Psychospołeczne uwarunkowania aktywności zawodowej byłych więźniów na rynku pracy

• Authors: Nowak Katarzyna

Title variants

EN

Psychosocial determinants of the professional activity of former prisoners on the labour market

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Przedmiotem badań w niniejszym artykule są psychospołeczne uwarunkowania aktywności zawodowej osób po odbyciu kary pozbawienia wolności. Grupę badawczą stanowiło łącznie 117 byłych więźniów z powiatu radomskiego. Zastosowano narzędzia takie, jak: Skala Uogólnionej Własnej Skuteczności (GSES) Schwarzera i Jerusalema, Kwestionariusz Radzenia Sobie w Sytuacjach Stresowych (CISS) Endlera i Parkera, Inwentarz IMD Schaling oraz autorski kwestionariusz ankiety. Wyniki badań wykazały, iż byli osadzeni cechują się przeciętnym poczuciem skuteczności, unikowym stylem radzenia sobie ze stresem i przeciętnym nasileniem cech psychopatii, jednak większe deficyty w funkcjonowaniu osobowym wykazują respondenci bezrobotni niż zatrudnieni. Z kolei wśród czynników środowiskowych ważną rolę dla aktywności zawodowej badanych pełni występowanie uprzedzeń wśród pracodawców i współpracowników oraz brak wsparcia socjalnego i osobowego.

EN

The subject of research in this article is the psychosocial determinants of professional activity of people after serving a prison sentence. The research group consisted of a total of 98 former prisoners from the Radom poviat. Tools such as the Schwarzer and Jerusalem Generalized Self-Efficacy Scale (GSES), the Endler and Parker Stress Coping Questionnaire (CISS), the IMD Schaling Inventory, and the original questionnaire were used. The results of the research showed that former inmates are characterized by an average sense of effectiveness, an evasive style of coping with stress and an average severity of psychopathic traits, however, unemployed and employed respondents show greater deficits in personal functioning. Environmental factors that play an important role in the professional activity of the respondents is the occurrence of prejudices among employers and co-workers and the lack of social and personal support.

Keywords

PL

praca,; więźniowie,; poczucie skuteczności,; radzenie sobie ze stresem,; czynniki środowiskowe,

EN

work,; prisoners,; sense of effectiveness,; stress management,; environmental factors,

• Publisher: Sieć Badawcza Łukasiewicz – Instytut Technologii Eksploatacji, Radom
• Journal: Edukacja Ustawiczna Dorosłych
• Year: 2022
• Issue: 3
• Pages: 173-190

