Modernizacja szkolnictwa wyższego w Polsce. Perspektywa teorii refleksywnej modernizacji

• Authors: Kryspin Karczmarczuk

Title variants

EN

Modernization of Higher Education in Poland. The Perspective of Reflexive Modernization

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W artykule podejmuje się próbę spojrzenia na modernizację sektora szkolnictwa wyższego z perspektywy refleksywnej modernizacji. Źródłem radykalnych przeobrażeń szkolnictwa wyższego w Polsce stały się neoliberalne rozwiązania instytucjonalne, otwierające szkolnictwo wyższe na prywatyzację, konkurencję oraz urynkowienie i uwalniające je od zbiurokratyzowanych struktur heteronomicznych, legitymizowanych przez warunki poprzedniego systemu. Dla wyjaśnienia charakteru przeobrażeń w szkolnictwie wyższym wykorzystano trzy kategorie analityczne refleksywnej modernizacji; indywidualizację, ryzyko oraz refleksywność, jako heurystyczne narzędzia.

EN

The article critically examines the modernization of the Higher Education (HE) sector from the perspective of reflexive modernization. The source of radical change of HE in Poland was the neoliberal institutional solution, opening HE institutions to privatization, competition and marketization and freeing them from the heteronomic bureaucratic structure legitimized by the conditions of the previous system. To explain the nature of the changes in Higher Education, three analytical categories of reflexive modernization are used as heuristic tools: individualization, risk and reflexivity.

Keywords

PL

refleksywna modernizacja; indywidualizacja; społeczne ryzyko; szkolnictwo wyższe

EN

reflexive modernization; individualization; social risk; Higher Education

• Publisher: Łódzkie Towarzystwo Naukowe
• Journal: Przegląd Socjologiczny
• Year: 2009
• Volume: 58
• Issue: 3
• Pages: 77-92

Dates

published

2009

Contributors

author

Kryspin Karczmarczuk

• Katedra Socjologii Edukacji UŁ

References

• Beck U., [2004], Społeczeństwo ryzyka, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.
• Beck U., [2009], Ponowne odkrycie polityki; przyczynek do teorii modernizacji refleksywnej, [w:] Modernizacja refleksyjna; polityka, tradycja i estetyka w porządku społecznym nowoczesności, red. Beck U. Giddens A. Lash S., s. 11–78, PWN, Warszawa.
• Beck U., Beck-Gernsheim E., [2002], Individualization; institutionalized individualism and its social and political consequences, Sage, London.
• Beck U., Bonss W., Lau Ch., [2003] The theory of reflexive modernization: problematic, hypotheses and research programme, Theory, Culture and Society, vol. 20, nr 2,
• Beck U., Giddens A., Lash S., [2009], Odpowiedzi i krytyka, w: Modernizacja refleksyjna; polityka, tradycja i estetyka w porządku społecznym nowoczesności, red. Beck U. Giddens A. Lash S., s. 222–275, PWN, Warszawa.
• Dąbrowski M., [2006], Przedsiębiorczość akademicka, e-Mentor, nr 3.
• Domański H., [2005], Między ocenami i faktami, Rzeczpospolita, 15 września.
• Forum Akademickie, [2009], Pracodawcy i jakość kształcenia, nr 4.
• Giddens A., [2008], Konsekwencje nowoczesności, Eidos, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagielońskiego, Kraków.
• Karczmarczuk K., [2010], Społeczeństwo i gospodarka oparta na wiedzy – od prognozy do diagnozy, [w:] Proces Boloński – nowa ideologia i praktyka edukacyjna, red. A. Buchner-Jeziorska, A. Dziedziczak-Foltyn, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź (w przygotowaniu).
• Kraśniewski A., [2006], Proces Boloński: dokąd zmierza europejskie szkolnictwo wyższe, MEiN, Warszawa.
• Kwiek M., [2004], The emergent european educational policies under scrutiny the Bologna Process from a Central European perspective, [w:] “European Educational Research Journal” vol.3, nr 4 s. 759–772.
• Lash S., [2002], Foreword by Scott Lash: Individualization in a non-linear mode, [w:] Beck U., Beck-Gernsheim E., [2002], Individualization; institutionalized individualism and its social and political consequences, London Sage, s. 7–8
• Nagrodkiewicz A., [2007], Przedsiębiorczość akademicka. Doświadczenia i opinie polskich przedsiębiorców akademickich [w:] „Biuletyn Euro Info”.
• Nauka i Biznes [2006]. Wiedza i praktyka, Portal Województwa Łódzkiego, 07.06.
• NESOR [2009], The social function of higher education in the social models of the European knowledge society, Final Report 2006–2008, Międzynarodowy Projekt Badawczy, Socrates Programme, Łódź.
• OECD [2006], Reviews of tertiary education – Poland.
• OECD [2008], Education at a glance, OECD Indicators.
• Pachociński R. [2004], Kierunki reform szkolnictwa wyższego na świecie, Instytut Badań Edukacyjnych, Warszawa.
• Raport [2006], Bariery współpracy przedsiębiorców i ośrodków naukowych, Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego, listopad, www.mnisw.gov.pl
• Simonova N. Antonowicz D. [2006], Czech and Polish higher education – from bureaucracy to market competition, “Czech Sociology Review”, nr 3, s. 517–536.
• Szeląg A. [2006], Funkcje szkoły wyższej w kontekście Procesu Bolońskiego, [w:] Problemy edukacji w szkole wyższej, red. A. Szeląg, s. 13–29, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków.
• Szkoły wyższe i ich finanse w 2007r. [2008], GUS, Warszawa.
• Wooldridge A. [2005], The Brains business. “The Economist”, 10, September.

Identifiers

ISSN

0033-2356