Recepcja pismiennisctwa o historii jasnogórskiego obrazu Matki Bożej na przykładzie O. Ksawerego Rottera Gnad- und wundervolle Brosamen von der Königlichen Taffel Herrscherein Himmels, und Erden Maria

• Authors: Bubel Dagmara

Title variants

EN

The reception of the literature concerning the history of Mother of God from Jasna Góra painting on the ezample of Father Ksawery Rotter's Gnad- und wundervolle Brosamen von der königlichen Taffel Herrscherin Himmels, und Erden Maria

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

In this article the problems connected with the reception of the literature concerning the history o f Mother of God from Jasna Góra painting were presented on the example o f Father Ksawery Rotter Gnad - und wundervolle Brosamen von der königlichen Taffel Herrscherin Himmels, und Erden Maria. The own Father Ksawery opinion concerning the history of this painting and its miraculous activity was presented, drawing the profile o f historical inquiries connected with this painting, what formed the ground of subsequent analysis o f the work. Every stage o f the history assigned to this painting was presented taking into account the literature, which was the source o f the author’s considerations. The analysis o f the heritage o f the literature concerning Jasna Góra painting’s history allows to certify, that the inclination to exaggerated allegory and the interpretation o f the symbols is serious difficulty in the reception o f this composition. The value of the literature connected with Jasna Gora’s RECEPCJA PIŚMIENNICTWA O HISTORII... 323 miraculous painting was treated as the relation to universal considerations of Mariology at that time, what is actual today, but with some accretions visible in the form and the content of presented works. The literature connected with Jasna Gôra’s painting history has characteristic juristic mode of presented thoughts, polemic tone o f statements expressing in exaggerated multiple arguments o f stated thesis. In the literature connected with Jasna Gôra’s painting there is difficult to find strictly historical Works, because All this literature is devoted to the cult of Virgin Mary. The literature connected with Jasna Gôra’s miraculous painting history is indissoluble related to Jasna Góra as the cult centre. Jasna Góra has not only religious and priestly significance, but it was full o f vitality literature centre affecting the society by Pauline Fathers activity connected with pilgrimages. Jasna Góra and its miraculous painting was the aim of the pilgrimages not only from Poland, but also from Silesia, Moravia and Hungary. The Pauline Fathers were not passive towards to the pilgrims. They published for the pilgrims the religious works popularizing the literature values. The existence o f Jasna Góra as saint place, the biggest pilgrimage centre in Poland had the reflection in the literature dedicated the miraculous painting history. Translated by

• Publisher: Instytut Wydawniczy Księży Misjonarzy
• Journal: Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce
• Year: 2011
• Volume: 115-116
• Pages: 297-323

