"Philosopie als Strenge Wissenschaft" a Husserlowski projekt odrodzenia filozofii

• Authors: Jan Krokos

Title variants

EN

“Philosopie als Strenge Wissenschaft” and the Husserlian project of philosophical revival

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł Edmunda Husserla z 1911 r. "Philosopie als strenge Wissenschaft", napisany na prośbę readaktorów czasopisma "Logos", jest swoistym manifestem fenomenologii. Artykuł ten łączy wczesną filozofię Husserla, tzw. fenomenologię ejdetyczną, z fenomenologią transcendentalną i przedstawia zarys projektu odrodzenia filozofii, nauki i całej kultury. Projekt ten jest powrotem do klasycznego ideału filozofii jako teoretycznego poznania, sięgającego ostatecznych uzasadnień. W tak rozumianej filozofii pierwszeństwo należało się rzeczy samej, a celem była prawda jako wartość absolutna. Projekt odnowy filozofii, jaki zarysował Husserl, zrodził się w określonej sytuacji intelektualnej XIX wieku. Sytuację tę wyznaczały dwie wielkie tradycje filozoficzne: kantyzm i pozytywizm. Pierwszy był apriorycznym formalizmem, drugi – empiryzmem, lecz ograniczającym przedmiot możliwego doświadczenia do świata materialnego. Jeden i drugi ostatecznie odsunął się od samej rzeczy, uznając ją albo za niepoznawalną, albo za taką, jak zostaje ujęta przez przyrodoznawstwo. Zaowocowało to agnostycyzmem czy sceptycyzmem, scjentyzmem i psychologizmem. Remedium na taki stan rzeczy było zbudowanie nowej filozofii absolutnego początku, która byłaby nauką ścisłą. Filozofią tą miała być fenomenologia jako nauka o istocie czystej świadomości.

EN

The article "Philosopie als strenge Wissenschaft" ("Philosophy as a Rigorous Science") by Edmund Husserl published in 1911 at the request of the editors of "Logos" is a specific manifesto of phenomenology. The article combines Husserl’s early philosophy, the so–called eidetic phenomenology, with transcendental phenomenology. Also, it presents an outline of the project of philosophical, scientific and cultural revival. This project is a return to the classical ideal of philosophy as theoretical cognition that constitutes the ultimate reason. Philosophy so understood gives priority to the thing itself, and its aim is truth as an absolute value. The project of philosophical revival as outlined by Husserl was born in a particular intellectual situation of the 19th century. This situation was marked by two great philosophical traditions: Kantism and positivism. The former was the formalism a priori, the latter – the empiricism (however it restricted the object of possible experience to the material world). Both of them eventually departed from the thing itself, either considering it unknowable or accepting its depiction proposed by natural sciences. It resulted in agnosticism, scepticism, scientism and psychologism. The remedy for such a state of things lay in building a new philosophy of the absolute beginning. This philosophy was supposed to be a rigorous science in the form of phenomenology as the science of pure consciousness.

Keywords

PL

Husserl Edmund; fenomenologia; ścisła nauka; filozofia pierwsza

EN

Husserl Edmund; phenomenology; rigorous science; first philosophy

• Publisher: Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
• Journal: Studia Philosophiae Christianae
• Year: 2012
• Volume: 48
• Issue: 2
• Pages: 27-47

Contributors

author

Jan Krokos

• Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie, Instytut Filozofii, ul. Wóycickiego 1/3, 01-938 Warszawa, Poland