Znaczenie filozofii w konstruowaniu koncepcji edukacji religijnej. Współczesne odczytania sporu ks. Józefa Tischnera z przedstawicielami polskiego tomizmu (lata 1977-1978)

• Authors: Dąbrowski Szymon

Title variants

EN

The Importance of Philosophy in Constructing the Concept of Religious Education. Contemporary Interpretations of Józef Tischner’s Dispute with Representatives of Polish Thomism (1977-1978)

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

EN

The text presents a fragment of a philosophical and religious dispute that took place between Józef Tischner and the representatives of the Polish Thomistic school (1977-1978). The analy-sis below focuses on the last phase of the polemic, in which the adversaries made an analysis of their own epistemological and anthropological assumptions. Showing the structure and the issues in this dispute may lead to the specific context of understanding Christian philosophy, as well as contemporary discussions on the shape and structure of religious education. One of the central questions, which has hitherto not lost its relevance, is the one of the relationship that ex-ists between philosophy and religious thought (especially religious education). The following analysis is to provide the reader with a spectrum of possible answers to this question.

Keywords

PL

Józef Tischner; tomizm; neotomizm; filozofia chrześcijańska; filozofia; teologia; krytyczna pedagogika religii

EN

Józef Tischner; Thomism; neo-Tomism; Christian philosophy; philosophy; critical pedagogy of religion

• Publisher: Uniwersytet Pomorski w Słupsku
• Journal: Ars inter Culturas
• Year: 2020
• Issue: 9
• Pages: 273-292

Dates

published

2020-12-13

received

2020-09-21

accepted

2020-11-26

Contributors

author

Dąbrowski Szymon

References

• Bejze, Bohdan. ”Uczelnie katolickie w nurcie odnowy”, Tygodnik Powszechny 1498 (1977).
• Dąbrowski, Szymon. „Polemika Józefa Tischnera z tradycją tomistyczną, jako spór o kształt współczesnej edukacji religijnej w Polsce”, Forum Pedagogiczne, 2/1(2019): 41-65.
• Dąbrowski, Szymon. Józef Tischner a tradycja tomistyczna (w kontekście edukacji religijnej), [w:] Dziedzictwo idei i pęknięcia międzypokoleniowe w pedagogice polskiej. Wprowadzenie do problemu, red. Lech Witkowski. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2019. 189-219.
• Dąbrowski, Szymon. „Krytyczna pedagogika religii” w Pedagogika krytyczna dziś. Podstawy, dylematy i wybrane problemy, red. Piotr Stańczyk. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, 2012, 90-111.
• Gawroński, Alfred. „Ani scholastyka, ani fenomenologia”, Tygodnik Powszechny 1484 (1977).
• Gogacz, Mieczysław. „Będziemy dalej filozofować, Życie i Myśl 283 (1978).
• Gogacz, Mieczysław. „Rola filozofii w kulturze", Życie i Myśl 280 (1977).
• Gogacz, Mieczysław. "Nieporozumienia w wystąpieniu Tischnera przeciw Swieżawskiemu”, Życie i Myśl 279 (1977).
• Grzybowski, Przemysław Paweł. Edukacja międzykulturowa - konteksty. Od tożsamości po język międzynarodowy. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”, 2011.
• Jawor, Marek. W stronę egzystencjalnego oblicza filozofii. Spór Józefa Tischnera z tomizmem. Olsztyn: Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie, 2019.
• Jaworska-Witkowska, Monika. Zbigniew, Kwieciński. Nurty pedagogiki, naukowe, dyskretne, odlotowe. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls” 2011.
• Jaworski, Marian. „O dochodzeniu do prawdy”, Tygodnik Powszechny 1503 (1977).
• Krysztofik Janusz, Walulik Anna, „Edukacja religijna i jej miejsce w ponowoczesności”, Studia Katechetyczne, 12 (2016), 35-50.
• Lewowicki, Tadeusz. „Edukacja wobec odwiecznych i współczesnych problemów świata – konteksty i wyzwania edukacji międzykulturowej”, Edukacja Międzykulturowa, 2(2013), 19–37.
• Między ekskluzją a inkluzją w edukacji religijnej, red. Monika Humeniuk, Iwona Paszenda. Wrocław: Instytut Pedagogiki Uniwersytetu Wrocławskiego, 2017.
• Moskal, Piotr. „Problem edukacji religijnej w społeczeństwie pluralistycznym”, Forum Pedagogiczne 9 (2019), 37-45.
• Mroczkowski, Przemysław. „Prawda i kultura”, Tygodnik Powszechny 1475 (1977).
• Nikitorowicz, Jerzy. Pogranicze – tożsamość – edukacja międzykulturowa. (Białystok: Wydawnictwo Uniwersyteckie „Trans Humana”, 2011).
• Pedagogika krytyczna dziś. Podstawy, dylematy i wybrane problemy, red. Piotr Stańczyk. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, 2012.
• Religia i Kościół w społeczeństwie demokratycznym i obywatelskim w Polsce. Między losem a wyborem, red. Józef Baniak (Poznań: Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Społecznych Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, 2012).
• Tischner, Józef. „Czym jest filozofia, którą uprawiam?”, Znak 281 – 282 (1977).
• Tischner, Józef. Myślenie według wartości. Kraków: Wydawnictwo Znak 2002. 336-339.
• Tischner, Józef. „Refleksje nad myśleniem i uczestnictwem”, Tygodnik Powszechny 1506 (1977).
• Tischner, Józef. „Tomizm bez mitologii”, Tygodnik Powszechny 1474 (1977).
• Religia i Kościół w społeczeństwie demokratycznym i obywatelskim w Polsce. Między losem a wyborem, red. Józef Baniak. Poznań: Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Społecznych Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, 2012.
• Rembierz, Marek. „Tropy transcendencji... Współczesne myślenie religijne wobec pluralizmu światopoglądowego i relacji międzykulturowych”, Świat i Słowo, 2(2014), 17–50.
• Słotwińska, Helena. Pedagogika religii w relacjach z dyscyplinami teologicznymi. Lublin: Wydawnictwo Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, 2016.
• Stępień, Antoni B. „Czym jest filozofia, którą uprawiam?”, Znak 281 – 282 (1977).
• Swieżawski, Stefan. „Czym jest filozofia, którą uprawiam?”, Znak 281 – 282 (1977).
• Swieżawski, Stefan. „Filozofia, teologia i duszpasterstwo”, Tygodnik Powszechny 1470 (1977).
• Ślipko, Tadeusz. "Byt - człowiek - etyka. W sprawie etyki tomistycznej”, Tygodnik Powszechny 1489 (1977).
• Waszkinel, Romuald. „Tomizm zmitologizowany”, Tygodnik Powszechny 1495 (1977).
• Wołkowski, Józef. „Filozoficzny pluralizm czy tomistyczny monizm?”, Życie i Myśl 276 (1977).
• Wołkowski, Józef. „W odpowiedzi prof. Gogaczowi”, Życie i Myśl 283 (1978).
• Żłobicki, Wiktor. Edukacja holistyczna w podejściu Gestalt: o wspieraniu rozwoju osoby. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls” 2008.