W kierunku nowej tożsamości – osoby niepełnosprawne w drodze ku emancypacji

• Authors: Maria Stojkow , Dorota Żuchowska

Title variants

EN

Toward a New Identity: Disabled Persons On Their Way to Emancipation

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Współczesne społeczeństwo zmienia się pod wpływem nowych technologii medialnych i informatycznych, co wywołuje kryzys legitymizacji sensu i funkcji instytucji, które były dotychczas podstawą jego funkcjonowania. Towarzyszy temu rozpad tradycyjnych wspólnot typowych dla społeczeństwa przemysłowego. Procesy te wpływają na funkcjonowanie osób niepełnosprawnych. Powstające dziś dzięki Internetowi wspólnoty wirtualne, zbierające ludzi zmagających się z podobnymi problemami, chcących uzyskać pomoc, radę i wsparcie, pomagają łagodzić skutki kryzysu instytucji oraz atrofii dotychczasowych wspólnot. W ich ramach tworzy się nowa tożsamość osób niepełnosprawnych, która może przybierać formę oporu wobec dominującego modelu myślenia o niepełnosprawności i stanowić przestrzeń swoistego sprzeciwu wobec praktyk dyskryminacji i wykluczenia ze społeczeństwa. Może również ewoluować w kierunku emancypacji. Zasadniczym celem artykułu jest rekonstrukcja typów tożsamości osób niepełnosprawnych, które są budowane w ramach realizowanych w sieci wspólnot i inicjatyw, przeprowadzona na wywiadach swobodnych z 51 osobami niepełnosprawnymi, które podejmują aktywne działania w Internecie na rzecz swojego środowiska.

EN

Contemporary society is changing under the influence of new media and informatics technologies. It results in a crisis of legitimization, affecting the meaning and function of institutions which used to be the basis for societal existence. It is accompanied by a disintegration of traditional communities of industrial society. These processes have an effect on the lives of disabled persons. Virtual communities emerging in the Internet, which bring together people struggling with similar problems, who wish to find assistance, council and support, help mitigate the impact of crisis and the atrophy of communities of old. They build a framework for creating new identity of disabled persons, which can take up a form of a challenge to the discriminatory model of thinking about disability and make for a kind of space of resistance against the practices of discrimination and exclusion. It can also evolve in the direction of emancipation. The main purpose of the article is to reconstruct the types of identity of disabled persons construed within the framework of communities and initiatives, based on interviews with 51 disabled persons who are active on the Web on behalf of their community.

Keywords

PL

niepełnosprawność; tożsamość; wspólnoty wirtualne; aktywność społeczna; zmiana społeczna

EN

disability; identity; virtual communities; social activity; social change

• Publisher: Institute of Philosophy and Sociology, Polish Academy of Sciences
• Journal: Studia Socjologiczne
• Year: 2014
• Issue: 2(213)
• Pages: 153-174

Contributors

author

Maria Stojkow

• Akademia Górniczo-Hutnicza im. St. Staszica, Wydział Humanistyczny, ul. Gramatyka 8a, 30-071 Kraków

author

Dorota Żuchowska

• Akademia Górniczo-Hutnicza im. St. Staszica, Wydział Humanistyczny, ul. Gramatyka 8a, 30-071 Kraków

References

• Barnes, Colin. 2012. The Social Model of Disability: Valuable or Irrelevant?. W: N. Watson, A. Roulstone i C. Thomas (red.). Routledge Handbook of Disability Studies. London – New York: Routledge, s. 12–29.
• Barnes, Colin. 2003. W: www http://disability-studies. leeds.ac.uk/files/library/ Barnes – Effecting – Change.pdf [dostęp 09.07.2013].
• Barnes, Colin i Geof Mercer. 2013. Exploring Disability. Cambridge: Polity Press.
• Buechler, Steven M. 2008. Teorie nowych ruchów społecznych. W: K. Gorlach i P. Mooney (red.). Dynamika życia społecznego. Współczesne koncepcje ruchów społecznych. Warszawa: Scholar, s. 161–190.
• Castells, Manuel. 2007. Społeczeństwo sieci. Warszawa: WN PWN.
• Castells, Manuel. 2008. Siła tożsamości. Warszawa: WN PWN.
• Gąciarz, Barbara, Antonina Ostrowska i Włodzimierz Pańków. 2008. Integracja społeczna i aktywizacja zawodowa osób niepełnosprawnych zamieszkałych w małych miastach i na terenach wiejskich uwarunkowania sukcesów i niepowodzeń. Warszawa: IFiS PAN.
• Giddens, Anthony. 2001. Poza lewicą i prawicą. Przyszłość polityki radykalnej. Poznań: Wydawnictwo Zysk-ska.
• French, Sally i John Swain. 2012. Working with Disabled People in Policy and Practice. New York: Pelgrave Macmillan.
• Giddens, Anthony. 2004. Socjologia. Warszawa: WN PWN.
• Giddens, Anthony. 2006. Nowoczesność i tożsamość. "Ja" i społeczeństwo w epoce późnej nowoczesności. Warszawa: WN PWN.
• Giddens, Anthony. 2008. Konsekwencje nowoczesności. Kraków: Wydawnictwo UJ.
• Goodley, Dan. 2011. Disability Studies An Interdisciplinary Introduction. London: Sage.
• Grewiński, Mirosław. 2011. Od systemu opieki przez politykę pomocy do aktywizacji i integracji społecznej. W: M. Grewiński i J. Krzyszkowski (red.). Współczesne tendencje w pomocy społecznej i pracy socjalnej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Instytutu Technologii Eksploatacji – Państwowego Instytutu Badawczego, s. 9–22.
• Krzyszkowski, Jerzy. 2005. Między państwem opiekuńczym a opiekuńczym społeczeństwem. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
• Olivier, Mike i Colin Barnes. 2012. The New Politics of Disablement. New York: Palgrave Macmillan.
• Putnam, Robert. 2008. Samotna gra w kręgle. Warszawa: WAiP.
• Shakespeare, Tom. 2013. Disability Rights and Wrongs Revisited. New York: Routledge.
• Shakespeare, Tom. 1993. Disabled Peoples Self-organization: A New Social Movement?. „Disability, Handicap & Society” 8(3): 249–264.
• Shakespeare, Tom. 1993. Disability, Identity and Difference. W: C. Barnes i G. Mercer (red.). Exploring the Divide. Illness and Disability. Leeds: The Disability Press, s. 94–113.
• Touraine, Alain. 2010. Samotworzenie się społeczeństwa. Kraków: Nomos.
• Van Dijk, Jan. 2010. Społeczne aspekty nowych mediów. Warszawa: WN PWN.
• Zames-Fleischer, Doris i Frieda Zames. 2011. The Disability Rights Movement. Philadelphia: Temple University Press.