Osoba ludzka wobec wybranych problemów etycznych w filozofii Roberta Spaemanna

• Authors: Mielnik Paweł

Title variants

EN

The human person in the face of selected ethical problems in the philosophy of Robert Spaemann

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Wśród wszystkich filozoficznych dyscyplin szczególnie etyka stanowi przykład dialogicznego charakteru myślenia. Normy moralne tworzone są w wyniku dyskusji, ale dyskurs ten ma swoje granice. Dla Roberta Spaemanna tą granicą jest osoba ludzka. Jego etyka wypływa więc z tego pojęcia. Artykuł jest próbą uchwycenia tej konstytutywnej dla Spaemannowskiej etyki zależności oraz podkreślenia głównych wątków etycznych dylematów. Należą do nich zagadnienia związane z podejściem do początkowych i końcowych etapów życia, relacji, jaka zachodzi między człowiekiem i przyrodą, oraz kształtowania norm życia społecznego – ze szczególnym uwzględnieniem sfery polityki.

EN

Among all philosophical disciplines, ethics in particular is an example of the dialogical nature of thinking. Moral norms are created as a result of discussion, but this discourse has its limits. For Robert Spaemann, this border is the human person. So his ethics derives from this concept. The article is an attempt to capture this constitutive dependency for Spaemann’s ethics and to highlight the main threads of ethical dilemmas. These include issues related to the approach to the initial and final stages of life, the relationship between man and nature, and shaping the norms of social life – with particular emphasis on the sphere of politics.

Keywords

PL

Robert Spaemann; etyka; ochrona życia; ekologia; moralność; filozofia polityczna

EN

Robert Spaemann; ethics; life protection; ecology; morality; political philosophy

• Publisher: Biblioteka Wyższego Seminarium Duchownego Diecezji Koszalińsko-Kołobrzeskiej
• Journal: Rocznik Skrzatuski
• Year: 2022
• Volume: 10
• Pages: 235-262

Contributors

author

Mielnik Paweł

• doktorant UPJPII w Krakowie

References

• Chyrowicz, Barbara. „Początek życia ludzkiego. Czy ludzka zygota ma status osoby?”. Roczniki Filozoficzne 50, 3 (2002): 205–218.
• Cyceron. Pisma filozoficzne. T. 2. Warszawa: Biblioteka Klasyków Filozofii, 1960.
• Delsol, Chantal. Kamienie węgielne. Na czym nam zależy?. Kraków: Wydawnictwo Znak, 2018.
• „Ekologia”. W: Encyklopedia bioetyki. Personalizm chrześcijański, red. Andrzej Muszala, (kol. 135). Radom: Polskie Wydawnictwo Encyklopedyczne, 2007.
• Gadacz, Tadeusz. Uniwersalne prawdy i prawa życia dla mądrych ludzi na trudne czasy. Kraków: Wydawnictwo Nieoczywiste, 2018.
• Hobbes, Thomas. Lewiatan. Tłum. Czesław Znamierowski. Warszawa: BKF, PWN, 1954.
• Kant, Immanuel. Grundlegung zur Metaphysik der Sitten. Stuttgart: Philipp Reclam, 2008.
• KATH.NET – Katholische Internetzeitung. „Robert Spaemann – Politisch-Korrekte Sprache 1”. Dostęp 15.12.2018. https://www.youtube.com/watch?v=VuT6wpuMH-4.
• Pawłowska, Joanna. „Sporne problemy etyki ekologicznej”. Kwartalnik Filozoficzny 21, 2 (1993): 141–160.
• Półtawski, Andrzej. „Życzliwość jako eudajmonia. Antropologia Roberta Spaemanna”. Kwartalnik Filozoficzny 33, 2 (2005): 51–57.
• Rousseau, Jean-Jacques. Umowa społeczna. Kęty: Wydawnictwo Antyk, 2002.
• Scruton, Roger. „Płeć a rodzaj”. W: Pożądanie. Filozofia moralna życia erotycznego. Tłum. Tomasz Kuniński. Kraków: Ośrodek Myśli Politycznej, 2009.
• Spaemann, Robert, Bernd Wannenwetsch. Guter schneller Tod. Von der Kunst, menschenwürdig zu sterben. Basel: Brunnen Verlag, 2013.
• Spaemann, Robert. Glück und Wohlwollen. Versuch über Ethik. Stuttgart: Klett-Cotta, 1989.
• Spaemann, Robert. Granice. O etycznym wymiarze działania. Tłum. Jarosław Merecki. Warszawa: Oficyna Naukowa, 2006.
• Spaemann, Robert, Reinhard Löw. Cele naturalne. Dzieje i ponowne odkrycie myślenia teleologicznego. Tłum. Andrzej Połtawski. Warszawa: Oficyna Naukowa, 2008.
• Spaemann, Robert. Moralische Grundbegriffe. München: Verlag C.H. Beck, 2015.
• Spaemann, Robert. Nach uns die Kernschmelze. Hybris im atomaren Zeitalter. Stuttgart: Klett-Cotta, 2011.
• Spaemann, Robert. Osoby. O różnicy między czymś a kimś. Tłum. Jarosław Merecki. Warszawa: Oficyna Naukowa, 2001.
• Spaemann, Robert. Personen. Versuche über den Unterschied zwischen „etwas” und „jemand”. Stuttgart: Klett-Cotta, 2006.
• Spaemann, Robert. Philosophische Essays. Erweiterte Ausgabe. Stuttgart: Reclam, 2012.
• Spaemann, Robert. „Przekonania w cywilizacji hipotetycznej”. W: Kroki poza siebie. Przemówienia i eseje I. Tłum. Jarosław Merecki. Warszawa: Oficyna Naukowa, 2012.
• Spaemann, Robert. Szczęście a życzliwość. Tłum. Jarosław Merecki. Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL, 1997.
• Spaemann, Robert. Zur Kritik der politischen Utopie. Zehn Kapitel politischer Philosophie. Stuttgart: Ernst Klett Verlag, 1977.
• Stark, Thomas Heinrich. „Das Verhältnis von Natur und Vernunft. Zu einem zentralen Thema der Philosophie Robert Spaemanns”. W: Die Person – ihr selbstsein und ihr Handeln. Zur Philosophie Robert Spaemanns, red. Josef Kreiml, Michael Stickelbroek, 98–125. Regensburg: Verlag Friedrich Pustet, 2016.
• Teinert, Zbigniew. Spór o naturę. Wokół konstytucji osoby w ujęciu Roberta Spaemanna. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, 2003.