Absolwenci szkoł wyższych na zmieniającym się rynku pracy

• Authors: Magdalena Jelonek

Title variants

EN

University graduates on the changing labour market

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Tematem przewodnim artykułu są konsekwencje dychotomizacji sytuacji absolwentów kierunków masowych i technicznych, zaobserwowanej w dyskursie medialnym oraz w wypowiedziach decydentów. Autorka zastanawia się nad konsekwencjami utrwalenia tych wyobrażeń i przyjęcia ich za pewnik w dyskursie publicznym, a także nad efektami, jakie wywołują w samych zainteresowanych – studentach określonych kierunków, którzy pod ich wpływem mogą decydować się na określone strategie edukacyjne i zawodowe. W artykule podjęto próbę udzielenia odpowiedzi na następujące pytania: jaka jest sytuacja rynkowa absolwentów uczelni? Jakie zmienne tłumaczą tę sytuację? Jak ta sytuacja ewoluowała na przestrzeni ostatnich lat? Czy rzeczywiście widać wyraźne pogorszenie sytuacji zawodowej młodych absolwentów uczelni? Jakie konsekwencje niesie ze sobą utrwalony w świadomości i kultywowany przez media podział kierunków kształcenia na masowe oraz strategiczne (zapewniające lepszy start zawodowy). Odpowiedzi na powyższe pytania dostarczy analiza danych z czterech tur badania BKL (Bilans Kapitału Ludzkiego w Polsce), przeprowadzona w oparciu o badania ludności oraz badania studentów szkół wyższych w Polsce. Projekt Bilans Kapitału Ludzkiego to unikatowy na skalę Polski i Europy monitoring rynku pracy złożony z 5 edycji badań, na bazie których monitorowana jest zmiana struktury kompetencji na rynku pracy. Autorka wystąpienia jest jednym z członków zespołu badawczego, odpowiedzialnym za dwa moduły badania: badanie kierunków kształcenia oraz badanie studentów.

EN

The main theme of the article refers to the consequences of dichotomization of situation concerning the graduates of popular and technical subject areas observed in the media discourse and in the statements of policy makers. The author considers the consequences of preserving these images and taking them for granted in the public discourse. In addition, she studies the effects they evoke in the students themselves, who under such an influence may decide on certain educational and professional strategies. The article attempts to answer the following questions: What is the labour market situation of university graduates? What variables explain the situation? How has the situation evolved over the recent years? Do you actually see marked deterioration of professional situation of young university graduates? What are the consequences of the division into massive and strategic (guaranteeing better professional start) fields of study fixed in the minds and cultivated by the media? The answers to the above questions are provided by the analysis of data from four consecutive BKL surveys (BKL – the Balance of Human Capital in Poland) conducted on the basis of research on population and research on university students in Poland. BKL project is unique (on the scale of Poland and Europe) labour market monitoring composed of 5 editions of research which serve as a base to monitor the changes in competence structure on the labour market. The author of the paper is one of the members of the research team responsible for two modules of research: examination of fields of study and examination of students.

Keywords

PL

absolwenci; szkolnictwo wyższe; rynek pracy; efekty niezamierzone

EN

graduates; higher education; labour market; unintended consequences

• Publisher: Lubuskie Towarzystwo Naukowe
• Journal: Rocznik Lubuski
• Year: 2014
• Volume: 40
• Issue: 2a
• Pages: 191-208

Contributors

author

Magdalena Jelonek

• Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie

References

• Axelrod R. A. (1984), The evolution of cooperation, Basic Books, New York.
• Budría S., Moro-Egido A. (2009), The Overeducation Phenomenon in Europe, „RevistaInternacional de Sociología”, vol. 67, No. 2.
• Büchel F., de Grip A., Mertens A. (2003), Overeducation in Europe: Current Issues in Theory and Policy, Cheltenham, Edward Elgar Publishing Limited.
• Boudon R. (1984), L’inegalite des chances, Hachette Littérature.
• Boudon R. (2008), Efekt odwrócenia, Oficyna Naukowa, Warszawa.
• Boudon R. (2009), Logika działania społecznego. Wstęp do analizy socjologicznej, Zakład Wydawniczy „Nomos”, Kraków.
• Coleman J., Campbell E. Q., Hobson C. J., McPartland J., Mood A. M., Weinfeld F. D., York R. L. (1966), Equality of Educational Opportunity, Washington D.C.: US Government Printing Office.
• Hankiss E. (1986), Pułapki społeczne, Wiedza Powszechna, Warszawa.
• James R., Mcinnis C. (2006), Equity Policy in Australian Higher Education: A Case of Policy Stasis, [w:] Reform and Change in Higher Education. Analysing Policy Implementation, red. Ĺ. Gornitzka, M. Kogan, A. Amaral.
• Jelonek M. (2011), Studenci – przyszłe kadry polskiej gospodarki. Raport z badań studentów i analizy kierunków kształcenia realizowanych w ramach projektu Bilans Kapitału Ludzkiego w Polsce w 2011 r., PARP, Warszawa.
• Szczucka, A., Jelonek M. (2011), Kogo kształcą polskie szkoły? Raport z badań uczniów szkół ponadgimnazjalnych i analizy kierunków kształcenia realizowanych w 2010 r. w ramach projektu „Bilans Kapitału Ludzkiego”, PARP, Warszawa.
• Jelonek M., Szklarczyk D. (2012), Szkoły ponadgimnazjalne i wyższe w czasach niżu demograficznego, [w:] Kompetencje jako klucz do rozwoju Polski, red. J. Górniak, Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości, Warszawa.
• Jelonek M., Szklarczyk D. (2013), Absolwenci szkół ponadgimnazjalnych i wyższych na rynku pracy, [w:] Młodość czy doświadczenie, red. J. Górniak, Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości, Warszawa, s. 106-148.
• Kollock P. (1998), Social dilemmas: Anatomy of cooperation, „Annual Review of Sociology”, nr 24.
• Krimsky S. (2006), Nauka skorumpowana. O nieczystych związkach nauki i biznesu, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa.
• Levy-Garboua L. (1974), Les strategies des etudiants a l’universite, CREDOC:
• Paris. Merton R. K. (1936), The Unanticipated Consequences of Purposive Social Action, „American Sociological Review”, vol.1(6), http://www.compilerpress.atfreeweb.com/Anno\%20Merton\%20Unintended.html [2013-08-30].
• Poundstone W. (1993), Prisonner’s Dilemma, Anchor: New York.
• Van Vugt M. (2009), Averting the Tragedy of the Commons: Using Social Psychological Science to Protect the Environment, „Current Directions in Psychological Science”, nr 18.