Konferencja Episkopatu Polski wobec lustracji duchowieństwa

• Authors: Delong Marek

Title variants

EN

Polish Bishops’ Conference and lustration of clergy

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

W artykule przedstawiono stanowisko Konferencji Episkopatu Polski w kwestii lustracji duchowieństwa, która pojawiła się w polskiej debacie publicznej w związku z oskarżeniami o współpracę niektórych duchownych ze służbami komunistycznymi. Problem lustracji duchowieństwa został wywołany głównie przez sprawę arcybiskupa Stanisława Wielgusa. Postawa Kościoła hierarchicznego wobec problemu lustracji duchowieństwa spotykała się z nieraz z bardzo krytyczną oceną. Nie brakuje opinii, że sprawa nie została wyjaśniona do końca i właściwie. W publikacji zastosowano podejście i metody badawcze właściwe dla nauk o polityce i administracji, w tym analizę źródeł, analizę systemową oraz metodę genetyczno-historyczną.

EN

This paper attempts to analyse the stance of the Polish Bishops’ Conference on the subject of lustration of clergy. The issue emerged in Polish public debate, due to allegations that certain clergymen co-operated with communist secret service. In the after-war period, the Polish Church was a subject of repressions and advanced surveillance from the Security Service functionaries. The issue of lustration of clergy emerged mainly in connection with the case of archbishop Stanisław Wielgus. The research approach and methods appropriate to political and administrative sciences were used, including source analysis, system analysis and a genetic-historical method. The stance of Polish Church hierarchy towards the lustration of clergy was often criticised. There are many opinions implying that the problem was not clarified entirely and properly.

Keywords

PL

lustracja,; Episkopat Polski,; Służba Bezpieczeństwa

EN

lustration,; Polish Bishops’ Conference,; Security Service

• Publisher: Akademia Finansów i Biznesu Vistula w Warszawie
• Journal: Społeczeństwo i Polityka
• Year: 2020
• Issue: 3(64)
• Pages: 23-34

