Roman Catholic Religious Education in the Internet Media Coverage in Poland

• Authors: Zellma Anna , Mąkosa Paweł

Title variants

PL

Lekcje religii rzymskokatolickiej w internetowym przekazie medialnym w Polsce

• Languages of publication: EN

Abstracts

EN

For many years, there has been a heated debate in the Polish media regarding the presence and concept of Roman Catholic religious education in schools . Therefore, questions arise: What image of Roman Catholic religious education emerges from the media discussion? Are the criteria used to evaluate Roman Catholic religious education fair, ensuring equal treatment of all subjects in Polish schools? This article attempts to answer these questions through a qualitative analysis of 100 publications posted on popular websites between 2018 and 2022 . The results of the research confirm that the media debate on Roman Catholic religious education in Polish schools is not always objective and tolerant .

PL

Od wielu lat w polskich mediach toczy się gorąca debata na temat obecności i koncepcji rzymskokatolickiej edukacji religijnej w szkołach . Pojawiają się zatem pyta-nia: Jaki obraz rzymskokatolickiej edukacji religijnej wyłania się z dyskusji medialnej? Czy kryteria oceny rzymskokatolickiej edukacji religijnej są sprawiedliwe i zapewniają równe traktowanie wszystkich przedmiotów w polskich szkołach? Niniejszy artykuł stanowi próbę odpowiedzi na te pytania poprzez analizę jakościową 100 publikacji zamieszczonych na popularnych portalach internetowych w latach 2018–2022 . Wyniki badań potwierdzają, że debata medialna na temat rzymskokatolickiej edukacji religijnej w polskich szkołach nie zawsze jest obiektywna i tolerancyjna.

Keywords

EN

religious education; tolerance; Poland; Roman Catholic Church; media

PL

edukacja religijna; tolerancja; Polska; Kościół rzymskokatolicki; media

• Publisher: Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK
• Journal: Paedagogia Christiana
• Year: 2023
• Volume: 2/51
• Pages: 93-130

