Syndrom wypalenia zawodowego w opinii nauczycieli pracujących zdalnie

• Authors: Mazur-Mitrowska Monika

Title variants

EN

Occupational burnout in the opinion of teachers working remotely

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł przedstawia wyniki badań ankietowych, mających na celu: uzyskanie wiedzy na temat wpływu nauczania zdalnego, specyficznej i nowej sytuacji, w jakiej znaleźli się pedagodzy, na odczuwany poziom wypalenia zawodowego, poznanie głównych symptomów wypalenia zawodowego, doświadczanych przez respondentów w tym okresie oraz preferowanych przez nich sposobów radzenia sobie z przeżywanym stresem i napięciem. Badani uznali, że okres nauczania zdalnego od marca do czerwca 2020 dla większości z nich miał duży lub umiarkowany wpływ na rozwój wypalenia zawodowego w grupie zawodowej nauczycieli. Pedagodzy jako symptomy wypalenia podczas edukacji zdalnej wymieniają przede wszystkim: poczucie przeciążenia zadaniami, nasilone odczuwanie stresu, odczuwanie zmęczenia. Jako sposoby radzenia sobie z napięciem i stresem podczas nauki zdalnej nauczyciele wymieniają: realizację pasji i zainteresowań, spacery, pielęgnowanie kontaktów z przyjaciółmi i znajomymi, oglądanie filmów, słuchanie muzyki, doświadczanie relaksacji i medytacji, uczestniczenie w poradach psychologicznych, uprawianie sportu oraz udział w treningu antystresowym.

EN

The article presents the results of a survey which explored the impact of distance learning on the experienced level of occupational burnout of teachers. It also examined the main symptoms of burnout and looked for the most common ways of coping with stress and tension. The respondents concluded that the period of distance learning from March to June 2020 had a large or moderate impact on their experience of occupational burnout. They mention the feeling of being overloaded with tasks, permanent stress, and lack of energy as the main outcomes of working remotely. To cope with the tension and stress during that period teachers pursued their passions and interests, took regular walks, kept in touch with relatives and friends, watched movies, listened to music, meditated, sought for psychological counseling, did sports, or took up anti-stress training.

Keywords

PL

wypalenie zawodowe; nauczyciele; nauczanie zdalne

EN

occupational burnout; teachers; distance learning

• Publisher: Sieć Badawcza Łukasiewicz – Instytut Technologii Eksploatacji, Radom
• Journal: Edukacja Ustawiczna Dorosłych
• Year: 2021
• Issue: 1
• Pages: 121-131

