Waldemar Sobczyk i „Nasz Znak” – dywersja w ruchu ludowym na emigracji

• Authors: Tarka Krzysztof

Title variants

EN

Waldemar Sobczyk and Nasz Znak – Sabotage in the People’s/Peasants’ Movement Abroad

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

Waldemar Sobczyk and Nasz Znak – Sabotage in the People’s/Peasants’ Movement Abroad In 1956 Sobczyk was recruited for cooperation with the intelligence of the People’s Republic of Poland (Polska Republika Ludowa, PRL). The secret service began subsidizing Nasz Znak, which changed its political profile. It criticized the policy of the government-in-exile, advocated cooperation between the govern- ment-in-exile and the country and praised the communist rule in Poland. The secret service’s activities intensified the controversies in the PSL and weakened its chairman’s position. Mikołajczyk became Nasz Znak’s public enemy no. 1. In the early 1960s the paper supported the initiative to create an organization competitive toward the PSL put forward by the activists expelled from the party by Mikołajczyk. Anti-Vatican, anticlerical and anti-German accents became a constant feature of the monthly. Consequently, in 1957 Sobczyk was excluded from the party. Suspected of spying for the People’s Republic of Poland intelligence, he was detained and investigated on several occasions by the Swedish police. Tadeusz Rozmanit, Henryk Polowiec or Klaudiusz Hrabyk were just a few authors who contributed to Nasz Znak apart from Sobczyk. In the mid 1960s, when the PSL chairman’s political activity subsided, the intelligence heads began to consider gradual liquidation of Nasz Znak. The paper aimed mostly at discrediting Mikołajczyk and destroying the people’s movement abroad ceased to be useful. The escape to the West of lieutenant colonel Janusz Kochański, who a few years earlier maintained contact with the agent, also contributed to the termination of the cooperation with Sobczyk. The last issue of Nasz Znak went out in 1967. Despite the termination of the cooperation he still tried to maintain contact with the PRL intelligence. He left for FRG in 1970 where he has lived ever since.

• Publisher: Instytut Pamięci Narodowej, Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu
• Journal: Pamięć i Sprawiedliwość
• Year: 2011
• Issue: 2(18)
• Pages: 321-363

Contributors

author

Tarka Krzysztof

• Instytut Historii Uniwersytetu Opolskiego

References

• M. Kalczyńska, Sobczyk Waldemar Jan [w:] Encyklopedia emigracji i Polonii, red. K. Dopierała, t. 4, Toruń 2005 Polskoniemiecki leksykon biograficzny. Ludzie polskiej książki i prasy w Niemczech (koniec XX w.), oprac. M. Kalczyńska, Opole 2001 A. Kłonczyński, Warszawa wobec polskiej emigracji w Szwecji w latach 1945–1968, „Pamięć i Sprawiedliwość” 2010, nr 15, s. M. Lisiński, Organizacje polskie w Szwecji (1945–1970) [w:] Polacy w Szwecji po II wojnie światowej, Sztokholm 1992, s. 23–29 E. Michalik, Emigracja polska w Szwecji po II światowej [w:] Polacy w Skandynawii, red. E. Olszewski, Lublin 1997, s. 191–206 R. Buczek, Stanisław Mikołajczyk, t. 2, Toronto 1996 A. Friszke, Życie polityczne emigracji, Warszawa 1999 R. Turkowski, Polski ruch ludowy na emigracji (1944–1954). Dokumenty i materiały, cz. 1, Kielce 2005 R. Turkowski, Polski ruch ludowy na emigracji (1954–1968). Dokumenty i materiały, cz. 2, Kielce 2006 Z. Florczak, Polski frazes główny, „Biuletyn Rozgłośni »Kraj«” 1956, nr 18 Rota [T. Rozmanit], Dywersanci, Linkőping 1962 W. Bagieński, Znakiem ich sierp i młot, „Biuletyn Instytutu Pamięci Narodowej” 2007, nr 12 W. Bagieński, Przyczynek do historii emigracyjnej prasy „prokrajowej” [w:] Dziennikarze władzy, władza dziennikarzom. Aparat represji wobec środowiska dziennikarskiego 1945–1990, red. T. Wolsza i S. Ligarski, Warszawa 2010, s. 308 T. Mateja [K. Hrabyk], Dzieje grzechu Stanisława Mikołajczyka, Linkőping 1964 J. Kowalik, Czasopiśmiennictwo [w:] Literatura polska na obczyźnie 1940–1960, red. T. Terlecki, t. 2, Londyn 1965 T. Mateja, Podwójne życie Jerzego Giedroycia, Malmő 1965 M. Kalczyńska, Kultura książki polskiej w Niemczech. Instytucje twórców, produkcji, upowszechniania, promocji i obiegu w ostatnim dwudziestoleciu XX wieku, Katowice 2004 T. Mateja [K. Hrabyk], W dwudziestolecie paryskiej „Kultury” 1967, nr 1 (165), s. 1–25