Contributors

author

Bubel Dagmara

References

• Als ein verständig-beruffener Malher, Wundervolle Brosamen, s. 4.
• Archiwum na Jasnej Górze, II, 19 k., 216v-220
• Baliński M, Pielgrzymka do Jasnej Góry w Częstochowie, Warszawa 1846;
• Bazielich A., Dionizy Kartuz Ocart, [w:] Encyklopedia Katolicka, t. 3, Lublin 1979, kol. 1339-1340.
• Czerwień H., Drukarnia Paulinów w Częstochowie w latach 1730-1863, Bytom 1998, s. 41, 59, 84, 88, 107, 144.
• Encyklopedia kościelna, 14, Warszawa 1881, s. 283-284.
• Encyklopedia kościelna, pod red. M. Nowodworskiego, t. 27, Warszawa 1904, s. 317-318.
• Encyklopedia kościelna, t. 28, s. 325-332.
• Estreicher K., Bibliografia polska, t. 23, s. 137-139
• Holländer H., Luckasbilder, [w:] Lexikon der christlichen Ikonographie, t. 3, Rom 1971, kol. 119.
• Kaniewska I., Lanckoroński M., [w:] Polski Słownik Biograficzny, t. 16, s. 446-448.
• Kersten A., Kobierzycki S., [w:] Polski Słownik Biograficzny, t. 13, s. 151-152.
• Kopia zarządzeń powizytacyjnych kardynała Jerzego Radziwiłła z 26 sierpnia 1593 r., Archiwum na Jasnej Górze, 2096, k. 49v.
• Kordecki A, Nova Gigantomachia, contra sacram Imaginem... ina Claro Monte Częstochouiensi, Cracoviae 1657, s. 2 i 160.
• Kordecki A., Nova Gigantomachia contra sacram imaginem Deiparae Virginis... in Claro Monte... per Suecos et alios haereticos excitata, Cracoviae 1657, s. 1, rys. opisanego zjawiska na s. 316.
• Lexikon für Theologie…, t. 2, Freiburg 1994, kol. 923-924.
• Majkowski J., Matka Boża w dawnej polskiej ascezie, „Homo Dei”, 26(1957), nr 6, s. 862-864.
• Małunowiczówna L., Ammianus Marcellinus, [w:] Encyklopedia katolicka, t. 1, kol. 457.
• Massi P., Luca, Evangelista, santo, martire, [w:] Bibliotheca sanctorum, t. 8, Roma 1967, kol. 189-192;
• Mendykowa A., Książka polska we Wrocławiu w XVIII w.,Wrocław 1975, s. 110 i in.
• Najstarsze historie o częstochowskim obrazie Panny Maryi XV-XVI wiek, z rękopisów i starych druków wydał H. Kowalewicz, Warszawa 1983, s. 66-74.
• Nicefor Kallistus Xantopulus, [w:] Encyklopedia kościelna, t. 16, Warszawa 1885, s. 90.
• Nieszporkowicz A., Analecta Mensae Reginalis seu historia imaginis Divae Claromontanæ Mariae a Divo Luca Evangelista in cupressima domus Nazareæ mensa depictae, origine, magnaliis, miraculis, gratiis admirabilis et amabilis, ex vetustis Græcis et Laitinis, tum ex recentioribus aucthoritatitubus et ex notariis apostolicis conventus Clari Montis Czestochoviensis accurate collecta..., Cracoviae 1681, ss. 24 nlb, 336, 9 nlb.
• Nowy Korbut, t. 3, Warszawa 1965, s. 282-286.
• Odrobiny Stołu Królewskiego, abo historia o cudownym obrazie N. Panny Marii Częstochowskiej z greckich i łacińskich historyków i pisarzów Kościoła jasnogórskiego zebrana przez..., Kraków 1683, ss. 169, nlb 2.
• Ozorowski E, Bzowski A., [w:] Słownik polskich…, t. 1, s. 267-271.
• Ozorowski E., Starowolski S., [w:] Słownik polskich…, t. 3, s. 187-193.
• Podejko, Nieznani muzycy polscy, kompozytorzy, dyrygenci, instrumentaliści, wokaliści, Bydgoszcz 1966, s. 87.
• Przeździecki A., Rastawiecki E., Wzory sztuki średniowiecznej, t. 1, Warszawa 1853.
• Rechowicz M., Sanktuarium Jasnogórskie a rozwój świadomości narodowej, „Ateneum Kapłańskie”, 99(1982), z. 1, s. 9nn;
• Rozanow Z., Dzieje obrazu i fundacja Jasnej Góry, [w:] Najstarsze historie, s. 23, 28 i nn.
• Ruhstorfer K., Gumppenberg Wilhelm, [w:] Lexikon für Theologie und Kirche, t. 4, Freiburg 1995, kol. 1101.
• Schenk W., Związki liturgii z kulturą i życiem narodu, „Colloquium Salutis”, 12(1980), s. 56.
• Słownik wczesnochrześcijańskiego piśmiennictwa, pod red. J.M. Szymusiaka, M. Starowieyskiego, Poznań 1971, s. 341-342.
• Szafraniec S., Z dziejów Jasnej Góry, Warszawa 1980, s. 62.
• Zajkowski T., Ignacy z Antiochii, [w:] Słownik wczesnochrześcijańskiego…, s. 201-203.
• Zakrzewski A., W kręgu kultu maryjnego. Jasna Góra w kulturze staropolskiej, Częstochowa 1995, s. 53.
• Zaleski W., Jasna Góra 1382-1982, Łódź 1982, s. 28-30.
• Zbudniewek J., [w:] Słownik polskich teologów katolickich, t. 3, s. 210-211
• Zbudniewek J., Andrzej Zimicius, s. 1, 5; tegoż, Żymicjusz Andrzej (ok. 1579-1625), [w:] Słownik Polskich…, t. 4, Warszawa 1983, s. 561.
• Zbudniewek J., Kiedrzyński Anastazy Piotr h. Ostoja, [w:] Słownik polskich…, t. 2, s. 273.
• Zbudniewek J., Rotter F. K., [w:] Słownik polskich…, t. 3, Warszawa 1982, s. 512-513.
• Zimicius A., Skarbnica Kościoła, przedmowa do czytelnika, b. pag.