Stabat Mater Zbigniewa Bujarskiego w kontekście tradycji gatunku

• Authors: Borowiecka Renata

Title variants

EN

Zbigniew Bujarski’s Stabat Mater in the context of the genre’s tradition

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

The Christian religion, since the beginning of its times focuses on contemplating the circum-stances of Christ’s death. The scene of Mater dolorosa found its literary expression in the words of a medieval poem Stabat Mater dolorosa. The text became part of the Church liturgy as a sequence and hymn and distinctly entered the music art world. Through compositions, the authors passed on both the creed of Christian faith as well as personal experiences related with the search for the purpose of life and death in the face of a tragic situation. Bujarski’s Stabat Mater was composed following an “external inspiration” (a commission), but it was preceded by a profound “internal inspiration”. The author wrote the composition to the Polish philological translation of the sequence, because he wanted his work to be a very personal statement as close as possible to his deepest feelings. In Stabat Mater, the composer refers to an oratorio and cantata genre creating a choir and orchestra composition. The relations between choir and orchestra set in the history of interpretations are reversed in Bujarski’s composition, i.e. instru-mental music seems to be in the foreground, and the vocal parts only bring further clarification of semantic contents. The author captured the scene with Mater Dolorosa as if in the frames of a paint-ing: within one cohesive whole he provided the course of his work with a three-part layout with re-prise features. Listening closely to Stabat Mater it is impossible not to get the impression that music carries with it quasi-painting features, playing out between the darkness of the Golgotha’s drama and the light of hope coming from the Resurrected Jesus. Colour (an essential feature of Bujarski’s music) and space-time are often shaped in contrast with each other, as if in a chiaro-scuro effect. Bujarski in his “end-of-the-century” work expressed the entire complexity of time in which he lives (fear, tragedy), but he also confirmed his Christian attitude which he represented from the very beginning of his creative path (he pointed to hope and love). Stabat Mater constitutes also a fervent prayer full of humility and trust. It seems as well that in Stabat Mater, through the tragedy of God-man crucified for man’s misdeeds, Bujarski expressed a man of his generation. By referring to the great sacral tradition and through a highly individual musical interpretation, the composer once again discovered “veiled and lost values” and set out the right path for man, leading towards hope, towards the highest Truth.

Keywords

EN

Zbigniew Bujarski; Polish sacral music; Stabat Mater; Christian tradition

• Publisher: Akademia Muzyczna im. Stanisława Moniuszki w Gdańsku, Wydział Dyrygentury, Kompozycji i Teorii Muzyki
• Journal: Aspekty Muzyki
• Year: 2014
• Volume: 4
• Pages: 11-29

Contributors

author

Borowiecka Renata

• Akademia Muzyczna w Krakowie, Wydział Twórczości, Interpretacji i Edukacji Muzycznej

References

• Blume Jürgen, Geschichte der mehrstimmigen Stabat-mater-Vertonungen, München–Salzburg 1992
• Duchowość Europy Środkowej i Wschodniej w muzyce końca XX wieku, red. Krzysztof Droba, Teresa Malecka, Krzysztof Szwajgier, Kraków 2004.
• Eliade Mircea, Obrazy i symbole, tłum. Magda i Paweł Rodakowie, Warszawa 2009.
• Festiwal Muzyki Współczesnej „Aksamitna kurtyna”, red. Andrzej Chłopecki, Kraków 2000.
• Helman Zofi a, Dylemat muzyki polskiej XX wieku — styl narodowy czy wartości uniwersalne w: Dziedzictwo europejskie a polska kultura muzyczna w dobie przemian, red. Anna Czekanowska, Kraków 1995, s. 175–200.
• Jasińska Danuta, „Stabat Mater” Krzysztofa Pendereckiego, w: Współczesność i tradycja w muzyce Krzysztofa Pendereckiego, red. Regina Chłopicka, Krzysztof Szwajgier, „Zeszyt Naukowy”, Zakład Analizy i Interpretacji Muzyki Akademii Muzycznej w Krakowie, Kraków 1983, nr 5, s. 52–71.
• Malecka Teresa, Zbigniew Bujarski. Sytuacja twórcy na przełomie wieków, „Kwarta”, wrzesień Analizy i Interpretacji Muzyki Akademii Muzycznej w Krakowie, Kraków 2003, nr 12, s. 6–7.
• Malecka Teresa, Zbigniew Bujarski. Twórczość i osobowość, Kraków 2006.
• Malecka Teresa, Zbigniewa Bujarskiego „Stabat Mater” na koniec wieku, w: Środowiska — kompozytor — dzieło w muzyce polskiej XX wieku, red. Teresa Brodniewicz, Hanna Kostrzewska, Janina Tatarska, Poznań 2003, s.111–118.
• Nohl Paul-Gerhard, Das Stabat Mater, „Musik und Kirche” 1997, vol. 67, s. 97–106.
• Rzepińska Maria, Siedem wieków malarstwa europejskiego, Warszawa 1988.
• Sharp Avery Thomas, A Descriptive Catalog of Selected, Published Eighteenth- through Twentieth-Century Stabat Mater Settings for Mixed Voices with a Discussion of the History of the Text, diss., University of Iowa, Iowa 1978.
• Stróżewski Władysław, Wokół piękna. Szkice z estetyki, Kraków 2002, s. 308–324.
• Świerzawski Wacław Bp, Odgadnąć krzyż. Drogi krzyżowe, Sandomierz 1995.
• Świstak Aleksandra, Zbigniew Bujarski. Katalog tematyczny utworów, Kraków 2005.
• Tomaszewski Mieczysław, Momenty autobiograficzne, autoekspresywne i autorefleksyjne dzieła muzycznego, w: idem, Muzyka w dialogu ze słowem, Kraków 2003, s. 17–33.
• Tomaszewski Mieczysław, Muzyka w poszukiwaniu wartości zasłoniętych i zagubionych, w: idem, O muzyce polskiej w perspektywie intertekstualnej, Kraków 2005, s. 145 –156.