Kontrasygnata jako wyznacznik systemu rządów

• Authors: Frankiewicz Anna
• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Zadaniem jakie postawiła sobie autorka niniejszego artykułu jest wykazanie, że kontrasygnata jest tak istotnym elementem systemu rządów panującego w danym państwie, że jej brak lub istnienie, jak również sposób włączenia tej instytucji w tryby mechanizmu danego modelu rządów świadczy o tym jaki konkretny system, bądź jaka jego modyfikacja została przyjęta na gruncie danej konstytucji. W artykule wykazane zostało ponadto, że zasady ustrojowe mają jedynie ogólny wpływ na regulację kontrasygnaty. Wiele z nich jest potrzebnych, aby kontrasygnata funkcjonowała, jednak ich przyjęcie w prawie ustrojowym nie determinuje istnienia kontrasygnaty. Najważniejszymi czynnikami, które decydują o istnieniu tej instytucji są takie elementy systemu rządów jak dualizm egzekutywy oraz przyjęcie założenia o braku odpowiedzialności politycznej głowy państwa. Cechy te występują łącznie w systemie parlamentarnym. W celu wykazania powyższych tez najpierw przedstawiono typologię systemów rządów, a następnie – po wskazaniu systemów, w których kontrasygnata nie występuje i przyczyn tego stanu rzeczy – usystematyzowano kontrasygnatę i postać w jakiej została ona przyjęta ze względu na stopień modyfikacji systemu.

EN

he task undertaken by the Author of the article is to demonstrate that the countersignature is such a significant element of the system of government established in a given state that the existence or lack of the countersignature, as well as the method of incorporating it into the procedure of a given model of government, determines which particular system or which of its modifications had been accepted on the grounds of a given constitution.In the article it has been also proved that the constitutional principles have only general influence on the regulation of the countersignature. Many of them are necessary for the countersignature to function, however their establishment in the constitutional law do not determine the existence of the countersignature. The most important factors that decide whether this institution exist are compo- nents of the system of government, such as the dualism of the executive power and the assumption of lack of political responsibility of the head of the state. These features occur together within the parliamentary system. In order to prove the aforementioned thesis, a typology of the systems of government has been presented, then – after indicating the systems in which the countersignature does not exist and presenting the reasons of such situation – the countersignature and the form in which it has been adopted, in regard to the degree of the modification of the system, has been systematized.

Keywords

PL

kontrasygnata; rząd; prezydent; system rządów

• Publisher: Wydawnictwo Adam Marszałek
• Journal: Przegląd Prawa Konstytucyjnego
• Year: 2010
• Issue: Nr 2,3 (2,3)
• Pages: 159-184

Dates

published

2010-09-30

Contributors

author

Frankiewicz Anna

• Uniwersytet Opolski

References

• Antoszewski A., Herbut R., Systemy polityczne współczesnego świata, Gdańsk 2001.
• Balicki R., Pozycja prawna głowy państwa w różnych systemach rządów, Przegląd Prawa i Administracji, t. XLIII, 2000.
• Banaszak B., Porównawcze prawo konstytucyjne współczesnych państw demokratycznych, Warszawa 2007.
• Banaszak B., Prawo konstytucyjne, Warszawa 2008.
• Brodziński W., System parlamentarno - gabinetowy - wykorzystanie modelu rządów parlamentarno - gabinetowych w projekcie Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, [w:] Konstytucyjne systemy rządów. Możliwości adaptacji do warunków polskich, pod red. M. Domagały, Warszawa 1997.
• Chauvin T., Stawecki T., Winczorek P., Wstęp do prawoznawstwa, Warszawa 2009.
• Domagała M., Problematyka systemu rządów w projekcie Konstytucji RP, [w:] Projekt Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej w świetle badań nauki prawa konstytucyjnego, Materiały konferencji Gdańsk, 7 - 9 marca 1997 r., pod red. K. Działochy i A. Pułło, Gdańsk 1998.
• Domagała M., System kanclerski i możliwości jego zastosowania w nowej Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, [w:] Konstytucyjne systemy rządów. Możliwości adaptacji do warunków polskich, pod red. M. Domagały, Warszawa 1997.
• Dziemidok - Olszewska B., Instytucja prezydenta w państwach Europy Środkowo - Wschodniej, Lublin 2003.
• Frankiewicz A., Kontrasygnata aktów urzędowych Prezydenta RP, Kraków 2004.
• Galster J., System organów państwowych, [w:] Prawo konstytucyjne, pod red. Z. Witkowskiego, Toruń 2009.
• Gebethner S., System rządów parlamentarno - gabinetowych, system rządów prezydenckich oraz rozwiązania pośrednie, [w:] Konstytucyjne systemy rządów. Możliwości adaptacji do warunków polskich, pod red. M. Domagały, Warszawa 1997.
• Górecki D., Wpływ polskich tradycji ustrojowych na współczesne rozwiązania konstytucyjne, [w:] Konstytucyjne systemy rządów. Możliwości adaptacji do warunków polskich, pod red. M. Domagały, Warszawa 1997.
• Kowalski J., Konstytucja Federacji Rosyjskiej a rosyjska i europejska tradycja konstytucyjna, Warszawa - Poznań 2009.
• Kruk M., Konstytucyjne zasady podstawowe - ich znaczenie prawne i katalog, [w:] Zasady podstawowe polskiej konstytucji, pod red. W. Sokolewicza, Warszawa 1998.
• Mojak R., Instytucja Prezydenta RP w okresie przekształceń ustrojowych, Lublin 1995.
• Pułło A., Ustroje państw współczesnych, Warszawa 2007.
• Rakowska A., Kontrasygnata aktów głowy państwa w wybranych państwach europejskich, Toruń 2009.
• Sarnecki P., Ustroje konstytucyjne państw współczesnych, Kraków 2003.
• Sarnecki P., Władza wykonawcza w Małej Konstytucji, „Państwo i Prawo”, z. 7, 1995.
• Sarnecki P., Założenia systemu „rządów zgromadzenia” i możliwości ich adaptacji do przyszłej Konstytucji RP…, [w:] Konstytucyjne systemy rządów. Możliwości adaptacji do warunków polskich, pod red. M. Domagały, Warszawa 1997.
• Siemieński F., Prawo konstytucyjne, Warszawa - Poznań 1976.
• Słomka T., Prezydentura w Europie Środkowo - Wschodniej, [w:] Zagadnienia konstytucjonalizmu krajów Europy Środkowo - Wschodniej, pod red. T. Mołdawy, Warszawa 2003.
• Wasiniewska J., System rządów zgromadzenia (Konfederacja Szwajcarska), [w:] Prawo konstytucyjne. Repetytorium, pod red. M. Wystrychowskiego, Kraków 2003.
• Zaleśny J., Prezydent a Rząd w Federacji Rosyjskiej, [w:] Zagadnienia ustrojowe państw poradzieckich, pod red. J. Zaleśnego, Warszawa 2010.
• Zwierzchowski E., Prezydent i rząd w Konstytucji z 23 kwietnia 1935 roku, „Przegląd Sejmowy” nr 2, 2005.

Identifiers

DOI

https://doi.org/10.15804/ppk.2010.2-3.08