Wychowanie katolickie w szkołach Zgromadzenia Sióstr Służek Najświętszej Maryi Panny Niepokalanej w Mariówce w latach 1903–1954

• Authors: Wójcik Grażyna

Title variants

EN

Catholic Education at Schools of Sisters Servants of Mary Immaculate in Mariówka in the Years 1903–1954

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł ukazuje działalność wychowawczą w szkołach prowadzonych przez Zgromadzenie Sióstr Służek NMP Niepokalanej w Mariówce w latach 1903–1954. Przedmiotem rozważań uczyniono sytuację Kościoła katolickiego, który ze szczególną troską podchodził do spraw wychowania katolickiego młodzieży. Działalność wychowawczą prowadziło także wiele zgromadzeń zakonnych, które wypracowały własne pedagogie. Od 1903 roku działalność dydaktyczno-wychowawczą podjęło Zgromadzenie Sióstr Służek NMP Niepokalanej w Mariówce i wypracowało własny system oddziaływań, zapewniając młodzieży wychowanie katolickie.

EN

The article presents the functioning of the schools run by Sisters Servants of Mary Immaculate in Mariówka at the background of the education development in Poland in the years 1903–1954. What is considered is the situation of the Catholic Church that approached then the matters of youth education with utmost care. At that time there were many religious congregations developing their own pedagogies and educational methods. In 1903 Sisters Servants of Mary Immaculate began an original educational program and since then they have worked out their own system of dealing with the youth which has guaranteed a Catholic education to pupils.

Keywords

PL

wychowanie katolickie; system wychowawczy; pedagogie zakonne; Zgromadzenie Sióstr Służek NMP Niepokalanej; Mariówka

EN

catholic education; education system; Sisters Servants of Mary Immaculate; Mariówka

• Publisher: Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK
• Journal: Paedagogia Christiana
• Year: 2018
• Volume: 1/41
• Pages: 201-222

