Nazwy potraw w polskich gwarach na Litwie, Białorusi i Syberii wobec przemian cywilizacyjnych

• Authors: Ananyeva Natalia

Title variants

EN

Culinary Lexis in Polish dialects of Lithuania, Belorussia and Siberia against the background of civilizational changes

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W artykule omawia się słownictwo kulinarne polskich gwar Litwy, Białorusi i Syberii oraz zmiany, które zachodzą w tym słownictwie na skutek przemian cywilizacyjnych. Analizowane jest m.in. przejście tego słownictwa do warstwy słownictwa biernego, nieaktualizowanego (słownictwo związane z pieczeniem chleba, lituanizmy raug’en’a // ravg’en’a i gryžyna, wyraz pensak ‘pęcak, pęczak’ i in. w gwarach Litwy i Białorusi). Wyodrębnia się charakterystyczne dla polskich gwar Syberii i Białorusi wyrazy, będące składnikami tematu „Przygotowanie jedzenia”, w tym germanizmy w gwarach syberyjskich oraz lituanizmy występujące w polszczyźnie północnokresowej i mające odpowiedniki w gwarach białoruskich.

EN

In the article culinary vocabulary in Polish dialects of Lithuania, Belorussia and Siberia and changes in it taking place against the background of civilizational processes are analyzed. In particular the passing of some part of vocabulary into the passive layer of spoken vocabulary (words, connected with baking bread, lithuanisms raug’en’a // ravg’en’a and gryžyna, the word pensak ‘pęcak, pęczak’ and others in dilects of Lithuania and Belorussia). Word specific for Polish dialects of Lithuania, Belorussia and Siberia relating to cooking food are pointed out (in particular germanisms in siberian Polish dialects and lithuanisms in Polish peripheric dialects of north-eastern type finding correspondence in Belorussian dialects).

Keywords

PL

gwara polska; leksem; jedzenie; lituanizm; germanizm

EN

Polish dialect; word; food; lithuanism; germanism

• Publisher: Łódzkie Towarzystwo Naukowe, Stowarzyszenie
• Journal: Rozprawy Komisji Językowej ŁTN
• Year: 2017
• Volume: LXIV
• Pages: 5-12

Dates

published

2017

Contributors

author

Ananyeva Natalia

• Katedra Filologii Słowiańskiej, Wydział Filologiczny, Uniwersytet Moskiewski im. Łomonosowa, Moskwa, Rosja

References

• Ananiewa Natalia, 2012, Niektóre właściwości polskiej gwary wyspowej na Syberii, „Rozprawy Komisji Językowej ŁTN”, 58, s. 5–13.
• Ananiewa Natalija Ewgeniewna, 2015, Germanizmy leksykalne w dwóch polskich gwarach wyspowych na Syberii, „Gwary dziś”, 7, s. 169–175.
• Doroszewski Witold, red., 1958, Kwestionariusz do badań słownictwa ludowego, z. I–IV, Zakład Narodowy imienia Ossolińskich – Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, Wrocław.
• Minksztym Witold, Minksztym Elżbieta, 2010, Słownik wyrazów gwarowych, używanych w okolicach Dryświat, Gajd i Widz, w: Janusz Rieger, Dorota A. Kowalska, red., Język polski dawnych Kresów Wschodnich, 4, Wydawnictwo Naukowe „Semper”, Warszawa, s. 225–263.
• Mitrenga-Ulitina Swietłana, 2015, Język polski mieszkańców wsi Wierszyna na Syberii, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin.
• Stupiński Eugeniusz, 2008, Geneza polszczyzny w okolicy Krasnojarska, „Rozprawy Komisji Językowej ŁTN”, 53, s. 207–217.
• Stupiński Eugeniusz, 2009, Wpływy wschodniosłowiańskie na polszczyznę okolic Krasnojarska, „Rozprawy Komisji Językowej ŁTN”, 54, s. 197–204.

Identifiers

ISSN

0076-0390