Postawy Polaków wobec oszczędzania w II i III filarze w świetle znajomości zasad systemu emerytalnego

• Authors: Jarocki Tomasz

Title variants

EN

Attitudes of Poles towards saving in the 2nd and 3rd pillar in the light of knowledge about pension system regulations

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Przeprowadzenie reformy emerytalnej w 1999 r. oraz późniejsze jej modyfikacje dały Polakom możliwość wpływania na wysokość przyszłych świadczeń emerytalnych. Może się to odbywać poprzez gromadzenie oszczędności długoterminowych w ramach dobrowolnego III filara ubezpieczeń społecznych. Dodatkowe oszczędzanie na emeryturę jest szczególnie istotne w kontekście przewidywanych znacznie niższych niż obecnie przyszłych świadczeń emerytalnych. Dostępne dane statystyczne, jak też badania opinii publicznej wskazują, iż przyjęte rozwiązania nie są powszechnie stosowane przez polskie społeczeństwo. Poza czynnikami o charakterze ekonomicznym za taki stan rzeczy odpowiedzialna jest niska świadomość społeczna oraz brak znajomości szczegółowych rozwiązań dotyczących funkcjonowania systemu ubezpieczeń społecznych. Zmiana tej sytuacji w dużym stopniu uzależniona jest od aktywności państwa – prowadzenia polityki edukacyjnej w zakresie upowszechniania wiedzy o systemie funkcjonowania systemu ubezpieczeń społecznych oraz konieczności gromadzenia dodatkowych, dobrowolnych oszczędności na poczet przyszłej emerytury.

EN

The implementation of the pension reform in 1999 and its subsequent modifications gave Poles the opportunity to influence the amount of future retirement benefits. This can be done by accumulating long-term savings under the voluntary Pillar III. Additional retirement savings are particularly important in the context of much lower than expected future retirement benefits. Available statistics as well as opinion polls indicate that the solutions adopted are not widely used by Polish society. Apart from economic factors, such a state of affairs is the result of a low social awareness and a lack of knowledge about detailed solutions on the functioning of the social insurance system. Any change in this situation depends to a large extent on state activity - the implementation of an educational policy to disseminate knowledge about the functioning of the social insurance system and the need to accrue additional voluntary savings for future retirement.

Keywords

PL

emerytura; bezpieczeństwo socjalne; świadomość społeczna

EN

old-age pension; social security; social awareness

• Publisher: Zakład Ubezpieczeń Społecznych
• Journal: Ubezpieczenia Społeczne. Teoria i praktyka
• Year: 2017
• Issue: 4/2017
• Pages: 143-161