Dates

printed

2021-03-30

Contributors

author

Mazur-Mitrowska Monika

• Europejska Uczelnia Społeczno-Techniczna im. Sługi Bożego Roberta Schumana

References

• Anczewska M., Świtaj P. Roszczyńska, J., Wypalenie zawodowe, „Postępy Psychiatrii i Neurologii” 2005 14 (2), s. 67–77.
• Bilska E., Jak feniks z popiołów czyli syndrom wypalenia zawodowego, „Niebieska Linia”, 2004, 4, s. 3–7.
• Fengler J., Pomaganie męczy, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 2000.
• Golińska L., Świętochowski W., Temperamentalne i osobowościowe determinanty wypalenia zawodowego u nauczycieli, „Psychologia Wychowawcza”, 1998 41(5), s. 385–398.
• Grzegorzewska M.K., Stres w zawodzie nauczyciela. Specyfika, uwarunkowania i następstwa, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2006.
• Grębski M., Słona cena pomagania, „Charaktery”, 1998, 1, s. 28–30.
• Gruszczyńska E., Stres w pracy nauczyciela, „Psychologia w Szkole”, 2005, 1, s. 133–134.
• Iskra-Golec I., Costa, G., Folkard, S. i wsp., Stres pracy zmianowej, przyczyny, skutki, strategie przeciwdziałania, TAiWPN Universitas, Kraków 1998, s. 215–219.
• Jankowiak B., Nauczyciele: charakterystyka problemów zawodowych i przyczyny wypalenia zawodowego, „Przegląd Naukowo-Metodyczny, „Edukacja dla Bezpieczeństwa”, 2010, 1, s. 28-38.
• Kędracka E., Wypalenie się zawodowe nauczycieli, [w:] Kropiwnicki J. (red.), Szkoła a wypalenie zawodowe, Wydawnictwo Nauczycielskie, Jelenia Góra 1999, s. 29–41.
• Kirenko J., Zubrzycka-Maciąg T. (2011), Współczesny nauczyciel – studium wypalenia zawodowego, UMCS Lublin.
• Kordaszewski J. (1985), Trudność pracy nauczyciela (w świetle nauki o pracy), [w:] Suchodolski B. (red.), Nauczyciel i młodzież. Tradycja – sytuacje – perspektywy, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław–Warszawa.
• Kostyła J., Gryczka A., Wypaleni, „Wprost”, 1999, 15, s. 64–66
• Kowalczyk A., Kostorz K (2017)., Przegląd badań nad wypaleniem zawodowym nauczycieli, Rozprawy Naukowe Akademii Wychowania Fizycznego we Wrocławiu, Wrocław.
• Kretschmann R. (2003), Stres w zawodzie nauczyciela, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk.
• Litzke S.M., Schuh H. (2007), Stres, mobbing i wypalenie zawodowe, Gdańskie Wydawnictwo BPsychologiczne, Gdańsk.
• Maslach Ch. (1982), Burnout: The Cost of Caring. Englewood Cliffs, NJ: Prentice-Hall.
• Maslach Ch. (2003), Burnout, the cost of caring, Cambridge, MA: Malor Books.
• Maslach Ch. (1979), Negative emotional biasing of unexplained arousal, “Journal of Personality and Social Psychology”, 37, 953–969.
• Maslach Ch. (1978), The client role in staff burnout, “Journal of Social Issues”, 34, s. 111–124.
• Maslach Ch. (2000), Wypalenie – w perspektywie wielowymiarowej, [w:] Sęk H. (red.), Wypalenie zawodowe. Przyczyny, mechanizmy, zapobieganie, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, s. 13–31.
• Nowak J. (1991), Bieg nauczycielskiego życia [w:] Nowak J. (red.), Przemiany zawodu nauczycielskiego, Ossolineum, Wrocław, s. 81–82.
• Ogińska-Bulik N. (2006), Stres zawodowy w zawodach usług społecznych. Źródła – Konsekwencje – Zapobieganie, Difin, Warszawa.
• Okła W., Steuden, S. (1999), Strukturalne i dynamiczne aspekty zespołu wypalenia w zawodach wspierających, „Roczniki Psychologiczne”, tom II, s. 5–17.
• Papugowa W. (2004), Toksyczny pokój nauczycielski, [w:] K. Stępień, Zawód nauczyciel: trudności i perspektywy, Instytut Edukacji Narodowej Fundacja Service Veritati, Lublin, s. 70–71.
• Sęk H. (2009), Wypalenie zawodowe: przyczyny i zapobieganie, PWN, Warszawa.
• Sęk H. (1996), Wypalenie zawodowe. Psychologiczne mechanizmy i uwarunkowania, Zakład wydawniczy K. Domke, Poznań.
• Sęk H. (1996), Wypalenie zawodowe u nauczycieli: społeczne i przedmiotowe uwarunkowania, [w:] Brzeziński J., Witkowski L. (red.), Edukacja wobec zmiany społecznej, Edytor, Poznań- -Toruń, s. 325–347.
• Tucholska S. (2001), Christiny Maslach koncepcja wypalenia zawodowego: etapy rozwoju, „Przegląd Psychologiczny”, 3, s. 301–317.
• Tucholska S. (2009),, Wypalenie zawodowe u nauczycieli. Psychologiczna analiza zjawiskai jego osobowościowych uwarunkowań, Wydawnictwo KUL, Lublin.
• Szczepańska K.L. (1996), Syndrom „wypalenia się” wśród pracowników socjalnych, „Tematy”, 4, s. 26–29.
• Śliwerski B., Wypalenie zawodowe nauczycieli, [w:] J. Kropiwnicki (red.), Szkoła a wypalenie zawodowe, Wydawnictwo Nauczycielskie, Jelenia Góra 1999, s. 5–15.
• Wilczek-Różycka E. (2008), Wypalenie zawodowe a empatia, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
• Woźniak-Krakowian A. (2013), Syndrom wypalenia zawodowego nauczycieli, „Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie. Pedagogika”, 22, s. 119

Identifiers

ISSN

1507-6563

EISSN

2391-8020

DOI

10.34866/86jj-pp87