Contributors

author

Zellma Anna

• The University of Warmia and Mazury in Olsztyn

• https://orcid.org/0000-0002-3612-3454

author

Mąkosa Paweł

• The John Paul II Catholic University of Lublin

• https://orcid.org/0000-0002-4664-7024

References

• Adamczyk, T . (2020) .Księża w opinii polskiej młodzieży – autentyczność i ducho­wość [Priests in the opinion of Polish youth – authenticity and spirituality] . Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL .
• Ambroziak, A . (2022) . Masowy odpływ uczniów z lekcji religii . Nowe badanie CBOS[Massive exodus of students from religious education . New CBOS survey] .Retrieved January 24, 2023, from: Masowy odpływ uczniów z lekcji religii . Nowe badanie CBOS – OKO .press .
• Anczyk, A . & Grzymała-Moszczyńska, J . (2018) . Religious discrimination disco-urse in the mono-cultural school: the case of Poland . British Journal of Religious Education, 40(2), 182–193 . https://doi .org/10 .1080/01416200 .2016 .1209457 .
• awo, lk, mp, maj/pz . (2020) . Nauczanie religii w Polsce [Teaching religion in Poland] . Retrieved January 24, 2023, from: https://www .ekai .pl/nauczanie-reli-gii-w-polsce/ .
• Babuchowski, Sz . (2020) . Między szkołą a parafią[Between school and parish] .Retrieved January 27, 2023, from: https://www .gosc .pl/doc/6497946 .Miedzy-szko-la-a-parafia .
• Bagińska, S . (2021) . Religia w szkołach . Uczniowie masowo wypisują się z zajęć[Religion in schools . Students withdraw en masse from classes] . Retrieved January 24, 2023, from: https://wiadomosci .wp .pl/religia-w-szkolach-uczniowie-masowo--wypisuja-sie-z-zajec-6687783624788608a .
• Basiak, P . (2022) . „Żegnaj religio” . Furgonetka z apelem do rodziców jeździ po Polsce[“Goodbye religion .” A van with an appeal to parents is driving around Poland] . Retrieved January 24, 2023, from: https://wydarzenia .interia .pl/kraj/new-s-zegnaj-religio-furgonetka-z-apelem-do-rodzicow-jezdzi-po-pol,nId,6299414 .
• Bożewicz, M . (2020) . Religijność Polaków w ostatnich 20 latach . Komunikat z badań, Nr 63/2020 [Religiousness of Poles in the last 20 years . Research Commu-nication, No . 63/2020] . Retrieved March 5, 2023, from: https://cbos .pl/SPISKOM .POL/2020/K_063_20 .PDF .
• Brachacz, I . (2022) . Uczniowie masowo rezygnują z religii . „Odpływ uczniów widać gołym okiem” [Pupils are dropping out of religion en masse . “The exodus of pupils can be seen with the naked eye”] . Retrieved January 24, 2023, from: https://wydarzenia .interia .pl/kraj/news-uczniowie-masowo-rezygnuja-z-religii-odplyw--dzieci-widac-gol,nId,6285385 .
• Catechism of the Catholic Church . (2005) . Vatican: Libreria Editrice Vaticana .
• Chałupniak, R . (2000) . Konfesyjność nauczania religii . Zarys problematyki [The confessional nature of religious education . Outline of the problematic] . Paedagogia Christiana, 2, 31–51 .
• Chrzczonowicz, M . & Pacewicz, P . (2022) . Kościół wie, że religia w szkole „nie daje relacji z Bogiem”, ale chce „rozwijać posługę katechetów”[The Church knows that religion in school ‘does not give a relationship with God,’ but wants to ‘develop the ministry of catechists’] . Retrieved January 20, 2023, from: https://oko .press/kosciol-wie-ze-religia-w-szkole-nie-daje-relacji-z-bogiem .
• Cieślik, A . (2022). „Goląc nogi, kusimy szatana” . Co się dzieje na lekcjach religii?[‘By shaving our legs, we tempt Satan .’ What happens in religious education?] .Retrieved January 29, 2023, from: https://wydarzenia .interia .pl/autor/aleksan-dra-cieslik/news-golac-nogi-kusimy-szatana-co-sie-dzieje-na-lekcjach-religii,-nId,6104569 .
• Cieślik, K . (2021) . Gdańsk . Niemal połowa uczniów szkół średnich zrezygno-wała z lekcji religii . „Biskupi zabijają wiarę”[Gdansk . Almost half of secondary school students have opted out of religious education . ‘Bishops are killing the faith’] . Retrieved January 29, 2023, from: https://wiadomosci .gazeta .pl/wiado-mosci/7,114883,27658377,gdansk-niemal-polowa-uczniow-szkol-srednich-zre-zygnowala-z .html .
