Usługi informacyjne archiwów – próba definicji

• Authors: Cołbecka Monika

Title variants

EN

Archival information services – an attempt at definition

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Usługi informacyjne archiwów to pojęcie, które dotąd w archiwistyce nie funkcjonowało. Próbę jego zdefiniowania i określenia zakresu wymuszają zachodzące zmiany społeczne. W dobie formowania się społeczeństwa informacyjnego szczególnej wagi nabiera szybki i efektywny dostęp do informacji. W tekście analizie poddane zostały wprowadzone przez informatologów definicje usług informacyjnych, akty prawne międzynarodowe i polskie, a także piśmiennictwo archiwistyczne.

EN

Archival information services is a concept that has not yet been operationalized in archive studies. An attempt to define it and delineate its scope results from the requirements imposed on archives by the social changes which are currently taking place. In the era of the formation of information society, fast and effective access to information becomes particularly important. The text analyses the definitions of information services, which were introduced by information scientists, international and Polish legal acts, as well as archival literature.

Keywords

PL

Poszukiwania dokumentacyjne; Potrzeby informacyjne; System informacji archiwalnej; Szkolenia użytkowników; Udostępnianie; Usługi informacyjne archiwów; Usługi informacyjne bibliotek; Zachowania informacyjne użytkowników

EN

Archival information services; Archival information system; Documentary searches; Information needs; Informational behaviour of users; Library information services; Sharing; User trainings

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego
• Journal: Nowa Biblioteka. Usługi, Technologie Informacyjne i Media
• Year: 2019
• Issue: 2(33) SYSTEMY BIBLIOTECZNE I INFORMACYJNE W POLSCE I NA ŚWIECIE
• Pages: 27-47

Contributors

author

Cołbecka Monika

• Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu Uniwersytet Pedagogiczny im. KEN w Krakowi