Dates

published

2018-06-23

Contributors

author

Jarocki Tomasz

• Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach

References

• Babiak J., Polski system emerytalny w świetle rozwiązań europejskich, red. J. Babiak, Poznań 2002.
• Cichowicz E., Nowak A.K., Wybrane determinanty rozwoju rynku długoterminowego oszczędzania w Polsce [w:] Długoterminowe oszczędzanie. Postawy, strategie i wyzwania, red. J. Rutecka-Góra, Warszawa 2016.
• Czy warto pozostać w OFE?, Warszawa 2014.
• Duda I., Indywidualne Konta Emerytalne i Indywidualne Konta Zabezpieczenia Emerytalnego a oszczędnościowy potencjał polskich gospodarstw domowych, „Finanse: czasopismo Komitetu Nauk o Finansach PAN” 2015, nr 1, www.knfpan.pan.pl/images/Fin_8-15_7-I.Duda.pdf (20.08.2017).
• Frasyniuk-Pietrzyk M., Walczak-Gańko M., Świadomość potrzeby planowania emerytalnego, „Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu” 2016, nr 437.
• Gotowość uczestnictwa w drugim i trzecim filarze ubezpieczeń społecznych – oczekiwania pod adresem kapitałowych funduszy emerytalnych, Warszawa 1998.
• Góra M., System emerytalny, Warszawa 2003.
• Household saving rate, http://ec.europa.eu/eurostat/tgm/table.do?tab=table&init=1&plugin=1&pcode=tsdec240&language=en (21.08.2017).
• Indywidualne Konta Emerytalne oraz Indywidualne Konta Zabezpieczenia Emerytalnego w 2016 roku, Warszawa 2017.
• Informacje liczbowe o rynku IKE za 2016 rok, https://www.knf.gov.pl/?articleId=56569&p_id=18 (18.08.2017).
• Krajewski M., Pracownicze programy emerytalne. Charakterystyka prawna, Łódź 2014.
• Kto i kiedy wybiera OFE, 2009, http://praca.gazetaprawna.pl/artykuly/332788,kto-ikiedy-wybiera-ofe.html (21.01.2017).
• Kubiak D., Rynek indywidualnych kont emerytalnych w Polsce – stan i perspektywy, „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska” 2011, vol. XIV.
• Leśna-Wierszołowicz E., Rynek indywidualnych kont emerytalnych w Polsce, „Studia i Prace WNEIZ US” 2016, nr 44/1.
• Mariański P., Coraz więcej osób w OFE. ZUS podał ostateczne dane, eksperci oceniają co z systemem, 2014, http://www.money.pl/gielda/wiadomosci/artykul/coraz;wiecej;osob;w;ofe;zus;podal;ostateczne;dane;eksperci;oceniaja;co;z;systemem,88,0,1601368.html (20.01.2017).
• Notatka informacyjna. Pracujący w nietypowych formach zatrudnienia, Warszawa 2016.
• Notatka informacyjna. Wybrane zagadnienia rynku pracy, Warszawa 2017.
• Olejnik I., Białowąs S., Pension literacy and consumers’ decisions in the context of pension system reforms, „Problemy Polityki Społecznej. Studia i Dyskusje” 2015, nr 29.
• Olejnik I., Świadomość emerytalna Polaków a rozwój systemu emerytalnego w Polsce [w:] 10 lat reformy emerytalnej w Polsce. Efekty, szanse, perspektywy i zagrożenia, red. F. Chybalski, I. Staniec, Monografie Politechniki Łódzkiej, Łódź 2009.
• Olejnik I., Zabezpieczenie emerytalne. Modele i determinanty zachowań polskich gospodarstw domowych, Poznań 2016.
• Opinie o projektowanych zmianach w funkcjonowaniu OFE, Warszawa 2013.
• Opinie o sytuacji emerytów w zreformowanym systemie. Komunikat z badań, Warszawa 2000.
• Oręziak L., Katastrofa OFE, Warszawa 2014.
• Ostrowska K., Koniec reformy OFE, http://www.rp.pl/artykul/586446-Koniec-reformy-OFE.html#ap-1 (10.01.2017).
• Oszczędzanie długoterminowe – opinie, postawy i oczekiwania polskiego społeczeństwa, 2014.
• Panek T., Czapiński J., Warunki życia gospodarstw domowych. Dochody i sposób gospodarowania dochodami. Diagnoza Społeczna 2015. Warunki i jakość życia Polaków – raport, „Contemporary Economics” 2015, Vol. 9, Issue 4.
• Polacy o dodatkowym oszczędzaniu na emeryturę, Warszawa 2010.
• Polacy o indywidualnych kontach zabezpieczenia emerytalnego i innych dobrowolnych formach oszczędzania na emeryturę, Warszawa 2011.
• Polacy o OFE, Warszawa 2014.
• Polacy wobec oszczędzania na emeryturę. Raport z badania omnibusowego od TNS Polska dla Izby Zarządzających Funduszami i Aktywami, Warszawa 2015.
• Ratajczak-Tuchołka J., Reformy systemu emerytalnego w Polsce w latach 1999–2012, „Studia Oeconomica Posnaniensia” 2013, nr 11.
• Reakcje na planowane zmiany dotyczące funkcjonowania OFE, Warszawa 2013.
• Russel P., Demografia a powszechny system emerytalny w Polsce, [w:] Przemiany demograficzne w Polsce i ich społeczno-ekonomiczne konsekwencje, red. B. Kłos i P. Russel, Warszawa 2016.
• Russel P., Wpływ zmian demograficznych na system emerytalny w Polsce, „BAS, Biuro Analiz Sejmowych” 2016, nr 3.
• Rutecka J., Dodatkowe zabezpieczenie emerytalne – charakterystyka i czynniki rozwoju, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu” 2014, nr 342.
• Rutecka J., Dodatkowe zabezpieczenie emerytalne w Polsce – element wymagający poprawki?, „Dialog, Pismo Dialogu Społecznego” 2015, nr 4.
• Rutecka J., System emerytalny po zmianach od 2014 roku, „Ubezpieczenia Społeczne. Teoria i praktyka” 2014, nr 1.
• Sawulski J., Deficyt systemu emerytalnego w Polsce oraz próby jego zmniejszenia w warunkach kryzysu gospodarczego, „Studia Oeconomica Posnaniensia” 2014, vol. 2, no. 6.
• Statystyki rynku pracy, http://rynekpracy.org/x/902899 (20.08.2017).
• System emerytalny. Oceny i postulaty. Komunikat z badań, Warszawa 2008.
• Szumlicz T., Ubezpieczenie społeczne. Teoria dla praktyki, Bydgoszcz–Warszawa 2006.
• Szumlicz T., Ubezpieczenie w polityce społecznej: teksty i komentarze, Warszawa 2015.
• Wantoch-Rekowski J., System ubezpieczeń społecznych a budżet państwa. Studium prawnofinansowe, Warszawa 2014.
• Wiedza i postawy wobec ubezpieczeń społecznych. Raport z badań, Warszawa 2016.
• Wiktorow A., System emerytalny po zmianie ustrojowej (1989–2014), „Ubezpieczenia społeczne. Teoria i praktyka” 2014, nr 6.
• Włodarczyk K., Jakość życia postrzegana przez Polaków w XXI wieku, „Konsumpcja i Rozwój” 2015, nr 1.
• Working poor in the European Union, Luxembourg 2004.
• Wpływ reformy OFE na oszczędzanie w III filarze, Warszawa 2014.
• Wynagrodzenia w Polsce według GUS – dane dla województw, https://wynagrodzenia.pl/gus/dane-wojewodzkie (18.08.2017).
• Zasięg ubóstwa ekonomicznego w Polsce w 2015 r., Warszawa 2015.
• Zmiana składki przekazywanej do OFE, http://www.infor.pl/prawo/emerytury/ofe/276183,Zmiana-skladki-przekazywanej-do-OFE.html (22.08.2017).
• Żukowski M., Reformy emerytalne w Europie, Poznań 2006.

Identifiers

ISSN

1731-0725