• Commission of Catholic Education of the Polish Bishops’ Conference [Komisja Wychowania Katolickiego Konferencji Episkopatu Polski] . (2022) . Oświadczenie Komisji Wychowania Katolickiego Konferencji Episkopatu Polski w sprawie lekcji religii w szkole [Statement of the Commission for Catholic Education of the Polish Bishops’ Conference on religious education at school] . Retrieved January 21, 2023, from: https://www .ekai .pl ›dokumenty› oswiadczenie-kom... .
• Concordat between the Holy See and the Republic of Poland concluded on 28 July 1993 [Konkordat między Stolicą Apostolską i Rzecząpospolitą Polską zawarty w dniu 28 lipca 1993 r .] . Dziennik Ustaw 1998 nr 51, poz . 318 .
• Constitution of the Republic of Poland of 2 April 1997 [Konstytucja Rzeczypo-spolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r .] . Dziennik Ustaw 1997 nr 78, poz . 483 .
• Czaczkowska, E . (2023) . Media kontra Kościół? [Media versus the Church?] .Retrieved March 5, 2023, from: http://czasserca .pl/media-kontra-kosciol-2/ .
• Dąbrowska, D . (2020) . Obrazy polskiego kleru we współczesnym filmie fabular-nym – „W imię...” Szumowskiej i „Kler” Smarzowskiego [Images of the Polish clergy in contemporary feature films – Szumowska’s ‘In the Name of...’ and Smarzowski’s ‘Kler’] .Kultura – Media – Teologia, 42, 37–51 .
• Diduszko-Zyglewska, A . (2018) . Religia zapycha szkoły . Powinna być w soboty w salkach katechetycznych [Religion is clogging up schools . It should be on Saturdays in catechism classrooms] . Retrieved January 30, 2023, from: https://warszawa .wyborcza .pl/warszawa/7,54420,23912884,religia-zapycha-szkoly-po-winna-byc-w-soboty-w-salkach .html .
• Dobrowolska, K . (2019) . Czy katecheza jest dziś potrzebna? [Is catechesis needed today?] . Retrieved January 24, 2023, from: https://www .niedziela .pl/artykul/144828/nd/Czy-katecheza-w-szkole-jest-dzis .
• Frydrych, D . (2020) . Lekcja religii to nie katecheza . Parę słów z okazji okrągłej rocznicy[A religious education is not catechesis . A few words on the occasion of the round anniversary] . Retrieved January 2, 2022, from: https://deon .pl/kosciol/komentarze/lekcja-religii-to-nie-katecheza-pare-slow-z-okazji-okraglej-roczni-cy,981793 .
• Fundacja Wolność od Religii [Freedom from Religion Foundation] . (2021) . Obo-wiązkowa religia lub etyka? Komentarz do planów ministra edukacji P . Czarnka [Obligatory religious education or ethics classes? A comment on the plans of the Minister of Education, P . Czarnek] . Retrieved March 24, 2023, from: https://wolnoscodreligii .pl/2021/06/09/obowiazkowa-religia-lub-etyka-komentarz-do--planow-ministra-edukacji-p-czarnka/ .
• Gajewski, A . (2020) . Katecheza w czasach pandemii [Catechesis in times of pandemic] . Retrieved January 24, 2023, from: https://www .gosc .pl/doc/6735322 .Katecheza-w-czasach-pandemii .
• Główny Urząd Statystyczny [Central Statistical Office] . (2021) .Rocznik Staty­styczny Rzeczypospolitej Polskiej [Statistical Yearbook of the Republic of Poland] .Warszawa: Zakład Wydawnictw Statystycznych .
• Głuszek-Szafraniec, D . (2017) . Nauczanie religii w szkole w Polsce: analiza wy-branych debat medialnych [Teaching religion at school in Poland: an analysis of selected media debates] .Politeja, 1, 265–282 .
• Grabowska, M . (2022a) . Postawy wobec obecności religii i Kościoła w przestrzeni publicznej . Komunikat z badań, Nr 3/2022 [Attitudes towards the presence of reli-gion and the Church in public space . Research Communication, No . 3/2022] . Re-trieved March 5, 2023, from: https://www .cbos .pl/SPISKOM .POL/2022/K_003_22 .PDF .
• Grabowska, M . (2022b) . Polski pejzaż religijny z bliższego planu . Komunikat z badań . Nr 91/2022 [Poland’s religious landscape from closer to home . Research communication . No . 91/2022] . Retrieved May 15, 2023, from: https://www .cbos .pl/SPISKOM .POL/2022/K_003_22 .PDF .
• Hearlson, Ch . (2019) . The “Educated” Consumer: The Formation of Memory, Attention, and Imagination in Consumer Culture . Religious Education, 114(5), 581–593 . https://doi .org/10 .1080/00344087 .2019 .1595911 .
• Horowski, J . (2022) . Religion lesson in schools in Poland – the subject of dispute and the unused potential . British Journal of Religious Education, 44(3), 238–245 .https://doi .org/10 .1080/01416200 .2021 .2024341 .
