Performatywne identyfikacje

• Authors: Sebastian Jagielski

Title variants

EN

Performative Identifications

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Geje przez lata odwoływali się do tekstów, podmiotów i znaków należących do kultury dominującej, nadając im alternatywne i subkulturowe znaczenia. Teksty te dostarczały im – zwłaszcza w epoce przedemancypacyjnej – języka pozwalającego wyrazić ich doświadczenia. Jagielski przedmiotem swego zainteresowania czyni związki łączące homoseksualnego widza z kobiecymi gwiazdami (diwami): analizuje powody, dla których gejowski widz tak chętnie podąża w stronę filmowych obrazów, rodowód fascynacji homoseksualistów diwami oraz wątpliwości, jakie rodzi ta afiliacja. Za ilustrację służy mu wizerunek Violetty Villas, kobiety-monstrum, która przez arbitrów dobrego smaku została uznana za odpad. Jej ciało było karnawałową maskaradą , ekscesem, którego nie sposób zaakceptować. Ale ciało to okazało się potworne dopiero w zderzeniu z kontekstem (PRL). Gwiazda w swym wizerunku łączyła to, co abiektalne z kampem, który przez parodystyczną hiperbolizację podważa dominujące wzorce płci i seksualności. Villas i „cioty” łączy miejsce, które przyszło im zająć – poza wszelkimi granicami.

EN

Gays through the years referred to texts, subjects and symbols belonging to the dominant culture, giving them alternative and subcultural meanings. These texts provided them, especially in the pre-emancipation era, with the language which enabled them to express their experiences. Jagielski in his article focuses on the relations between the homosexual viewer and female stars (divas): he analyses the reasons for which gay viewers are so eager to follow film images, he considers the genealogy of gays’ fascination with divas, and doubts raised by this affiliation. He illustrates his argument with the image of Violetta Villas, a woman-monster, who by connoisseurs of good taste was rejected as rubbish. Her body was a carnival masquerade, an excess which it was impossible to accept. But this body appeared monstrous only when it clashed with the context of the socialist period in Poland. The star combined in her image that which is abjectal with camp, which through parodistic hyperbolization undermines the dominant models of gender and sexuality. Villas and “fagots” share in common the place in which they find themselves – they are beyond any boundaries.

Keywords

EN

homosexuality; diva; gender

• Publisher: Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
• Journal: Kwartalnik Filmowy
• Year: 2013
• Issue: 83-84
• Pages: 59-79

Contributors

author

Sebastian Jagielski

• Instytut Sztuk Audiowizualnych, Wydział Zarządzania i Komunikacji Społecznej, Uniwersytet Jagielloński w Krakowie

