ROLA WYBRANYCH PODATKÓW LOKALNYCH W FINANSOWANIU PODSTAWOWEJ JEDNOSTKI SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO

• Authors: Giżyński Juliusz , Burchat Michał

Title variants

EN

THE ROLE OF SELECTED LOCAL TAXES IN FINANCING THE BASIC LOCAL GOVERNMENT UNIT

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

Podatek jest klasyczną daniną publiczną, przekazywaną na rzecz podmiotów publicznoprawnych (rządu, samorządu). Do cech podatku zalicza się powszechność, przymusowość, jednostronność, pieniężny charakter, nieodpłatność oraz bezzwrotność. Każdy z podatków definiowany jest przez szereg obligatoryjnych elementów, tj. podmiot, przedmiot, podstawę opodatkowania, stawkę i skalę podatku. Ich występowanie przesądza, czy mamy do czynienia z tą daniną. Mogą wystąpić również pewne elementy nieobowiązkowe podatku, np. ulgi czy zwolnienia. Podatkom przypisuje się określone funkcje. Rozróżnia się funkcję fiskalną, redystrybucyjną i stymulacyjną. Podatki można klasyfikować na wiele rożnych sposobów. Jednym z nich jest kryterium podmiotu czynnego. Umożliwia ono podział podatków między samorząd lokalny i władze centralne. W ramach podatków lokalnych występuje m. in. podatek leśny, od środków transportowych i od spadków i darowizn. Konstrukcje prawne tych podatków znajdują swój wymiar w określonych ustawach. Beneficjentem tych danin są budżety gmin, do których zalicza się m. in. gmina wiejska Karsin, leżąca w południowej części województwa pomorskiego. Skuteczność planowania wpływów z tytułu wspomnianych podatków w gminie Karsin w latach 2 011– 2015 była bardzo wysoka. W większości przypadków wykonanie ich planów kształtowało się blisko 100% bądź przekraczało tę liczbę. Mimo tego, wpływy z tych danin miały wówczas niewielkie znaczenie w finansowaniu zadań gminy Karsin i były one uzupełnieniem zarówno jej dochodów podatkowych, jak i dochodów ogółem.

EN

A tax is a classical levy paid to public bodies (central and local government). Its characteristics include universality, compulsiveness, one-sidedness, in cash, unpaid and non-refundable character. Each tax is defined by a number of compulsory elements, i.e. subject, object, base, rate and scale. Their appearance confirms that it is the tax. Optional elements in the tax structure, e.g. allowance or exemption, can also occur. Moreover, taxes have particular functions. There can be a fiscal function, redistribution function and stabilization function. Taxes can be classified in many various ways. One of them is an active subject criterion. It enables to divide taxes between local government and central government. Within local taxes are, among others, tax on forest, on modes of transport and on inheritance and donations. The structures of these taxes have their grounds in particular Laws. Local budgets are the beneficiaries of these levies. One of them is rural gmina Karsin, which is situated in the southern part of the Pomeranian Voivodship. The effectiveness of planning the incomes from the above mentioned taxes in gmina Karsin in the pasty ears of 2011–2015 was very high. In most cases the plans were carried out in nearly 100% or even more. In spite of this, Incomes from these levies did not have very big importance in financing tasks of gmina Karsin and they were the completion of both tax incomes and incomes in general.

Keywords

PL

podatek; dochody gminy

EN

tax; revenue of gmina

• Publisher: Sopocka Akademia Nauk Stosowanych
• Journal: Przestrzeń, Ekonomia, Społeczeństwo
• Year: 2017
• Issue: 12/II
• Pages: 243-262

Dates

published

2017

Contributors

author

Giżyński Juliusz

• Sopocka Szkoła Wyższa

author

Burchat Michał

• Sopocka Szkoła Wyższa

References

• Dolata S., Podstawy wiedzy o polskim systemie podatkowym, Wolters Kluwer SA, Warszawa 2013.
• Dolnicki B., Samorząd terytorialny, Wolters Kluwer SA, Warszawa 2009.
• Giżyński J., Wydajność fiskalna podatku bankowego w Polsce w początkowym okresie jego funkcjonowania, „Nauki o finansach” 2017, nr 1(30).
• Ickiewicz J., Podatki. Składki. Opłaty, Oficyna Wydawnicza SGH, Warszawa 2014.
• Kołaczkowski B., Ratajczak M., Gospodarka finansowa samorządu terytorialnego w Polsce, Wolters Kluwer SA, Warszawa 2010.
• Miszczuk A., Miszczuk M., Żuk K., Gospodarka samorządu terytorialnego, PWN, Warszawa 2007.
• Modzelewski W., Wstęp do nauki polskiego prawa podatkowego, ISP, Warszawa 2010.
• Osiatyński J., Finanse publiczne, PWN, Warszawa 2006.
• Owsiak S., Finanse, PWE, Warszawa 2015.
• Owsiak S., Finanse publiczne, PWN, Warszawa 2008.
• Owsiak S., Finanse publiczne. Współczesne ujęcie, PWN, Warszawa 2017.
• Podstawka M., Finanse, PWN, Warszawa 2010.
• Prawo finansów publicznych, Brzeziński B., Olesińska A. (red.), Dom Organizatora, Toruń 2017.
• Rosiński R., Polski system podatkowy. Poszukiwanie optymalnych rozwiązań, Difin, Warszawa 2010.
• Sowiński T., Finansowanie jednostek samorządu terytorialnego – wybrane problemy, w: Finanse samorządowe po 25 latach samorządności. Diagnoza i perspektywy, Miemiec W. (red.), Wolters Kluwer, Warszawa 2015.
• Sprawozdania z wykonania budżetu państwa za lata 2011–2015 dotyczące informacji o wykonaniu budżetów jednostek samorządu terytorialnego.
• Stolorz–Krzisz E., Absurdy prawa f inansowego i f inansów p o 2 5 l atach samorządu terytorialnego – doświadczenia praktyczne, w: Finanse samorządowe po 25 latach samorządności. Diagnoza i perspektywy, Miemiec W. (red.), Wolters Kluwer, Warszawa 2015.
• Surówka K., Samodzielność finansowa samorządu terytorialnego w Polsce, PWE, Warszawa 2013.
• Szczodrowski G., Polski system podatkowy, PWN, Warszawa 2007.
• Uchwały Rady Gminy Karsin z lat 2011–2015 w sprawie zatwierdzenia sprawozdań finansowych za poszczególne lata wraz ze sprawozdaniami z ich wykonania.
• Ustawa z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn, Dz.U. z 1982 r., Nr 45, poz. 207 z późn. zm.
• Ustawa z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych, Dz.U. z 1991 r., Nr 9, poz. 31 z późn. zm.
• Ustawa z d nia 29 s tycznia 1 997 r. Ordynacja podatkowa, Dz.U. z 1997 r., Nr 137, poz. 926 z późn. zm.
• Ustawa z dnia 30 października 2002 r. o podatku leśnym, Dz.U. z 2002 r., Nr 200, poz. 1682 z późn. zm.
• Ustawa z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, Dz.U. z 2003 r., Nr 203, poz. 1966 z późn. zm.
• Ustawa z dnia 15 stycznia 2016 r. o podatku od niektórych instytucji finansowych, Dz.U. z 2016 r., poz. 68.
• Witryna internetowa gminy Karsin: http://www.karsin.pl/index.php/homepage/ category-news-1 (dostęp: 31.12.2017).
• Żyżyński J., Budżet i polityka podatkowa. Wybrane zagadnienia, PWN, Warszawa 2009.

Identifiers

DOI

10.23830/12II2017/243262