• Jabłońska, B . (2008) . Krytyczna analiza dyskursu na przykładzie debaty „nicejsko--konstytucyjnej” w polskiej prasie [Critical discourse analysis on the example of the “Nice-Constitution” debate in the Polish press] . In A . Horolets (Ed .), Analiza dyskursu w socjologii i dla socjologii [Discourse analysis in and for sociology] (pp . 165–184) . Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek .
• Jakimowicz, M . (2019) . Nuda się nie uda[Boredom will not succeed] . Retrieved February 12, 2023, from: https://www .gosc .pl/doc/5952974 .Nuda-sie-nie-uda .
• Jałowiczor, J . (2018) . Co wolno katechecie? [What is allowed to a catechist?] .Retrieved December 21, 2022, from: https://www .gosc .pl/doc/4547773 .Co-wol-no-katechecie .
• Johnson, S . (2018) . Speaking together differently to live together differently: The promise of the public dialogue movement . Religious Education, 113(3), 277–288 .https://doi .org/10 .1080/00344087 .2018 .1455568 .
• KAI . (2018) . Jest nowa podstawa programowa katechezy dla pokolenia smartfo-nów [There is a new catechesis core curriculum for the smartphone generation] .Retrieved January 4, 2023, from: https://www .gosc .pl/doc/4796040 .Jest-nowa--podstawa-programowa-katechezy-dla-pokolenia-smartfonow .
• KAI . (2019) . Lekcje religii w szkole na mocy Konstytucji [Religious education in school under the Constitution] . Retrieved January 24, 2023, from: https://www .gosc .pl/doc/5275496 .Lekcje-religii-w-szkole-na-mocy-Konstytucji .
• KAI . (2021a) . Komisja Wychowania Katolickiego KEP za wprowadzeniem obliga-toryjnego wyboru pomiędzy etyką a lekcją religii[KEP Committee for Catholic Education in favour of making the choice between ethics and religious education compulsory] . Retrieved January 4, 2023, from: https://www .gosc .pl/doc/6917610 .Komisja-Wychowania-Katolickiego-KEP-za-wprowadzeniem .
• KAI . (2021b) . Obowiązkowa religia lub etyka w szkole? Episkopat komentuje[Compulsory religion or ethics at school? The Episcopate comments] . Retrieved January 24, 2023, from: Obowiązkowa religia lub etyka w szkole? Episkopat komentuje – Wiadomości (onet .pl) .
• Kalbarczyk, M . (2019) . Nadążyć za młodymi, rozmowa z ks . Piotrem Tomasikiem [Keeping up with the young, a conversation with Fr Piotr Tomasik] . Retrieved January 24, 2023, from: Nadążyć za młodymi (gosc .pl) .
• Kalbarczyk, M . (2021) . Bez kręgosłupa [Spineless] . Retrieved January 14, 2023, from: https://www .gosc .pl/doc/6854946 .Bez-kregoslupa .
• Kasper, Ł . (2022a) . Finansowanie religii w szkole – dotacja na rzecz Kościoła? [Funding for religion at school – a subsidy for the Church?] . Retrieved January 22, 2023, from: https://www .ekai .pl › polska-oswiata-a-finansowanie-l... .
• Kasper, Ł . (2022b) . Jak wygląda nauczanie religii w polskiej szkole? [What is the teaching of religion in a Polish school like?] . Retrieved January 20, 2023, from: https://www .ekai .pl/jak-wyglada-nauczanie-religii-w-polskiej-szkole/ .
• Kasper, Ł . (2022c) . Polska oświata a finansowanie lekcji religii [Polish education and the financing of religious education] . Retrieved January 4, 2023, from: https://www .niedziela .pl/artykul/87362/Polska-oswiata-a-finansowanie-lekcji .
• Kasper, Ł . & awo . (2022) . Nauczanie religii w polskiej szkole . Analiza [Teaching religion in a Polish school . Analysis] . Retrieved January 5, 2023, from: https://www .niedziela .pl/artykul/84013/Nauczanie-religii-w-polskiej-szkole analiza .
• Kiełb, D . & Mąkosa, P . (2021) . Between personal faith and facade religiosity . Study on youth in the south-eastern Poland . European Journal of Science and Theology, 17, 15–30 .
• Kołodziejska, M . (2022) . Odwiedzanie serwisów i portali o tematyce religijnej – sytuacja w czasach pandemii . Komunikat z badań . Nr 28/2022 [Visiting religious websites and portals – the situation in times of pandemic . Research Communica-tion . No . 28/2022] . Retrieved March 5, 2023, from: https://www .cbos .pl/SPISKOM .POL/2022/K_028_22 .PDF .
• Kozłowska, A . (2006) .Oddziaływanie mass mediów [The impact of mass media] .Warszawa: Szkoła Główna Handlowa w Warszawie .
