1984, vol. 30, no. 6, s. 21.
• Grzelczyk Jolanta, „Na dobry początek” – projekt Miejskiej Biblioteki Publicznej we Wrocławiu promujący czytelnictwo od najmłodszych lat. „Biuletyn EBIB” [online] 2011, nr 4 [dostęp 15 grudnia 2015]. Dostępny w World Wide Web: http://www.ebib.pl/images/stories/numery/122/122_grzelczyk.pdf.
• Guidelines for Library Services to Babies and Toddlers, The Hague 2007.
• Illinois Head Start Association [online] [dostęp 15 grudnia 2015]. Dostępny w World Wide Web: http://ilheadstart.org/.
• Jak pracować z małymi dziećmi i rodzicami: poradnik dla bibliotek. Inspiracje [online]. Warszawa: Fundacja Rozwoju Dzieci im. Komeńskiego, 2013, 28 s. [dostęp 15 grudnia 2015]. Dostępny w World Wide Web:http://www.frd.org.pl/repository/FRSI_biblioteczne/FK_Poradnik_Inspiracje_JAKpracowac_zmalymi_dziecmi_2013.pdf.
• Kulturhuset [online] [dostęp 15 grudnia 2015]. Dostępny w World Wide Web: http://kulturhusetstadsteatern.se/Bibliotek/Rum-for-Barn/.
• Langer Hanna, Programy czytelnicze dla małych dzieci w bibliotekach zagranicznych, „Bibliotheca Nostra” 2007, nr 3(11), s. 15–21.
• Lewandowicz Grażyna, Małe dziecko w bibliotece, „Poradnik Bibliotekarza” 2000, nr 3, s. 5–8.
• Lewandowicz Grażyna, W bibliotece dla dzieci, Warszawa 1994.
• Lewandowicz-Nosal Grażyna, Książki dla najmłodszych. Od zera do trzech, Warszawa 2011.
• Lewandowicz-Nosal Grażyna [i in.], Warto mieć w bibliotece: książki dla dzieci 2010–2013: katalog, Warszawa 2014.
• Miejska Biblioteka Publiczna w Olsztynie. Projekty [online] [dostęp 15 grudnia 2015]. Dostępny w World Wide Web: http://oldwww.mbp.olsztyn.pl/index.php?menu_id=14&projekt=15.
• Niedziela Stanisława, Edukacja czytelnicza rodziców i dzieci w bibliotece dziecięcej, „Poradnik Bibliotekarza” 2002, nr 4, s. 5–10.
• Papuzińska Joanna, Książki, dzieci, biblioteka: z zagadnień upowszechniania czytelnictwa i książki dziecięcej, Warszawa 1992.
• Ramos Ana Margarida, Learning to read before you walk: Portuguese libraries for babies and toddlers, „IFLA Journal” 2012, vol. 38, s. 78–85.
• Terwilliger Gail, Dzieci i rodzice. Rola biblioteki publicznej, [w:] Dziecko, książka, biblioteka, pod red. Grażyny Lewandowicz, Warszawa 1993, s. 52–56.
• Walczak-Niewiadomska Agata, Biblioteki przyjazne dzieciom, „Poradnik Bibliotekarza” (dod. Świat książki dziecięcej) 2010, nr 7–8, s. 1–2.
• Walczak-Niewiadomska Agata, Model biblioteki rodzinnej w oparciu o doświadczenia amerykańskie, „Przegląd Biblioteczny” 2012, nr 4, s. 507–520.
• Walczak-Niewiadomska Agata, Najmłodsi użytkownicy w norweskich bibliotekach, „Poradnik Bibliotekarza” 2012, nr 6, s. 3–8.
• Woźniczka-Paruzel Bronisława, Biblioteki dla dzieci w Europie Zachodniej i w Polsce – porównania i refleksje, [w:] Biblioteki publiczne wobec Unii Europejskiej. Materiały pokonferencyjne, Przysiek-Chełmża, 17–19 września 2001, Toruń 2002, s. 47–62.
• Young Diana, Baar-Lindsay Christopher, Dzieci do lat trzech i biblioteki, [w:] Dziecko, książka, biblioteka, pod red. Grażyny Lewandowicz, Warszawa 1993, s. 57–61.
• Zając Michał, Darmowa książka dla nowonarodzonego dziecka: jeden pomysł – wiele realizacji, [w:] Książki w życiu najmłodszych, pod red. Marioli Antczak, Agaty Walczak-Niewiadomskiej, Warszawa–Łódź 2015 [w druku].
• Zając Michał, Wielka Brytania – „Becikowe książki”, „Poradnik Bibliotekarza” 2006, nr 12, s. 29–30.

Identifiers

DOI

10.12775/TSB.2015.021