References

• Babuscio, Jack. 1984. Camp and the Gay Sensibility. W: R. Dyer (red.). Gays and Film. New York: Zoetrope.
• Basiuk, Tomasz. 2002. Madres Embarazadas? W odmiennym stanie: Pedro Almodóvar, Elia Kazan i Tennessee Williams. W: T. Basiuk, D. Ferens, T. Sikora (red.). Odmiany odmieńca: mniejszościowe orientacje seksualne w perspektywie gender / A Queer Mixture: Gender Perspectives on Minority Sexual Identities. Katowice: Wydawnictwo Naukowe Śląsk.
• Butler, Judith. 2008. Uwikłani w płeć. Feminizm i polityka tożsamości. Tłum. K. Krasuska. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
• Cleto, Fabio. 2009. Międzynarodowa intryga. Szpiedzy pop i szykowne sekrety lat 60. Tłum. M. Perchuć. „Kwartalnik Filmowy” 66.
• Creed, Barbara. 2012. Potworna kobiecość. Tłum. A. Kowalcze-Pawlik. W: A. Gajewska (red.). Teorie wywrotowe. Antologia przekładów. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie.
• Doty, Alexander. 1997. Making Things Perfectly Queer. Interpreting Mass Culture. Minneapolis-London: University of Minnesota Press.
• Doty, Alexander. 2007. Introduction: There’s something about Mary. „Camera Obscura” 22 (2).
• Dyer, Richard. 1984. Introduction. W: R. Dyer (red.). Gays and Film. New York: Zoetrope.
• Dyer, Richard. 2002. Entertainment and Utopia. W: R. Dyer. Only Entertainment. London-New York: Routledge.
• Dyer, Richard. 2004. Judy Garland and Gay Men. W: R. Dyer. Heavenly Bodies. Film Stars and Society, London-New York: Routledge.
• Farmer, Brett. 2000. Spectacular Passions. Cinema, Fantasy, Gay Male Spectatorships, Durham-London: Duke University Press.
• Farmer, Brett. 2005. The fabulous sublimity of gay diva worship. “Camera Obscura” 20 (2).
• Farmer, Brett. 2007. Julie Andrews make me gay. “Camera Obscura” 22 (2).
• Hansen, Miriam. 1991. Babel and Babylon. Spectatorship in American Silent Film. Cambridge-Massachusetts-London: Harvard University Press.
• Kletowski, Piotr, Piotr Marecki. 2008. Żuławski. Przewodnik Krytyki Politycznej. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
• Kosofsky Sedgwick, Eve. 2003. Paranoid Reading and Reparative Reading, or, You’re So Paranoid, You Probably Think This Essay Is About You. W: E. Kosofsky Sedgwick. Touching Feeling: Affect, Pedagogy, Performativity. Durham-London: Duke University Press.
• Kowalcze-Pawlik, Anna. 2012. Obietnica potworności. W: A. Gajewska (red.). Teorie wywrotowe. Antologia przekładów. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie.
• Kurc, Mariusz. 2007. Diwy. „Replika” 1-2.
• Kurz, Iwona. 2005. Twarze w tłumie, Wizerunki bohaterów wyobraźni zbiorowej w kulturze polskiej lat 1955-1969, Warszawa: Świat Literacki.
• Maddison, Stephen. 2000. Fags, Hags and Queer Sisters. Gender Dissent and Heterosocial Bonds in Gay Culture. Basingstoke: Palgrave.
• Marszałek, Rafał. 1994. Film fabularny. W: R. Marszałek (red.). Historia filmu polskiego, t. VI, 1968-1972. Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe.
• Meyer, Moe. 2012. Dyskurs kampu. Rewindykacja. Tłum. A. Bartosz. „Teksty Drugie” 5.
• Mętrak, Krzysztof. 1971. Dzięcioł puka, licznik stuka. „Film” 24.
• Michalewicz, Iza, Jerzy Danilewicz. 2011. Villas: Nic przecież nie mam do ukrycia... Warszawa: Świat Książki.
• Moon, Michael, Eve Kosofsky Sedgwick. 1994. Divinity: A Dossier, A Performance Piece, A Little-Understood Emotion. W: E. Kosofsky Sedgwick. Tendencies, London: Routledge.
• O’Neill, Edward R. 2007. The m-m-mama of us all: Divas and the cultural logic of late ca(m)pitalism. “Camera Obscura” 22 (2).
• Perkovich, Mike. 2012. Michaśki, kamp, pedały i literatura amerykańska. Tłum. J. Połtyn. „Teksty Drugie” 5.
• Robertson, Pamela. 2012. Jak jest zrobiony feministyczny kamp? Tłum. P. Sobolczyk. „Teksty Drugie” 5.
• Sontag, Susan. 1979. Notatki o kampie. Tłum. W. Wertenstein. „Literatura na Świecie” 9.
• Strauss, Frédéric. 2003. Almodóvar. Rozmowy. Tłum. O. Hedemann. Izabelin: Świat Literacki.
• Żurawiecki, Bartosz. 2005. Trzech panów w łóżku, nie licząc kota, Warszawa: Sic!