• Krukowski, J . (1993) .Kościół i państwo. Podstawy relacji prawnych [Church and State . Foundations of the legal relationship] . Lublin: Redakcja Wydawnictw Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego .
• Kwiatkowska, B . (2021) . Religia w szkole . Ławki pustoszeją [Religion at school . The pews are emptying] . Retrieved January 4, 2023, from: https://wiadomosci .wp .pl/religia-w-szkole-lawki-pustoszeja-6711442540219072a .
• Langer, J . (1997) .Tabloid Television: Popular Journalism and the Other News . Routledge .
• LG . (2019) . W Krakowie religia na pierwszej lub ostatniej lekcji . Kuria protestuje: to sprzeczne z prawem[In Krakow, religion in the first or last lesson . The curia protests: it’s against the law] . Retrieved January 4, 2020, from: https://wiado-mosci .gazeta .pl/wiadomosci/7,114883,24630565,w-krakowie-religia-na-pierw-szej-lub-ostatniej-lekcji-kuria .html .
• Lisowska-Magdziarz, M . (2004) .Analiza zawartości mediów: przewodnik dla studentów: wersja 1.1 [Media content analysis: a guide for students: version 1 .1] .Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego .
• Lisowska-Magdziarz, M . (2013) . Metodologia badań nad mediami: nurty, kierunki, koncepcje, nowe wyzwania [Media research methodology: trends, directions, concepts, new challenges] .Studia Medioznawcze, 2, 27–42 .
• Lisowska-Magdziarz, M . (2018) . Badanie wielomodalnych przekazów w mediach masowych . Od teorii do schematu analitycznego [Exploring multimodal messages in mass media . From theory to analytical schema] . In A . Szymańska, M . Lisowska--Magdziarz & A . Hess (Eds .), Metody badań medioznawczych i ich zastosowanie[Media studies methods and their application] (pp . 145–165) . Warszawa: Instytut Dziennikarstwa, Mediów i Komunikacji Społecznej .
• lk (KAI) . (2022) . Bp Osial o religii w szkołach: przymusem niewiele osiągniemy [Bishop Osial on religion in schools: coercion will not achieve much] . Retrieved January 24, 2023, from: https://www .ekai .pl › bp-osial-o-religii-w-szkolach-prz... .
• lk, awo, mp/mip . (2018) . Nauczanie religii w polskiej szkole [Religious education in a Polish school] . Retrieved January 21, 2023, from: https://www .ekai .pl › na-uczanie-religii-w-polskiej-szkole .
• lk, awo, mp . (2019) . Nauczanie religii w polskiej szkole [Religious education in a Polish school] . Retrieved January 21, 2023, from: https://www .ekai .pl › naucza-nie-religii-w-polskiej-szk... .
• Łoziński, B . (2022) . Spotkać Boga w szkole[Meeting God at school] . Retrieved January 4, 2022, from: https://www .gosc .pl/doc/7800748 .Spotkac-Boga-w-szkole .
• Łukaszów, M . (2019) . Pedagodzy z powołania [Pedagogues with a vocation] . Retrieved January 4, 2023, from: https://www .niedziela .pl/artykul/145629/nd/Pedagodzy-z-powolania .
• Makowski, J . (2022) . Oto efekty nauki religii w szkołach . „Odchodzenie z Kościoła staje się modne” [Here are the effects of religious education in schools . ‘Leaving the Church is becoming fashionable’] . Retrieved January 25, 2023, from: Religia w szkołach . „Odchodzenie z Kościoła staje się modne” – Wiadomości (onet .pl) .
• Mazur, J . (2022) . Mniej uczniów na lekcji religii . Ksiądz oskarża rodziców o „zgor-szenie”[Fewer pupils in religious education . Priest accuses parents of ‘scolding’] .Retrieved January 4, 2023, from: https://wydarzenia .interia .pl/kraj/news-mniej--uczniow-na-religii-ksiadz-oskarza-rodzicow-o-zgorszeni,nId,6400505 .
• Mąkosa, P . (2014) . Szkolna lekcja religii istotnym elementem wychowania w szkole [School religious education an important part of school education] .In R . Chałupniak, T . Michalewski & E . Smak (Eds .), Wychowanie w szkole: od bezradności ku możliwościom [Education at school: from helplessness to oppor-tunity](pp . 351–361) . Opole: Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego .
• Mąkosa, P . (2015) . Confessional and catechetical nature of religious education in Poland .The Person and the Challenges, 2, 53–66 .
• Mąkosa, P ., Zając, M . & Zakrzewski, G . (2022) . Opting out of Religious Education and the Religiosity of Youth in Poland: A Qualitative Analysis .Religions, 13, 906 .https://doi .org/10 .3390/rel13100906 .
