Historische Grundzüge ausgewählter deutscher Komposita. Unter Berücksichtigung von Sonderformen und atypischen Entwicklungsprozessen

• Authors: Marzena Bytner

Title variants

PL

Zarys historii niemieckich złożeń. Z uwzględnieniem form nietypowych i hybrydycznych

EN

Historical overview of the German compounds, taking into account also exceptions (unusual forms) and their atypical process of development

• Languages of publication: DE

Abstracts

DE

Im Beitrag werden historische Grundzüge von deutschen Komposita und deren Entwicklung vom Althochdeutschen bis zu den heutigen Zeiten präsentiert. Eine besondere Beachtung verdienen dabei Kompositionstendenzen, die in bestimmten Epochen von Belang waren. Zudem werden Beispiele der Sonderfälle von Determinativkomposita mit kurzen etymologischen Kommentaren besprochen, darunter Hybride Bildungen, Komposita mit dem Bindestrich sowie Komposita mit Eigennamen als Erstglied.

EN

The article presents historical features of German compoundsand their development from Old High German to the present day. Particular attention should be paid to compositional tendencies, which were of importance in certain epochs. In addition, examples of special cases of determinative compounds with short etymological comments are discussed, including hybrid formations, hyphenated compounds, and compounds consisting of a proper name as their first part.

PL

Artykuł prezentuje w historycznym zarysie rozwój niemieckich złożeń od czasów starowysokoniemieckich do współczesności. Na uwagę zasługują tutaj przede wszystkim tendencje dominujące w poszczególnych epokach, znajdujące swoje odzwierciedlenie w różnych formach złożeń. Ponadto w artykule omówiono przykłady złożeń nietypowych i hybrydycznych, jak np. złożenia tworzone za pomocą myślnika, czy też takie, gdzie jako pierwszy człon pojawia się nazwa własna. Dodatkowo przykłady opatrzono krótkimi informacjami etymologicznymi.

Keywords

DE

Determinativkomposita; Wortbildung; Fremdwörter; Hybride Bildungen

EN

determinative compounds; word formation; foreign words; hybrid formations

PL

złożenia determinatywne; słowotwórstwo; wyrazy obce; konstrukcje hybrydyczne

• Publisher: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
• Journal: Colloquia Germanica Stetinensia
• Year: 2019
• Issue: 28
• Pages: 189-201

Contributors

author

Marzena Bytner

• Uniwersytet Szczeciński, Wydział Filologiczny

References

• 1. Betz, Werner. „Lehnwörter und Lehnprägungen im Vor- und Frühdeutschen“. In: Deutsche Wortgeschichte, hrsg. v. Friedrich Maurer, Franz Stroh, Bd. 1, 127–147. Berlin: Walter de Gruyter, 1959.
• 2. Bytner, Marzena. „Ausgewählte deutsche Komposita und ihre Wiedergabe im Polnischen anhand des Romans von Peter Handke Der kurze Brief zum langen Abschied. In: Translation Landscapes – Internationale Schriften zur Übersetzungswissenschaft, hrsg. v. Piotr Sulikowski, Anna Sulikowska, Emil Lesner, Bd. 2, 21–39. Hamburg: Dr. Kovac, 2018.
• 3. Cross Cult, Comics und Romane. Zugriff 24.01.2019. www.cross-cult.de.
• 4. Duden. Großes Wörterbuch der deutschen Sprache. Mannheim: Dudenverlag, 2011. Zugriff 23.02.2018. www.duden.de/.
• 5. Fleischer, Wolfgang, Irmhild Barz, unter Mitarbeit von Marianne Schröder. Wortbildung der deutschen Gegenwartssprache. Tübingen: Niemeyer, 1995.
• 6. Handke, Peter. Der kurze Brief zum langen Abschied. Frankfurt a. M.: Suhrkamp, 1995.
• 7. Online-Enzyklopädie PWN. Zugriff 24.01.2019. www.encyklopedia.pwn.pl.
• 8. Paul, Hermann. Prinzipien der Sprachgeschichte. Tübingen: Max Niemeyer, 1995.
• 9. Pfeifer, Wolfgang. Etymologisches Wörterbuch des Deutschen. München: dtv, 1997. Zugriff 24./25.02.2018. http://dwds.de/.
• 10. Schildt, Joachim. Abriß der Geschichte der deutschen Sprache. Berlin: Akademie-Verlag, 1976.
• 11. Schmid, Hans Ulrich. Einführung in die deutsche Sprachgeschichte: Lehrbuch Germanistik. Stuttgart: J. B. Metzler Verlag, 2009.