Contributors

author

Wójcik Grażyna

• Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych w Drzewicy

References

• AGSł, A.II., Konstytucje Zgromadzenia 1919-1988.
• AGSł, D.I-1, Towarzystwo „Samopomoc” 1922-1933 (przychodzące).
• AGSł, D.I-1, Towarzystwo „Samopomoc” 1934-1947 (odchodzące).
• AGSł, D.II-1, Niespodzianka 1920-1923.
• AGSł, D.II-6, Kronika Koła Samokształcenia „Jedność” [1921-1936] w Mariówce [b.r.].
• AGSł, D.II-7, Kronika Sodalicji Mariańskiej w Mariówce [b.r.].
• AGSł, D.II-12, Brzask z lat 1926-1939.
• AGSł, D.II-19, Prywatne Koedukacyjne Gimnazjum Ogólnokształcące 1945-1957.
• AGSł, D.II-31, Organizacje, koła zainteresowań w szkołach w Mariówce [b.r.], Notatki.
• AGSł, D.II-31, Prywatne Żeńskie Seminarium Nauczycielskie 1926-1932.
• AGSł, F.II, Korespondencja uczennic z ks. dyrektorem Julianem Młynarczykiem, Mariówka [b.r.].
• Konkordat pomiędzy Stolicą Apostolską a Rzeczypospolitą Polską, podpisany w Rzymie dnia 10 lutego 1925 r., Dz. U. 1925, nr 47, poz. 324.
• Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 17 marca 1921 r. Dz. U. 1921, nr 44, poz. 267, art. 120.
• Obwieszczenie Ministra WRiOP z dnia 9 listopada 1932 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy z dnia 1 lipca 1926 r. o stosunkach służbowych nauczycieli. Dz. U. 1932, nr 104, poz. 873.
• Okólnik MWRiOP z dnia 5 stycznia 1927 r. w sprawie nauki religii w publicznych szkołach powszechnych. Dz. Urz. MWRiOP 1927, nr 2, poz. 32.
• Rozporządzenie Ministra MWRiOP z dnia 9 grudnia 1926 r. o nauczaniu religii katolickiej. Dz. U. 1927, nr 1, poz. 9.
• Ustawy Komisji Edukacji Narodowej dla stanu akademickiego i na szkoły w krajach Rzeczypospolitej przepisane w Warszawie, rok 1783. Lwów: Księgarnia Naukowa, 1930.
• Ustawa z dnia 4 czerwca 1920 r. o tymczasowym ustroju władz szkolnych. Dz. U. 1920, nr 50, poz. 304. Dz. Urz. MWRiOP 1920, nr 18, poz. 11.
• Pius PP X. Codex Iuris Canonici, Pontificis Maximi iussu digestus, Benedicti XV auctoritate promulgatus, Roma 1917.
• Pius PP XI. “Orbem catholicum cum primum colloquimur”. Acta Apostolicae Sedis (1923): 327–329.
• Pius PP XI. Encyklika Divini Illius Magistri [O chrześcijańskim wychowaniu młodzieży]. Tłum. J. Korzonkiewicz. Poznań: Kancelaria Prymasa Polski, 1932.
• Pius PP XI. „Provido sane consilio”. Acta Apostolicae Sedis (1935): 145–154.
• Adamski, Stanisław. Szkoła wedle nauki Kościoła i uchwał Synodu. Cz.1. Poznań: Nakładem Przewodnika Katolickiego: Drukarnia i Księgarnia św. Wojciecha, 1939.
• Chiberska, Janina. „Grupa Literacka”. Brzask 18 (1934): 18.
• Chmielewski, Witold. „Rola rodziny w wychowaniu religijnym dzieci i młodzieży w okresie powojennym”. Przegląd Historyczno-Oświatowy 1–2 (2010): 83-90.
• Czechówna, Kazimiera, Zofia Jakubowska. „Grupa Literacka”. Brzask 34 (1936): 8-9.
• Doroszewski, Jerzy. „Życie organizacyjne młodzieży w seminariach nauczycielskich w latach 1918-1937”. Przegląd Historyczno-Oświatowy 2 (2002): 71-83.
• Grupa Literacka. „Do księdza kanonika”. Brzask 9 (1929): 11-12.
• Grupa Literacka. „Ksiądz kanonik jako pedagog”. Brzask 9 (1929): 15-16.
• Hejnicka-Bezwińska, Teresa. Praktyka edukacyjna w warunkach zmiany kulturowej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2015.
• Jarząbkówna, Bolesława. „Historia szkół w Mariówce. Referat wygłoszony przez B. Jarząbkównę, Przełożoną Średniej Szkoły Zawodowej w Płocku z okazji poświęcenia gmachu Gimnazjum i Liceum w Mariówce Opoczyńskiej w dniu 30 kwietnia 1939 r.”. Brzask 49 (1939): 10.
• Jusiak, Roman. „Pedagogia franciszkańska”. W: Pedagogie katolickich zgromadzeń zakonnych. Historia i współczesność, t. 1, red. Janina Kostkiewicz, 21-34. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”, 2012.
• Kawińska, Irena. „Koło Samokształcenia Jedność”. Brzask 18 (1931): 11-12.
• Kopaliński, Władysław. Słownik wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1989.