• MEiN, lk . (2021a) . Organizacja lekcji religii i etyki w szkołach – spotkanie w MEiN [Organisation of religious education and ethics classes in schools – meeting at the Ministry of Education and Science] . Retrieved December 20, 2022, from: https://www .ekai .pl/organizacja-lekcji-religii-i-etyki-w-szkolach-spotkanie-w-mein/ .
• MEiN, lk . (2021b) . Organizacja lekcji religii i etyki w szkołach – spotkanie w MEiN[Organisation of religious education and ethics classes in schools – meeting at the Ministry of Education and Science] . Retrieved December 20, 2022, from: https://www .niedziela .pl/artykul/63482/Organizacja-lekcji-religii-i-etyki-w .
• Mezglewski, A . (2009) .Polski model edukacji religijnej w szkołach publicznych. Aspekty prawne [The Polish model of religious education in public schools . Legal aspects] . Lublin: Wydawnictwo KUL .
• Milerski, B . (1998) .Religia a szkoła: status edukacji religijnej w szkole w ujęciu ewangelickim [Religion and school: the status of religious education in school from an evangelical perspective] . Warszawa: Chrześcijańska Akademia Teologiczna .
• Milerski, B . & Zieliński, T . J . (2023) . Religion in a world-view neutral school . Challenges on the example of Poland . British Journal of Religious Education, 43(3), 288–300 .
• Ministry of National Education [Ministerstwo Edukacji Narodowej] . (2020) . Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej w sprawie warunków i sposobu organizowania nauki religii w publicznych przedszkolach i szkołach [Regulation of the Minister of National Education on the conditions and manner of organising religious education in public kindergartens and schools] . Retrieved March 5, 2023, from: https://isap .sejm .gov .pl/isap .nsf/download .xsp/WDU20200000983/O/D20200983 .pdf .
• Misiaszek, K . (2006) . Nauczanie religii w szkole [Religious education in school] . In R . Kamiński, W . Przygoda & M . Fijałkowski (Eds .), Leksykon teologii pastoralnej[Lexicon of Pastoral Theology] (p . 540) . Lublin: Wydawnictwo KUL .
• mp . (2021) . Finansowanie nauczania religii w szkole – standardem w Unii Euro-pejskiej [Funding for religious education at school – a standard in the European Union] . Retrieved January 26, 2023, from: https://www .ekai .pl› finansowanie-na-uczania-religii-... .
• Mrowicki, R . (2022). „Żegnaj religio” . Furgonetka zachęca do wypisania się z lekcji religii[‘Goodbye religion .’ The van encourages people to unsubscribe from religio-us education] . Retrieved January 8, 2023, from: https://wiadomosci .wp .pl/zegnaj--religio-furgonetka-zacheci-do-wypisania-sie-z-lekcji-religii-6814788729822016a .
• Olszański, L . (2006) .Dziennikarstwo internetowe [Online journalism] . Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne .
• Osial, W . (2021) . Lekcja religii jest i pozostanie przedmiotem do wyboru [Religious education is and will remain an elective subject] . Retrieved January 23, 2023, from: https://www .ekai .pl/bp-osial-lekcja-religii-jest-i-pozostanie-przedmiotem--do-wyboru/ .
• Osial, W . (2022) . Nauczanie religii katolickiej i innych wyznań wspiera wycho-wawczą rolę szkoły [Teaching of Catholic religious education and other faiths supports the educational role of the school] . Retrieved January 24, 2023, from: https://www .niedziela .pl/artykul/85002/Nauczanie-religii-katolickiej-i-innych .
• Pałuszyńska, E . (2016) . Zmiany w językowej formie nagłówków prasowych [Chan-ges in the linguistic form of newspaper headlines] . Rozprawy Komisji Językowej Łódzkie Towarzystwo Naukowe, 62, 103–115 .
• PAP . (2019) . Podpisano porozumienie pomiędzy KEP i MEN ws . kwalifikacji nauczycieli religii[An agreement was signed between the KEP and the Ministry of Education on the qualifications of religion teachers] . Retrieved January 26, 2023, from: https://www .gosc .pl/doc/5445941 .Podpisano-porozumienie-pomie-dzy-KEP-i-MEN-ws-kwalifikacji .
• Paszenda, J . & Rogoż, M . M . (2023) . Masking or Unmasking the Evil? Polish Opinion-Forming Weeklies vis-à-vis the Crisis in the Roman Catholic Church in Poland .Religions, 14(2), 141 . https://doi .org/10 .3390/rel14020141 .
