Obchody Międzynarodowego Roku Kobiet 1975 na Białostocczyźnie (na tle głównych kierunków działalności Ligi Kobiet w kraju i regionie)

• Authors: Dajnowicz Małgorzata

Title variants

EN

The celebration of 1975 international women’s day in the Bialostocki District (within the context of the main activities of the League of Women in the country and region)

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Pierwsze koła Ligi Kobiet (LK) na Białostocczyźnie funkcjonowały już od sierpnia 1945 r., oficjalne powołanie organizacji nastąpiło jednak w marcu 1946 r. Działalność prowadzona na obszarze woje-wództwa nie różniła się od tej realizowanej w skali kraju, skupiając się przede wszystkim na aktyw-ności organizacyjnej, opiekuńczej, higieniczno- -sanitarnej i kulturalno-oświatowej. Od drugiej po-łowy lat pięćdziesiątych, zgodnie z wytycznymi Zarządu Głównego LK, działania Ligi koncentrowały się na propagowaniu modernizacji gospodarstw domowych oraz udzielaniu porad dla kobiet w za-kresie prawnym i rodzinnym. Pewne zmiany w funkcjonowaniu LK przyniósł rok 1975, ustanowiony przez ONZ Międzynarodowym Rokiem Kobiet, a jego szczególne znaczenie podkreślone zostało przez obchody 30. rocznicy powstania Ligi. Organizacja rozszerzyła cele i kierunki działań na obszary dotychczas mniej eksponowane, np. upowszechnianie osiągnięć Polski socjalistycznej w zakresie umacniania pozycji i praw kobiet ukazywanych na tle dorobku innych państw bloku socjalistyczne-go. Przy okazji obchodów Międzynarodowego Roku Kobiet na Białostocczyźnie podkreślano ich wkład w rozwój województwa, a wśród ówczesnych celów wymieniano podjęcie działań populary-zujących rolę kobiet w wyzwoleniu Białostocczyzny spod okupacji niemieckiej.

EN

The League of Women in the Bialostocki District made its firstappearance in 1945, yet the organization was formally recognized inMarch 1946. The activities of the League conducted in the Podlaskie Voivodeship did not differ from those performed in the rest of the country and focused mainly on organizational, sanitation and hygiene, caring aswell as cultural and educational practices. Since the second half of the1950s, according to the guidelines of the board of the League of Women, the activities of the organization aimed at modernization of households and providing women with legal and family support. Some changes in thepractices of the organization occurred in 1975 which was proclaimed the International Women’s Year by the United Nations. Its exceptional significance was emphasized during the celebration of the 30th anniversary of the League. The organization expanded its services to theareas which had been less promoted before such as: popularizing the achievements of Communist Poland in strengthening the rights andposition of women in comparison to the situation in other countries of the Soviet Bloc. Women’s contribution to the development of the Podlaskie Voivodeship was strongly emphasized on the occasion of celebrating the International Women’s Year in the Bialostocki District, and the contemporary goals of the League included popularizing the role ofwomen in the liberation of Bialystok from German occupation.

Keywords

PL

Liga Kobiet; działalność propagandowa; ruchy kobiece w PRL; PZPR; Międzynarodowy Rok Kobiet 1975

EN

the Women’s League; propaganda activities; women’s movements in the PR of Poland; PZPR; international year of women 1975

• Publisher: Wydawnictwo HUMANICA
• Journal: Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych
• Year: 2017
• Issue: 1(2)
• Pages: 9-27