Dates

printed

2022-09-30

Contributors

author

Nowak Katarzyna

• Uniwersytet Technologiczno-Humanistyczny w Radomiu

References

• Ambrozik W. (2007), Czynniki społecznej readaptacji byłych przestępców. W: B. Urban, J. Stanik (red.): Resocjalizacja. Teoria i praktyka pedagogiczna. T. 2 Warszawa: Wyd. PWN, 182–194.
• Bandura A. (2007), Teoria społecznego uczenia się. Warszawa: PWN.
• Baziak P. (2001), Recydywiści w zakładzie karnym – nowe rozwiązania. Opieka, Wychowanie, Terapia, 4, 42–48.
• Ciosek M. (2003), Psychologia sądowa i penitencjarna. Warszawa: Wyd. Lexis Nexis.
• Chodkiewicz J. (2005), Zasoby osobiste w rozwoju człowieka. Remedium, 4, 14–15.
• Fidelus A. (2019), Pomoc społeczna opuszczających więzienia – propozycje rozwiązań systemowych w zakresie wsparcia skazanych, Roczniki Pedagogiczne, 11(47), 131–145, http://dx.doi.org/10.18290/rped.2019.11.
• Galicki J. (2008), Zatrudnienie osadzonych w zakładach karnych jako czynnik resocjalizacji. W: W. Ambroziak, H. Machel, P. Stępniak, (red.), Misja Służby Więziennej a jej zadania wobec aktualnej polityki karnej i oczekiwań społecznych. Poznań–Gdańsk–Warszawa–Kalisz: UAM w Poznaniu, UG Gdańsk, „Pedagogium” WSPR w Warszawie, Centralny Zarząd Służby Więziennej, 637–644.
• Gerlach R. (2021), Praca byłych osadzonych – możliwości i ograniczenia. Resocjalizacja Polska, (21), 267–284. https://doi.org/10.22432/pjsr.2021.21.16.
• Głowania K. (2016), Praca jako środek oddziaływania resocjalizacyjnego w opinii osób pozbawionych wolności. W: M.M. Szwejkowska, K.D. Ryś (red.), Współczesne wyzwania dla systemów penitencjarnych na świecie, Olsztyn: Wyd. WPiA UWM, 132–147.
• Jakubowska M. (2016), Wynagrodzenie dla zatrudnionych odbywających karę pozbawienia wolności. Pracownik I Pracodawca, 2(1), 20–29, https://doi.org/10.12775/PiP.2016.002.
• Jaworska A. (2007), Stymulowanie przemian osobowościowych poprzez aktywizację twórczą w zakładach karnych. Opieka, Wychowanie, Terapia, 1–2, 15–10.
• Jaworska A. (2016), Zasoby osobiste i społeczne skazanych w procesie oddziaływań penitencjarnych, Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”.
• Juczyński Z. (2001), Narzędzia pomiaru w promocji zdrowia i psychologii zdrowia. Warszawa: Wyd. PTP.
• Kapruszenko E. (2017), Praca a readaptacja społeczna osadzonych. Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie, t. 26, nr 1, 185–197.
• Fidelus A. (2019), Pomoc społeczna opuszczających więzienia – propozycje rozwiązań systemowych w zakresie wsparcia skazanych. Roczniki Pedagogiczne, 11(47), 131–145.
• Iwanowska A. (2013). Przygotowanie skazanych do życia na wolności w trybie art. 164 k.k.w., Warszawa: Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich.
• Jakubowska M. (2016), Wynagrodzenie dla zatrudnionych odbywających karę pozbawienia wolności. Pracownik I Pracodawca, 1 (2), 20–29, https://doi.org/10.12775/PiP.2016.002.
• Lewicka-Zelent A. (2020), Ocena aktualnego stanu kształcenia zawodowego i pracy osób osadzonych w zakładach karnych w kontekście pozyskania przez pracodawców wykwalifikowanych zawodowo i kompetentnych pracowników oraz potrzeb szkoleniowych w poszczególnych branżach, Raport główny z badania I, Lublin.
• Lewicka-Zelent A., Pytka A. (2021), Opinie więźniów i wychowawców więziennych na temat wykonywania pracy przez osoby pozbawione wolności. Resocjalizacja Polska, (21), 313–327, https://doi.org/10.22432/pjsr.2021.21.18.
• Mazur M. (2016), Zatrudnienie osób odbywających karę pozbawienia wolności w działaniach Rzecznika Praw Obywatelskich. Pracownik I Pracodawca, 2(1), 30–56. https://doi. org/10.12775/PiP.2016.003.
• Miłkowska G., Sobański S. (2017), Sieć, czyli kompleksowe instytucjonalne wsparcie osób opuszczających zakłady karne. Dyskursy Młodych Andragogów”, 18, 131–144.
• Nowak B.M. (2019), Praca jako czynnik chroniący ekswięźniów przed powrotnością do przestępstwa i wykluczeniem społecznym. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, vol. XXXII, 3, 289–306, https://doi.org/ 10.17951/j.2019.32.3.289-306.
• Pięta-Chrystofiak M. (2021), Czynniki środowiska organizacji a praca osób odbywających karę pozbawienia wolności. Resocjalizacja Polska, (21), 435–459, https://doi.org/10.22432/ pjsr.2021.21.25.
• Pindel E. (2009), Ułatwienia i trudności na drodze do readaptacji społecznej po karze pozbawienia wolności, W: A. Jaworska (red.), Resocjalizacja – zagadnienia prawne, społeczne i metodyczne, Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”, 101–110.
• Pospiszyl K. (2012), Psychopatia, Wyd. Żak, Warszawa.
• Rifkin J. (2003), Koniec pracy. Schyłek siły roboczej na świecie i początek ery postronkowej, Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie.
• Strelau J., Jaworowska A., Wrześniewski K., Szczepaniak P. (2009), Kwestionariusz radzenia sobie w sytuacjach stresowych CISS. Podręcznik do polskiej normalizacji. Warszawa: PTP.
• Szymanowska A. (2003), Więzienie i co dalej. Warszawa: Wyd. Żak.
• Szymanowski T. (2009), Skazani recydywiści w Polsce w okresie transformacji w świetle danych statystycznych. Archiwum Kryminologii, T. XXIX-XXX (2007–2008), 739–761, https://doi.org/10.7420/AK2007-2008BG.

Identifiers

ISSN

1507-6563

EISSN

2391-8020