Zachowania finansowe gospodarstw rolnych

• Authors: Roma Ryś-Jurek

Title variants

EN

Financial Behaviour of Agricultural Holdings

RU

Финансовое поведение сельских хозяйств

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Celem rozważań jest prezentacja zachowań finansowych gospodarstw rolnych w ujęciu teoretycznym (na podstawie przeglądu literatury) oraz ich skutków w formie badań empirycznych. Gospodarstwo rolne opisano jako gospodarstwo domowe i przedsiębiorstwo jednocześnie. Przedstawiono jego cele finansowe. Stwierdzono, że właściciele gospodarstw rolnych nie zawsze skupiają się tylko na maksymalizacji zysku. Dla rolników ważne jest powiększanie gospodarstwa rolnego, dochód, który z niego uzyskują, poziom zaspokojenia potrzeb konsumpcyjnych gospodarstwa domowego i zapewnienie funduszy na prowadzenie inwestycji. Na podstawie dostępnych danych rachunkowych sprawdzono przełożenie celów o charakterze deklaratywnym na stan posiadania gospodarstw rolnych. Po analizie danych rachunkowych za lata 2004-2012 stwierdzono, że w większości krajów UE właściciele gospodarstw rolnych powiększali powierzchnię użytków rolnych w gospodarstwie, zwiększał się ich dochód, a zmiennie kształtował się udział inwestycji w dochodzie. Wykazano też wrażliwość tych charakterystyk na zmianę wielkości ekonomicznej gospodarstwa oraz ich pewną niezależność od kierunku produkcji. Artykuł ma charakter badawczy.

EN

The aim of this article is to present the financial behaviour of agricultural holdings in the theoretical approach on the basis of a review of the literature, and also to present the effects of this financial behaviour of agricultural holdings on the basis of the available accounting data. It describes the farm as a household and a company at the same time. It shows its financial goals. It is found that the owners of agricultural holdings do not always focus only on maximising profit. It is important for farmers to enlarge a farm, income that it obtains, the level of household consumption needs, and the provision of funds to carry out investments. The financial behaviour of agricultural holdings on the basis of the available accounting data was analysed to check the actual translating the intended objectives into the state of farms’ assets. After analysis of the accountancy data for the years 2004-2012, it was found that in the majority of EU countries the farm owners increased the surface of the agricultural area, their income was increased, the share of contribution to the household in total production was reduced, and participation of investment in income was variable. The sensitivity of these characteristics according to the change of the economic size of the agricultural holding and their considerable independence from the direction of production were shown. This is the research article.

RU

Цель рассуждений – представить финансовое поведение сельских хозяйств в теоретическом выражении (на основе обзора литературы) и его последствия в форме эмпирических исследований. Сельское хозяйство описали заодно как домохозяйство и предприятие. Представили его финансовые цели. Указали, что собственники сельских хозяйств не всегда сосредоточиваются только на максимизации прибыли. Для фермеров важны увеличение сельского хозяйства, доход, который они получают из него, уровень удовлетворения потре- бительских нужд домохозяйства и обеспечение средств для реализации инвестиций. На основе доступных учетных данных проверили, насколько цели декларативного характера переводятся в имущество сельских хозяйств. После анализа учетных данных за 2004-2012 гг. констатировали, что в большинстве стран-членов ЕС владельцы сельских хозяйств увеличивали площадь сельхозугодий, повышался их доход, переменным же образом формировалась доля инвестиций в доходе. Указана также чувствительность этих характеристик к изменению экономической величины хозяйства, а также некоторая их независимость от направления производства. Статья имеет исследовательский характер.

Keywords

PL

gospodarstwo rolne; gospodarstwo domowe; zachowania finansowe

EN

agricultural holding; household; financial behaviour

RU

сельское хозяйство; домохозяйство; финансовое поведение

• Publisher: Instytut Badań Rynku, Konsumpcji i Koniunktur
• Journal: Handel Wewnętrzny
• Year: 2016
• Issue: 4 (363)
• Pages: 240-254