• Kostkiewicz, Janina. „Pedagogie katolickich zgromadzeń zakonnych – wprowadzenie w problematykę”. W: Pedagogie katolickich zgromadzeń zakonnych. Historia i współczesność, red. Janina Kostkiewicz, t. 1, 11-20. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”, 2012.
• Kunowski, Stefan. Podstawy współczesnej pedagogiki. Warszawa: Wydawnictwo Salezjańskie, 1993.
• Langerówna, Irena. „Sodalicja”. Brzask 34 (1931): 14-15.
• Majcher, Edward. Działalność katechetyczna ośrodka warszawskiego w latach 1918-1939 na tle ówczesnego ruchu katechetycznego. Warszawa: Wydawnictwo Archidiecezji Warszawskiej, 1996.
• Materski, Edward. „Katecheta”. W: Encyklopedia katolicka, red. Andrzej Szostek, Bogusław Migut, Edward Gigilewicz, t. 8, 1014–1015. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL, 1989.
• Mazurek, Maria. „Koźmiński Florentyn Wacław”. W: Hagiografia polska. Słownik bio-bibliograficzny, red. Romuald Gustaw, t. 1, 863–885. Poznań: Księgarnia św. Wojciecha, 1971.
• Mazurek, Maria H. Powstanie i rozwój ukrytych Zgromadzeń bł. Honorata Koźmińskiego. Sandomierz: Wydawnictwo Diecezjalne, 2009.
• Młynarczyk, Julian. Kształcenie serca na podstawach etyki Chrystusowej. Mariówka: Wydawnictwo Szkoły Rzemiosł, 1925.
• Młynarczyk, Julian. Bóg miłością. Mariówka: Wydawnictwo Szkoły Rzemiosł, 1929.
• Młynarczyk, Julian. Nasz internat. Mariówka: Wydawnictwo Szkoły Rzemiosł, 1943.
• Musielewicz, Krystyna. „Nowy gmach”. Brzask 42 (1937): 6.
• Nauczyciel życia. Ks. Julian Młynarczyk 1882-1950, oprac. Halina I. Szumił. Sandomierz: Wydawnictwo Diecezjalne, 1996.
• Olka (kurs II). „Wspomnienie z rekolekcji”. Brzask 10 (1926): 4-5.
• Pedagogika. Leksykon PWN. red. Bogusław Milerski, Bogusław Śliwerski. Warszawa: Wydawnictwo PWN, 2000.
• Polak, Ryszard. Religia rzymskokatolicka w szkołach II Rzeczypospolitej. Lublin: Wydawnictwo POLIHYMNIA, 2007.
• Redakcja. „Kronika”. Brzask 19 (1928): 20.
• Redakcja. „Nasz hymn”. Niespodzianka marzec (1922): 6.
• Rowid, Henryk. Podstawy i zasady wychowania, Warszawa: Wydawnictwo Oświatowe „Wspólna Sprawa”, 1957.
• Szarotka. „Msza św. w naszym kościele”. Brzask 10 (1926): 7.
• Szczepaniak, Jan. Troska Kościoła o nauczanie i wychowanie religijne w Polsce w latach 1918-1927. Kraków: Wydawnictwo WAM, 1997.
• Szylar, Anna. „Ideały wychowawcze w klasztornych szkołach żeńskich w okresie potrydenckim do początków XIX wieku”. Paedagogia Christiana 2 (2012): 11-14.
• Wałęga, Agnieszka. „Obraz edukacji religijnej w Galicji 2. połowy XIX wieku w opinii współpracowników lwowskiej Szkoły”. Paedagogia Christiana 1 (2017): 171-198.
• Wójcik, Maria. Zgromadzenie Sióstr Służek NMP Niepokalanej, t. 1: Powstanie, rozwój i działalność w latach 1878-1918. Poznań: Pallottinum, 1978.
• Wójcik, Maria. Prywatne Gimnazjum i Liceum Ogólnokształcące im. Błogosławionej Jadwigi w Mariówce. Sandomierz: Wydawnictwo Diecezjalne, 1995.
• Wójcik, Maria. „Działalność wydawnicza drukarni w Mariówce Opoczyńskiej Zgromadzenia Sióstr Służek NMP Niepokalanej w latach 1921-1930”. W: W kręgu dziejów Kościoła i rodziny franciszkańskiej, red. Roland Prejs, 343-352. Warszawa: Bracia Mniejsi Kapucyni, 1999.
• Wójcik, Maria. „Prywatne Seminarium Nauczycielskie Żeńskie w Mariówce Opoczyńskiej w latach 1921-1936”. Studia Sandomierskie 6 (1990): 540.
• Wójcik, Maria. Stulecie działalności Zgromadzenia Sióstr Służek NMP Niepokalanej w Mariówce (1903-2003). Mariówka: Wydawnictwo Diecezjalne, 2004.
• Wójcik, Maria. Zgromadzenie Sióstr Służek NMP Niepokalanej, t. 2: Rozwój i działalność w latach 1919-1978. Sandomierz: Wydawnictwo Diecezjalne, 2012.
• Zakrzewska, Aldona. „Edukacja religijna dzieci i młodzieży szkolnej okresu międzywojennego źródłem humanizacji życia społecznego”. Paedagogia Christiana 2/30 (2012): 47-53.
• Zarembianka, Natalia. „W służbie Marji. Przysięga”. Brzask 34 (1936): 4-5.

Identifiers

DOI

10.12775/PCh.2018.011