• Podgórska, J . (2021) . Do Boga pytań nie ma . Wymarsz młodych z lekcji religii [To God there are no questions . The march of the young out of religion education] .Retrieved January 21, 2023, from: https://www .polityka .pl/tygodnikpolityka/kraj/2145106,1,do-boga-pytan-nie-ma-wymarsz-mlodych-z-lekcji-religii .read .
• Pokorna-Ignatowicz, K . (2002) .Kościół w świecie mediów. Historia – Dokumenty – Dylematy [The Church in the Media World . History – Documents – Dilemmas] .Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego .
• Polish Bishops’ Conference [Konferencja Episkopatu Polski] . (2001) .Dyrekto­rium Katechetyczne Kościoła katolickiego w Polsce [Catechetical Directory of the Catholic Church in Poland] . Kraków: Wydawnictwo WAM .
• Polish Bishops’ Conference [Konferencja Episkopatu Polski] . (2018) .Podstawa programowa katechezy Kościoła katolickiego w Polsce [Programme basis for catechesis of the Catholic Church in Poland] . Częstochowa: Edycja św . Pawła .
• Przeciszewski, M . (2019) . Nauka religii w szkole rzeczą normalną w Europie[Religious education in schools is normal in Europe] . Retrieved January 21, 2023, from: https://www .ekai .pl › nauka-religii-w-szkole-rzecza-no... .
• Przeciszewski, M . (2022a) . Nauczanie religii w szkole odbywa się w ramach sys-temu oświaty publicznej w niemal całej Europie[Religious education in school takes place within the public education system in almost all of Europe] . Retrieved January 21, 2023, from: https://m .niedziela .pl/artykul/87343/Nauczanie-religii--w-szkole-odbywa-sie-w .
• Przeciszewski, M . (2022b) . Religia w szkole – jak to wygląda w Europie? [Religious education at school – what does it look like in Europe?] . Retrieved January 21, 2023, from: https://www .ekai .pl › religia-w-szkole-jak-to-wyglada-... .
• Pytlak, P . (2022) . Lekcje religii w szkole . Częstochowa nie chce płacić . Pierwsza taka uchwala w Polsce [Religious education at school . Czestochowa does not want to pay . The first such resolution in Poland] . Retrieved February 20, 2023, from: https://wiadomosci .gazeta .pl/wiadomosci/7,114883,29269748,lekcje-religii-w--szkole-czestochowa-nie-chce-placic-pierwsza .html .
• Rapley, T . (2019) . Analiza konwersacji dyskursu i dokumentów [Discourse and document conversation analysis], tłum . A . Gąsior-Niemiec . Warszawa: Wydaw-nictwo Naukowe PWN .
• Roszak, P ., Horvat, S . & Wółkowski, J . (2021) . Microaggressions and discriminatory behaviour towards religious education teachers in polish schools .British Journal of Religious Education, 43(3), 337–348 . https://doi .org/10 .1080/01416200 .2020 .1832044 .
• Rzecznik Praw Obywatelskich . (2022) . Religia albo etyka – coś trzeba byłoby wybrać . RPO o pomyśle ministra edukacji . Wyjaśnienia MEiN[Religious edu-cation or ethics classes – something would have to be chosen . RPO on the idea of the Minister of Education . Explanations from the Ministry of Education and Science] . Retrieved March 24, 2023, from: https://bip .brpo .gov .pl/pl/content/rpo-religia-albo-etyka-mein-opinia .
• Simiński, Ł . (2018) . Wychowawczy wymiar nauczania religii w opinii kate-chetów[The educational dimension of religious education as perceived by catechists] . Retrieved March 2, 2023, from: https://depot .ceon .pl/bitstream/handle/123456789/17734/02_siminski .pdf?sequence=1&isAllowed=y .
• Sulkowski, Ł ., Ignatowski, G . & Seliga, R . (2022) . Public Relations in the Perspective of the Catholic Church in Poland .Religions, 13(2), 115 . https://doi .org/10 .3390/rel13020115 .
• Synowie-Jaje, L . (2018) . Mowa nienawiści wobec kultury dominującej: forumo-wicze portalu onet .pl o kościele katolickim w Polsce [Hate speech against the dominant culture: forum users onet .pl about the Catholic Church in Poland] .Studia Humanistyczne AGH, 1, 49–66 .
• Szczepaniak, K . (2012) . Zastosowanie analizy treści w badaniach artykułów prasowych – refleksje metodologiczne [Applying content analysis to newspaper article research – methodological reflections] . Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica, 42, 83–112 .
• Szostkiewicz, A . (2018) . Religia w szkole – tak! Ale jaka? [Religion in school – yes! But what kind?] . Retrieved February 20, 2023, from: https://www .polityka .pl/tygodnikpolityka/spoleczenstwo/1765584,1,religia-w-szkole--tak-ale-jaka .read .