Contributors

author

Roma Ryś-Jurek

• Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu

References

• Berbel J., Rodriguez-Ocaña A. (1998), An MCDM approach to production analysis: An application to irrigated farms in Southern Spain, European Journal of Operational Research, No. 107.
• Baza danych FADN (2015), http://ec.europa.eu/agriculture/rica/database/database_en.cfm [dostęp: 09.10.2015].
• Bogacka-Kisiel E. (Eds.) (2012), Finanse osobiste. Zachowania – produkty – strategie, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Business Centre Club (2008), Raport w sprawie KRUS, 24 listopada, Warszawa, https://www.bcc.org.pl/uploads/media/krus_pelny_raport.doc [dostęp: 08.10.2015].
• Cary J.W., Holmes W.E. (1982), Relationships among farmers’ goals and farm adjustment strategies: some empirics of a multidimensional approach, “Australian Journal of Agricultural Economics”, Vol. 26, No. 02, August.
• Czekaj T. (2011), Zachowania inwestycyjne polskich gospodarstw rolnych, „Zagadnienia Ekonomiki Rolnej”, nr 4(329).
• Czyżewski A., Henisz-Matuszczak A. (2004), Rolnictwo Unii Europejskiej i Polski. Studium porównawcze struktur wytwórczych i regulatorów rynków rolnych, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, Poznań.
• Dzun W. (2008), Przedsiębiorstwa w strukturze gospodarstw rolnych, „Zagadnienia Ekonomiki Rolnej”, nr 4(317).
• Encyklopedia ekonomiczno-rolnicza (1984), PWRiL, Warszawa.
• Flinn J.C., Jayasuriya S., Knight C.G. (1980), Incorporating multiple objectives in planning models of low-resource farmers, “Australian Journal of Agricultural Economics”, No. 24, April.
• Gasson R. (1973), Goals and values of farmers, “Journal of Agricultural Economics”, No. 24.
• Goraj L., Mańko S. (2009), Rachunkowość i analiza ekonomiczna w indywidualnym gospodarstwie rolnym, Difin, Warszawa.
• Grzelak A. (2012), Ocena procesów reprodukcji w gospodarstwach rolnych w Polsce po integracji z UE w świetle danych systemu rachunkowości rolnej FADN, „Journal of Agribusiness and Rural Development”, No. 2(24).
• Gutkowska K., (2008), Sposoby przystosowania wiejskich gospodarstw domowych do zmian makroekonomicznych wynikających z procesu transformacji i włączenia Polski do Unii Europejskiej, (w:) Drygas M., Rosner A. (red.), Polska wieś i rolnictwo w Unii Europejskiej. Dylematy i kierunki przemian, Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa Polskiej Akademii Nauk, Warszawa.
• Harman W.L., Eidman V.R., Hatch R.E., Claypool P.L. (1972), Relating farm and operator characteristic to multiple goals, “Southern Journal of Agricultural Economics”, No. 4.
• Kołoszko-Chomentowska Z., Sieczko L. (2014), Gospodarstwo rolne jako podmiot w gospodarce narodowej, „Economics and Management”, No. 6(1).
• Patrick G.F., Eisgruber L. M. (1968), Impact of Managerial Ability and Capital Structure on the Growth of Farm Firm, “American Journal of Agricultural Economics”, Vol. 50, No. 3.
• Rosato P., Stellin G. (1995), Multi criteria analysis in farm management following the common agricultural policy reform: an application of multi-objective integer linear programming, Fourth Minnesota Padova Conference on Food, Agriculture and the Environment, April (Working Paper WP95-3), Paper 4.
• Solano C., León H., Pérez E., Herrero M. (2001), Characterising objective profiles of Costa Rican dairy farmers, “Agricultural Systems”, No. 67.
• Sumpsi J. M., Amador F., Romero C. (1996), On farmers’ objectives: A multi-criteria approach, “European Journal of Operational Research”, No. 96.
• Wallace M.T., Moss J.E. (2002), Farmer Decision-Making with Conflicting Goals: A Recursive Strategic Programming Analysis, “Journal of Agricultural Economics”, Vol. 53, No. 1, March.
• Wyniki Standardowe 2012 uzyskane przez gospodarstwa rolne uczestniczące w Polskim FADN. Część I.
• Wyniki Standardowe (2013), IERiGŻ-PIB, Warszawa.
• Zegar J.S. (2009), Struktura polskiego rolnictwa rodzinnego pod koniec pierwszej dekady XXI wieku, IERiGŻ-PIB, Warszawa.
• Ziętara W. (2009), Miary wielkości gospodarstw i przedsiębiorstw rolniczych, „Roczniki Nauk Rolniczych”, Seria G, T. 96, z. 4.