Dates

published

2017-06-30

Contributors

author

Dajnowicz Małgorzata

• Uniwersytet w Białymstoku

References

• Archiwum Państwowe w Białymstoku, Komitet Wojewódzki PZPR w Białymstoku. Wydział Organi-zacyjny KW, sygn. 1131, Materiały dotyczące LK w woj. białostockim.
• Archiwum Państwowe w Białymstoku, Komitet Wojewódzki PZPR w Białymstoku. Wydział Organi-zacyjny KW, sygn. 1136, Informacje dotyczące działalności partii wśród kobiet i ruchu kobiecego. Główne kierunki działania Ligi Kobiet w województwie białostockim w 1975 r.
• Archiwum Państwowe w Białymstoku, Komitet Wojewódzki PZPR w Białymstoku. Wydział Organi-zacyjny KW, sygn. 1136, Informacje dotyczące działalności partii wśród kobiet i ruchu kobiecego. Wytyczne Egzekutywy KW PZPR w Białymstoku w sprawie obchodów Między-narodowego Roku Kobiet.
• Instytut Pamięci Narodowej, sygn. IPN BU, 01728/47, Sprawozdanie z działalności Ligi Kobiet w la-tach 1979-1981.
• Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 2 grudnia 1982 r. w sprawie zmiany nazwy stowarzyszenia wyższej użyteczności „Liga Kobiet' na „Liga Kobiet Polskich" oraz nadania statutu temu stowarzy-szeniu [Dz. U. z 1982 r. Nr 38, poz. 254].
• Statut Społeczno-Obywatelskiej Ligi Kobiet, Warszawa, b.r.w.
• Kongres Jedności Partii Robotniczych a sprawa kobieca. Referat posłanki Edwardy Orłowskiej wy-głoszony na zebraniu plenarnym Zarządu Głównego Ligi Kobiet w dniu 12 stycznia 1949 r., „Nasza Praca" 1949, nr 1-2.
• Liga Kobiet przy pracy, „Nasza Praca" 1947, nr 3-4. Liga Kobiet przy pracy, „Nasza Praca" 1948, nr 1.
• Rezolucja przyjęta na Plenum Zarządu Głównego Ligi Kobiet w dniu 12 stycznia 1949 r., „Nasza Pra-ca" 1949, nr 1-2.
• Uchwała Zarządu Głównego Ligi Kobiet, „Nasza Praca" 1956, nr 11-12.
• Zarząd Główny Ligi Kobiet, Program działania Ligi Kobiet w Międzynarodowym Roku Kobiet, „Nasza Praca" 1975, nr 1-2.
• Nowak Barbara, Serving Women and the State: The League of Women in Communist Poland [onli-ne], praca dokt., The Ohio State University 2004 [Dostęp: 07.02.2017]. Dostępny w World Wide Web: <http://bit.ly/ 2diMB3h>.
• Dajnowicz Małgorzata, Działalność Społeczno-Obywatelskiej Ligi Kobiet w świetle „Naszej Pracy" (1947-1949) [w:] Polityka i politycy w prasie XX i XXI wieku, red. Małgorzata Dajnowicz, Adam Mio-dowski, Białystok: Wydawnictwo Humanica, 2016.
• Fidelis Małgorzata, Kobiety, komunizm i industrializacja w powojennej Polsce, przeł. Maria Jaszczu-rowska, Warszawa: Wydawnictwo W.A.B. - Grupa Wydawnicza Foksal, 2015, ISBN 978-83-7629-764-4.
• Jarosz Dariusz, Idee, programy i realia: funkcje Ligi Kobiet w porządku instytucjonalnym Polski Lu-dowej (1945-1957) [w:] Działaczki społeczne, feministki, obywatelki. Samoorganizowanie się kobiet na ziemiach polskich po 1918 roku (na tle porównawczym), red. Agnieszka Janiak--Jasińska, Kata-rzyna Sierakowska, Andrzej Szwarc, Warszawa: Wydawnictwo Neriton, 2009, t. 2.
• Marcinkiewicz-Kaczmarczyk Anna, Rola Ligi Kobiet w popularyzowaniu polityki władz „Polski Ludo-wej" [w:] „Polska Ludowa" 1944-1989 -wybrane problemy historii politycznej i społecznej, red. Do-rota Litwin--Lewandowska, Krzysztof Bałękowski, Lublin: Wydawnictwo Naukowe Tygiel, 2016.
• Ratman-Liwerska Izabela, Stowarzyszenie jako czynnik społeczno-wychowawczej aktywizacji kobiet (na przykładzie badań na Białostocczyźnie), Białystok: Dział Wydawnictw Filii Uniwersytetu War-szawskiego, 1984.
• Stasiewicz Agnieszka, Działalność Społeczno-Obywatelskiej Ligi Kobiet w latach 1945-1948 na Biało-stocczyźnie w świetle dokumentów PPR [w:] Kobiety na zakręcie 1933-1989, red. Ewa Chabros, Agnieszka Klarman, Wrocław: Instytut Pamięci Narodowej - Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, 2014.
• Świętochowska Emilia, Sytuacja społeczna kobiet w PRL w latach 1956¬1970 na przykładzie woje-wództwa białostockiego [w:] „Mała stabilizacja" w województwie białostockim 1956-1970, red. Marcin Markiewicz, Białystok: Instytut Pamięci Narodowej - Oddział Białystok, 2012.

Identifiers

DOI

10.15290/cnisk.2017.01.02.01