• Szulich-Kałuża, J . (2018) . Kreowanie wizerunku Kościoła katolickiego w dyskursie polskiej prasy [Creation of the image of the Catholic Church in the discourse of the Polish press] .Biuletyn Edukacji Medialnej, 2, 69–81 .
• Szwalikowska, J . (2021) . Religia w szkole . Czy jest obowiązkowa? Jak z niej wypisać dziecko? [Religious education at school . Is it obligatory? How do you sign a child out of it?] . Retrieved March 2, 2023, from: https://wiadomosci .gazeta .pl/wiado-mosci/7,114883,27523253,czy-religia-jest-obowiazkowa-jak-z-niej-wypisac--dziecko .html .
• Szymczak, J . (2019) . Większość Polek i Polaków chce, by religia była w parafii, a nie w szkole . Przełomowy sondaż[The majority of Polish women and men want religious education to be in the parish and not in school . Groundbreaking poll] .Retrieved December 20, 2022, from: https://oko .press/wiekszosc-polek-polakow-chce-by-religia-byla-nie-w-szkole-lecz-parafii-przelomowy-sondaz-oko-press .
• Szymczak, W ., Mąkosa, P . M . & Adamczyk, T . (2022) . Attitudes of Polish Young Adults towards the Roman Catholic Church: A Sociological and Pastoral Analy-sis of Empirical Research among Young Adults and Teachers .Religions, 13, 612 .https://doi .org/10 .3390/rel13070612 .
• Tukey, J . W . (1977) .Exploratory data analysis . Addison-Wesley .
• Walas, E . (2021) . Obowiązkowa religia czy etyka? Jest głos z KEP[Obligatory reli-gious education or ethics classes? There is a voice from the KEP] . Retrieved January 20, 2023, from: https://wiadomosci .wp .pl/autor/ewa-walas/6613728501892737/18 .
• Wimmer, R . D . & Dominick, J . R . (2009) . Mass media. Metody badań [Mass media .Research methods], tłum . P . Czajka-Francuz . Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego .
• Wojtysiak, J . (2021) . Religia albo etyka[Religious education or ethics classes] .Retrieved January 21, 2023, from: https://www .gosc .pl/doc/7078131 .Religia-al-bo-etyka .
• Woźniak, W . (2012) .Nierówności społeczne w polskim dyskursie politycznym [Social inequalities in Polish political discourse] . Warszawa: Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR .
• Zaręba, J . (2021a) . Problemy z lekcjami religii po powrocie do szkół . „Można to liczyć w setkach”[Problems with religious education on return to schools . ‘It can be counted in the hundreds’] . Retrieved January 20, 2022, from: https://wiadomosci .wp .pl/problemy-z-lekcjami-religii-po-powrocie-do-szkol-mozna-to-liczyc-w-set-kach-6689163876846240a .
• Zaręba, J . (2021b) . Lekcje religii w szkołach . Minister Czarnek chce zmiany przepisów [Religious education in schools . Minister Czarnek wants to change the law] . Retrieved January 20, 2022, from: Lekcje religii w szkołach . Minister Czarnek chce zmiany przepisów – WP Wiadomości .
• Zellma, A . (2013) .Profesjonalny rozwój nauczyciela religii [Professional develop-ment of religion teacher] . Olsztyn: Wydział Teologii Uniwersytetu Warmińsko--Mazurskiego w Olsztynie .
• Zellma, A . (2020) . Kreowanie wizerunku zawodowego nauczyciela religii w wy-branej prasie internetowej [Creating a professional image of religion teacher in selected online press] .Studia Warmińskie, 57, 195–210 . https://doi .org/10 .31648/sw .4777 .
• Zellma, A . (2021) . Kształcenie nauczycieli religii rzymskokatolickiej w Polsce – między formacją teologiczno-katechetyczną a pedagogizacją [Education of Teachers of the Roman Catholic Religion in Poland – between Theological and Catechetical Formation and Pedagogization] .Studia Ełckie, 4, 501–512 . https://doi .org/10 .32090/SE .230425 .
• Zellma, A ., Buchta, R . & Cichosz, W . (2022b) . The (non) transgressive character of religious education for children and young people in Polish schools .British Journal of Religious Education, 3, 223–237 . https://doi .org/10 .1080/01416200 .2021 .1887082 .
• Zellma, A ., Kielian, A . M ., Czupryński, W . W . & van Dijk-Groeneboer, M . (2022a) .Religiousness of Young People in Poland as a Challenge to Catholic Educa-tion: Analyses Based on a Survey . Religions, 12, 1142 . https://doi .org/10 .3390/rel13121142 .

Identifiers

DOI

10.12775/PCh.2023.013