Siostry Boromeuszki ze Świebodzina – ofiary rosyjskiego bezprawia Relacja faktów, kontekst czasowy i stan badań

• Authors: Kubaj Krzysztofa

Title variants

EN

Boromeusz Sisters from Świebodzin – victims of Russian lawlessness. Report of facts. Time context and state of research. The main research problem undertaken in this work is to show the whole possible

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Zasadniczym problemem badawczym, podejmowanym w niniejszej pracy, jest ukazanie możliwie najpełniejszego obrazu bezprawia Rosjan wobec Sióstr Boromeuszek po wkroczeniu Armii Czerwonej do Świebodzina pod koniec stycznia 1945 r. W szczególności analizie poddane zostały relacje naocznych świadków tragicznych wydarzeń. We wspomnieniach dominuje wstrząsający obraz okrucieństwa, który dotyczy niemieckich kobiet a jeszcze bardziej sióstr katolickich. Wkład badań ma wpływ na wyjaśnienie lokalnej historii, obalenie wielu mitów powstałych wokół ostatnich dni II wojny światowej fałszujących prawdę i ukazanie często bohaterskich postaw pokrzywdzonych. Ukazanie prawdy o ofiarach reżimu ma nie tylko ocalić od zapomnienia, ale winno mieć wpływ na kształtowanie postaw empatii wobec ofiar reżimu i jednocześnie wskazać na podejmowanie pełnej odpowiedzialności za swoje decyzje i czyny dla nas, ludzi współczesnych.

EN

The main research problem undertaken in this work is to show the whole possible picture of the lawlessness of the Russians against the Sisters of St. Borromeo after the Red Army entered Świebodzin at the end of January 1945. In particular, the reports of eyewitnesses to the tragic events were analyzed. The memories are dominated by a shocking picture of cruelty, which concerns German women especially Catholic sisters. The contribution of research influences the explanation of local history, the overthrow of many myths created around the last days of World War II falsifying the truth and showing the heroic attitudes of the victims. Presenting the truth about the victims of the regime is not only to save from oblivion, but it should also influence the attitudes of empathy towards the victims of the regime and at the same time point to taking full responsibility for their decisions and actions for us contemporary people.

Keywords

PL

Rosjanie; boromeuszki; bezprawie; ofiary

EN

Russians; The Sisters of Mercy of St. Borromeo unlawfulness; victims

• Publisher: Wyższe Seminarium Duchowne w Gościkowie-Paradyżu
• Journal: Studia Paradyskie
• Year: 2018
• Issue: 28
• Pages: 195-217

Contributors

author

Kubaj Krzysztofa

References

• 1. Archiwum Zakonne Sióstr Boromeuszek w Trzebnicy (AZBT)
• Akta dotyczące szkoły caritasowej w Świebodzinie sygn. A IV/36.
• Akta personelu pracującego w Świebodzinie. Akta personalne pracowników z lat 1931,1935, 1938, 1943, 1944. Lista płac pracowników z 1944 r. sygn.C I. Nr 4 1931,1935, 1938, 1943, 1944. Lista płac pracowników z 1944 r. sygn.C I. Nr 4
• Konstitutionen der barmherzigen Schwestern von hl. Karl Borromäus. Mutterhaus Trebnitz 1929.
• Konstytucje dla Sióstr Miłosierdzia św. Karola Boromeusza, Cieszyn 1929.
• List s. Marii Aphrodisi Latzel do przełożonej Matki Marynii z 10 sierpnia 1945 r. Görlitz.
• Pismo administratora apostolskiego w Gorzowie Wlkp. Ks. Dra E. Nowickiego do przełożonej Generalnej w Trzebnicy z dnia 1VII 1945 r. Sygn. L.dz. 4360/46.
• Protokół z wizytacji przeprowadzonej dnia 18 V 1941 r. przez m. Konstantynę Herrman i s. Marinę Hettwer.
• Relacje ustne sióstr z lat 1939-1947.
• Relacja pisemna naocznego świadka Ursuli Walking (Wulkow) z dnia 30 czerwca 2014 r.
• Relacja ustna Franciszka Stani z dnia 19.05.2012 r.
• Relacja ustna pani Gertrudy Jakimiec z Klisina z dnia 19.05.2012 r.
• Sprawozdania. Pogląd na stan personalny Zgromadzenia z dnia 1 VII 1957 r.
• 2. Archiwum Parafialne św. Michała Archanioła w Świebodzinie (APM)
• Zezwolenie Ministerstwa Wyznań Szkolnictwa i Medycyny z dnia 9.I.1897 r. na prowadzenie szkoły.
• Chorzempa M., Rozwój Organizacji Kościelnej na Ziemi Lubuskiej i Pomorzu Zachodnim w latach 1945-1964, NP. t. XXII. 1965.
• Feński J., Dzieje Kościoła Katolickiego na Pomorzu po Reformacji do 1945 r. (przyczynek historyczny),Szczecin 2011.
• Hanich A., Martyrologium duchowieństwa Śląska opolskiego w latach II wojny światowej, Opole 2009.
• Kaps J., Martyrium und Heldentum Ostdeutscher Frauen 1945/46, München 1954.
• Klafkowski A., Podstawy prawne granicy Odra-Nysa Łużycka, [w:] Polskie Ziemie Zachodnie, Poznań 1959.
• Korcz W., Świebodzin, [w:] Szkice z dziejów miast środkowego Nadodrza, Zielona Góra 1985.
• Kruszewski T., Gwałty na kobietach niemieckich w schyłkowym okresie II wojny światowej (październik 1944-8/9 maja1945 roku) i w pierwszych latach po jej zakończeniu, Wrocław 2016.
• Kubaj B., Działalność zewnętrzna Sióstr Boromeuszek w Świebodzinie w latach 1871-1948, Gorzów Wlkp. 1993.
• Nitsche. B., Wysiedlanie Niemców z Ziemi Lubuskiej w latach 1945-1950, [w:] Zeszyty Historyczne, z 104, Paryż 1993.
• Podolska E., Zakłady opieki zdrowotnej. Opieka sióstr św. Elżbiety nad chorymi, [w:] NP 55.
• Rathmann D., Das St. Joseph – Krankenhaus in Schwiebus (Neumark), [w:] Brandenburg. Kranken-Heil und Pflegenstalten, Düsseldorf 1929
• Schweter J., Geschichte der Kongregation der Barmherzigen Schwestern vom hl. Karl Borromäus (Mutterhaus Trebnitz 1848-1948), b.m. r.w. mskp.
• Wejman G., Posługa Sióstr Zakonnych w placówkach społeczno-opiekuńczych Kościoła Gorzowskiego,„Colloquia Theologica Ottoniana” 2 (2011).