Contributors

author

Delong Marek

• Politechnika Rzeszowska

• https://orcid.org/0000-0001-7766-5834

References

• Abp Wielgus – rezygnacja – komunikat Nuncjatury (2007), Warszawa, 7.01, http://ekai.pl/wydarzenia/x11810/komunikat-nuncjatury-abp-wielguszrezygnowal/ [dostęp: 10.07.2012].
• Banek K. (2005), Politologia religii – nowa dziedzina religioznawstwa. Zakres tematyczny, cele i perspektywy rozwoju, (w:) Stachowski. Z (red.), Religioznawstwo polskie w XXI wieku, Polskie Towarzystwo Religioznawcze, Tyczyn.
• Boniecki A. (2007), Ojciec marnotrawny, „Tygodnik Powszechny”, nr 2.
• Boniecki A. (2009), Niekończąca się historia. Episkopat o lustracji, „Tygodnik Powszechny”, nr 12.
• Borecki P., Janik Cz. (2011), Komisja Wspólna Przedstawicieli Rządu RP i Konferencji Episkopatu Polski w archiwaliach z lat 1989–2010, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa.
• Isakowicz-Zaleski T. (2007), Księża wobec bezpieki na przykładzie Archidiecezji krakowskiej, Znak, Kraków.
• Komunikat Kościelnej Komisji Historycznej (2007a), Warszawa, 2.01, http://episkopat.pl/index.php?a=kalendarium_show&id=4462&typ [dostęp: 10.07.2012].
• Komunikat Kościelnej Komisji Historycznej (2007b), Warszawa, 3.01, http://www.episkopat.pl/?a=dokumentyKEP&doc=200713_0 [dostęp: 10.07.2012].
• Komunikat Kościelnej Komisji Historycznej w sprawie abp. Wielgusa (2007c), Warszawa, 5.01, http://www.kosciol.pl/article.php?story=20070105115326260 [dostęp: 10.07.2012].
• Komunikat Kościelnej Komisji Historycznej (2007d), 26.01, http://system.ekai.pl/kair/?screen=depeszadodruku&_scr_depesza_id_depeszy=373644 [dostęp: 10.07.2012].
• Komunikat podsumowujący wyniki badań Kościelnej Komisji Historycznej (2007), Warszawa, 27.06, http://www.opoka.org.pl/php/bpkep/bpkep_show.php?id=5618 [dostęp: 10.10.2012].
• Komunikat z 335. Zebrania Plenarnego Konferencji Episkopatu Polski (2006), Warszawa, 9.03, „L’Osservatore Romano”, rok XXVII, nr 4(282).
• Komunikat z 336. Zebrania Plenarnego Konferencji Episkopatu Polski (2006), Poznań-Gniezno, 25.06, „L’Osservatore Romano”, rok XXVII, nr 8(285).
• Komunikat z 337. Zebrania Plenarnego Konferencji Episkopatu Polski (2006), Warszawa, 19.10, „L’Osservatore Romano”, rok XXVII, nr 12(288).
• Komunikat z 339. Zebrania Plenarnego Konferencji Episkopatu Polski (2007), Warszawa, 14.03, http://episkopat.pl/dokumenty/komunikaty_zp_kep/4774.1,Komunikat_z_339_Zebrania_Plenarnego_Konferencji_Episkopatu_Polski.html [dostęp: 10.02.2013].
• Komunikat z 342. Zebrania Plenarnego Konferencji Episkopatu Polski (2007), Jasna Góra, 22.11, http://episkopat.pl/dokumenty/komunikaty_zp_kep/4769.1,Komunikat_z_342_Zebrania_Plenarnego_Konferencji_Episkopatu_Polski.html [dostęp: 10.02.2013].
• Andrzej Siemieniewski żadnych publikacji (2007), Komunikat Kościelnej Komisji Historycznej, 28.02, http://www.opoka.org.pl/aktualnosci/news.php?id=20330&s=opoka [dostęp: 10.10.2012].
• Kościelna Komisja Historyczna zakończyła prace i przedłożyła Prezydium KEP sprawozdanie końcowe (2007), Warszawa, 11.10, http://wiadomosci.gazeta.pl/wiadomosci/1,114873,4570311.html [dostęp: 10.07.2012].
• List biskupów polskich do kapłanów na Wielki Czwartek 2007 (2007), http://episkopat.pl/dokumenty/listy_pasterskie/4491.1,List_biskupow_polskich_do_kaplanow_na_Wielki_Czwartek.html [dostęp: 10.10.2012].
• List pasterski o św. Andrzeju Boboli (2007), Metropolita Przemyski Arcybiskup Józef Michalik, Przemyśl, 25.02, http://episkopat.pl/dokumenty/pozostale/4492.1,List_pasterski_abp_Jozefa_Michalika_o_sw_ Andrzeju_Boboli.html[dostęp: 10.10.2012].
• Memoriał Episkopatu Polski w sprawie współpracy niektórych duchownych z organami bezpieczeństwa w Polsce w latach 1944–1989 (2006), Jasna Góra, 25.08, „L’Osservatore Romano”, rok XXVII, nr 9–10(286).
• Nuncjusz Apostolski poinformował o liście Ojca Świętego Benedykta XVI do abp. Stanisława Wielgusa (2007), Komunikat Rady Stałej Konferencji Episkopatu Polski, Warszawa, 20.02, http://www.opoka.org.pl/biblioteka/W/WE/kep/komunikatrs_20022007.html [dostęp: 10.07.2012].
• Oświadczenie abp. Stanisława Wielgusa (2007), 5.01, http://www.opoka.org.pl/biblioteka/W/WE/wielgus/oswiadczenie_05012007.html?akt_row=5&licznik=0 [dostęp: 10.07.2012].
• Oświadczenie Konferencji Episkopatu Polski po zapoznaniu się z listem Stolicy Apostolskiej nt. dokumentów Kościelnej Komisji Historycznej (2007), Warszawa, 11.03, http://www.kuria.lomza.pl/index.php?wiad=2597 [dostęp: 29.11.2012].
• Oświadczenie Konferencji Episkopatu Polski (2006), Warszawa, 9.03.2006, „L’Osservatore Romano”, rok XXVII, nr 4(282).
• Raport o stanie wiary w Polsce (2011), Przewodniczący Konferencji Episkopatu Polski Arcybiskup Józef Michalik w rozmowie z Grzegorzem Górnym i Tomaszem P. Terlikowskim, POLWEN, Radom.
• Słowo Biskupów Polskich do wszystkich wiernych Kościoła w Polsce (2007), Warszawa, 12.01, http://episkopat.pl/dokumenty/listy_pasterskie/4494.1,Slowo_Biskupow_Polskich_do_wszystkich_wiernych_Kosciola_w_Polsce.html [dostęp: 10.07.2012].
• Stawrowski Z. (2014), Budowanie na piasku. Szkice o III Rzeczypospolitej, Znak, Kraków.
• Tarnowski K. (2007), Problem władzy, Diagnozy, Ankieta: Ingres, którego nie było, „Znak”, rok LIX, nr 621.
• Terlikowski T.P. (2007), Odwaga prawdy. Spór o lustrację w polskim Kościele, Prószyński i S-ka, Warszawa.
• Zając M. (2006a), Jedność, wolność, miłość. Obradował Episkopat, „Tygodnik Powszechny”, nr 12.
• Zając M. (2006b), Najważniejsze jest zbawienie. Biskupi na Jasnej Górze, „Tygodnik Powszechny”, nr 36.