References

• Chrapczyńska, B. (2008). Nowoczesne usługi informacyjne kluczem do sukcesu użytkowników, stan obecny i perspektywy. Biblioteka – klucz do sukcesu użytkowników. ePublikacje Instytutu Informacji Naukowej i Bibliotekoznawstwa, 5, 142–149.
• CKRSI (2000). Cele i kierunki rozwoju społeczeństwa informacyjnego w Polsce, Warszawa, 28 listopada 2000 r. Pobrane z: http://kbn.icm.edu.pl/cele/ index1.html (18.08.2018).
• Decyzja (2005). Decyzja nr 456/2005/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 9 marca 2005 r. ustanawiająca wieloletni program wspólnotowy mający na celu zwiększenie dostępności, użyteczności i wykorzystania zasobów cyfrowych w Europie. Pobrane z: https://eur-lex.europa.eu/LexUri Serv/LexUriServ.do?uri=OJ:L:2005:079:0001:0008:PL:PDF (19.08.2018).
• Derfert-Wolf, L. (2006). Elektroniczne usługi informacyjne typu pytanie-odpowiedź – światowe trendy i doświadczenia bibliotek. Biuletyn EBIB, (1). Pobrane z: http://eprints.rclis.org/7134/1/derfert_uslugi.pdf (20.08.2018).
• DINO (2012). Zalecenie Komisji Europejskiej z dnia 17 lipca 2012 r. w sprawie dostępu do informacji naukowej oraz jej ochrony. Pobrane z: https://eur- lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:L:2012:194:0039:0043:PL: PDF (19.08.2018).
• Długosz-Pysz, A. (2017). Badania satysfakcji użytkowników archiwów w świetle projektu ArchivalMetrics. W: R. Sapa (red.), Diagnostyka w zarządzaniu informacją, perspektywa informatologiczna (s. 437–447). Kraków: Biblioteka Jagiellońska.
• DSIMA (2016). Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/2102 z dnia 26 października 2016 r. w sprawie dostępności stron internetowych i mobilnych aplikacji organów sektora publicznego (Tekst mający znaczenie dla EOG). Pobrane z: https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/ PDF/?uri=CELEX:32016L2102&from=PL. (19.08.2018).
• Golka, M. (2005). Czym jest społeczeństwo informacyjne? Ruch, prawniczy, ekonomiczny i socjologiczny, (4), 253–265.
• Głowacka, E. (2015). Kultura oceny w bibliotekach: obszary, modele i metody badań jakości zasobów oraz usług biblioteczno-informacyjnych. Toruń: Wydawnictwo Naukowe UMK.
• Gołembiowski, M. (1985). System informacji archiwalnej. Warszawa; Łódź: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
• Grot, D. (2015). Ku przeszłości otwartej, dostępność archiwów państwowych w Polsce w latach 1918–2014. Warszawa: Naczelna Dyrekcja Archiwów Państwowych. Departament Organizacji i Udostępniania. Wydział Popularyzacji i Wydawnictw.
• INEC (2007). Komunikat Komisji dla Parlamentu Europejskiego, Rady i Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego w sprawie informacji naukowej w epoce cyfrowej, dostęp, rozpowszechnianie i konserwacja, Bruksela, dnia 14.2.2007. Pobrane z: https://eur-lex.europa.eu/legal-content/ PL/TXT/PDF/?uri=CELEX:52007DC0056&from=PL (19.08.2018).
• Jabłońska, M. (2016). Nowe wyzwania archiwów, komunikacja społeczna i public relations. Toruń: Wydawnictwo UMK.
• KBNŁ (2000). Komitet Badań Naukowych, Ministerstwo Łączności – Raport – Cele i kierunki rozwoju społeczeństwa informacyjnego w Polsce, Warszawa 2000. Pobrane z: http://workspace.unpan.org/sites/internet/Documents/ Poland%20eGov7.pdf. (21.08.2018).
• Kodeks Etyczny Archiwisty uchwalony na XIII Międzynarodowym Kongresie Archiwów w Pekinie (1996). Pobrane z: http://sap.waw.pl/wp-content/ uploads/u1/kodeks.pdf. (25.08.2018).
• Kurek-Kokocińska, S. (2016). Usługi informacyjne. W: W. Babik (red.), Nauka o informacji, (s. 157–188 ). Warszawa: Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich.
• Maciejewska, W. (red.). (1974). Polski słownik archiwalny. Warszawa; Łódź: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
• Materska, K., Nowoczesne usługi informacyjne w bibliotekach. Pobrane z: https://bg.uwb.edu.pl/?pid=PFB_Nowoczesne_uslugi_informacyjne_w_bibliotekach. (20.08.2018).
• Mazurkiewicz, A., Giesko, T., Karsznia, W., Belina, B. (2011). System operacyjny oceny stopnia dojrzałości wdrożeniowej innowacyjnych rozwiązań w zakresie usług. Problemy eksploatacji, 3, 61–73.
• Naczelna Dyrekcja Archiwów Państwowych (2017) Sprawozdanie z działalności Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych oraz archiwów państwowych w 2017 r. Pobrane z: https://www.archiwa.gov.pl/files/SPRA WOZDANIE_2017.PDF (18.02.2019).
• Ollendorff, Ch. (1999). L’offre de service enbibliothèqueacadémique: un essai de modélisation. Bulletin des bibliothèques de France, 4, 47–54.
• OUMA (2017). Zarządzenie nr 24 Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych z dnia 18 maja 2017 r. w sprawie organizacji udostępniania materiałów archiwalnych w archiwach państwowych. Pobrane z: https:// www.archiwa.gov.pl/files/Zarzdzenie_NDAP_18_5_2017_2.pdf (19.08.2018).
• Robótka, H. (2011). Opracowanie i opis archiwaliów. Toruń: Wydawnictwo UMK.
• Robótka, H., Ryszewski, B., Tomczak, A. (1989). Archiwistyka. Warszawa: PWN
• Rosa, A. (2012). Funkcja edukacyjna archiwów. Warszawa: Naczelna Dyrekcja Archiwów Państwowych. Ryszewski, B. (1985). Problemy i metody badawcze archiwistyki. Toruń: Wydawnictwo UMK. Społeczeństwo (2015). Społeczeństwo informacyjne w liczbach 2015. Pobrane z: https://www.gov.pl/documents/31305/0/spoleczenstwo_informacyjne_w_ liczbach_2015+%281%29+%281%29.pdf/bf8ad0ef-7c12-c60a-6bc1-f679a612ba74 (18.02.2019).
• Społeczeństwo (2017). Społeczeństwo informacyjne w Polsce w 2017 r. Pobrane z: https://stat.gov.pl/files/gfx/portalinformacyjny/pl/defaultaktualnosci/5497/2/7/1/spoleczenstwo_informacyjne_w_polsce_w_2017.pdf.
• Sokołowska-Gogut, A., Wildhardt, T. Usługi informacyjne w polskich bibliotekach szkół wyższych na tle usług bibliotek zachodnioeuropejskich, studium porównawcze. Pobrane z: http://bg.p.lodz.l/images/PDF/sokolowska. pdf (22.08.2018).
• Stępniak W. (2016). Pierwszy akt normatywny UNESCO w sprawie ochrony dziedzictwa dokumentacyjnego. Archeion, 117, 55–71.
• Strategia Archiwów Państwowych na lata 2010–2020. Pobrane z: https:// www.archiwa.gov.pl/images/docs/Strategia_archiww_pastwowych_na_ lata_2010_2020.pdf (22.08.2018).
• UNESCO (2015). Zalecenie UNESCO w sprawie zachowania i dostępu do dziedzictwa dokumentacyjnego, w tym dziedzictwa cyfrowego. Pobrane z: https://www.archiwa.gov.pl/files/broszura_ZALECENIA_UNESCO.pdf (19.08.2018).
• Ustawa z dnia 14 lipca 1983 r. o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach (1983). (Dz.U. 2018 r., poz. 217, 357, 398, 650, z 2019 r. poz. 55).
• Ustawa z dnia 25 lutego 2016 r. o ponownym wykorzystywaniu informacji sektora publicznego (2016). (Dz.U. 2018 r., poz. 1243, 1669).
• WEPD (2018). Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów. Komunikat „W kierunku wspólnej europejskiej przestrzeni danych”, Bruksela, dnia 25.4.2018 r. Pobrane z: https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/ TXT/PDF/?uri=CELEX:52018DC0232&from=PL (19.08.2018).
• Wójcik, M. (2015). Typologia współczesnych usług informacyjnych. Przegląd Biblioteczny, 83(4), 563–578.