„Głupio żeby tak oddać żonę…” – konstruowanie opieki i męskości przez starych mężczyzn opiekujących się swoimi przewlekle chorymi żonami

• Authors: Kluczyńska Urszula

Title variants

EN

“It’s weird to give your wife away like that” – construction of care and masculinity among older men who are caring for their wives

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Opieka postrzegana jest jako zadanie kobiet, które najczęściej realizują nieformalną opiekę nad członkami rodziny, jednak w wyniku zmian społeczno-ekonomicznych i kulturowych coraz częściej starsi mężczyźni pełnią funkcję głównego opiekuna swych przewlekle chorych partnerek. W ramach badań autorka przeprowadziła dziesięć wywiadów pogłębionych z mężczyznami w wieku od 64 do 90 lat, którzy definiowali się jako główni opiekunowie swych przewlekle chorych żon. Celem badań było określenie, w jaki sposób mężczyźni postrzegają siebie jako opiekunów i jak definiują opiekę w ramach swych biografii. Autorka skupiła się również na sposobie konstruowania przez mężów męskości w obliczu podjęcia roli opiekuna. Analizy wykazały, że głównym motywem podejmowania opieki nad żoną przez partnerów było poczucie obowiązku. Ponadto opieka instytucjonalna była najczęściej traktowana jako ostateczność, a w kontekście konstruowania męskości często jako porażka. Analizy wskazały, że istotnym czynnikiem konstruowania męskości przez mężów opiekujących się przewlekle chorymi żonami był sposób definiowania opieki.

EN

Care is perceived as a female task, and it is still the case that women are most often the ones who provide care among family members. But as an effect of socio-economic and cultural changes, increasing numbers of older husbands have become the primary carers. The author research draws on semi-structured, in-depth interviews with ten men between 64 and 90 years old, who are the primary carer for their wives. The main aim of the article is to describe how older men perceived themselves as carers and defined care in their biographies. The author also tried to describe how older men who care for their wives construct their masculinity in the face of their new roles and tasks. Analysis allowed the main motive of providing care to emerge: obligation. What is more, institutional care was treated by older men as a last resort, also in context of masculinity role. The research findings showed that an important factor in the way masculinity is constructed by older men caring for their wives was the definition of care.

Keywords

PL

opieka; opieka rodzinna; mężczyzna opiekun; stary mężczyzna; męskość

EN

care; family care; man as a carer; old men; masculinity

• Publisher: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
• Journal: Autobiografia. Literatura. Kultura. Media
• Year: 2016
• Issue: 1(6)
• Pages: 139–159

Contributors

author

Kluczyńska Urszula

• Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu

References

• Arber, Susan, Nigel Gilbert. „Men: the forgotten carers”. Sociology 23 (1989): 111–118. Baier, Annette. Postures of the mind: Essays on mind and morale. Minneapolis: University of Minnesota Press, 1985. Barker, Kevin L., Noelle Robertson, David Connelly. „Men caring for wives with dementia: Masculinity, strain and gain”. Aging and Mental Health 14 (2010): 319–327. Baruch, Amanda, Wanda Spaid. „Gender differences in caregiving: why do wives report a greater burden?”. The Gerontologist 29 (1989): 667–676. Bień, Barbara. Family caregiving for the elderly in Poland. Białystok: Trans Humana, 2006. Błedowski, Piotr, Wojciech Pędich, Barbara Bień, Beata Wojszel, Piotr Czekanowski. Services for Supporting Family Carers of Elderly People in Europe: Characteristics, Coverage and Usage. National Background Report for Poland. Eurofarmcare 2004. Cahill, Suzanne. „Elderly husbands caring for views diagnoses with Alzheimer disease: Are male caregivers really different?”. Australian Journal of Social Issues 35 (2000): 53–73. Coe, Maureen, Anne Neufield. „Male caregiver’s use of formal support”. Western Journal of Nursing Research 21 (1999): 568–588. Connell, Reawyn W. Masculinities. Berkeley–Los Angeles: University of California Press, 1995. Connell, Reawyn W. The Men and the Boys. Berkeley–Los Angeles: University of California Press, 2000. Daly, Mary, Guy Standing. „Introduction”. W: Carework: The quest for Security, red. Mary Daly, 1–9. Geneva: International Labour Office, 2001. Döhner, Hanneli, Christopher Kofahl. Supporting Family Carers of Older People in Europe – Empirical Evidence, Policy Trends and Future Perspectives. Eurofarmcare, 2005. Engster, Daniel. „Rozważania na temat teorii opieki: praktyka i obowiązek opieki”. W: Gender i ekonomika opieki, red. Ewa Charkiewicz, Anna Zachorowska Mazurkiewicz, 25–60. Warszawa: Biblioteka Think Tanku Feministycznego, 2009. Finch, Janet. „The concept of caring: feminist research and other perspectives”. W: Informal care in Europe, red. Julia Twigg, 5–21. University of York, Social Policy Research Unit, 1993. Fisher, Mike. „Man-made care: Community care and older male carers”. British Journal of Social Work 24 (1994): 659–680. Gerstel, Naomi, Sally K. Gallagher. „Men’s caregiving. Gender and the contingent character of care”. Gender & Society 15 (2001): 179–217. Goffman, Erving. „Charakterystyka instytucji totalnych”. W: Współczesne teorie socjologiczne, red. Aleksandra Jasińska-Kania, Lech M. Nijakowski, Jerzy Szacki, Marek Ziółkowski, 131–177. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar, 2006. Gutmann, David. Reclaimed powers: Toward a new psychology of men and women in later life. New York: Basic Books, 1987. Hanlon, Niall. Masculinities, care and equality. Identity and nurture in men’s live. London: Palgrave Macmillan, 2012. Harris, Phyllis Braudy. „Differences among husband caring for their wives with Alzheimer’s disease: Qualitative findings and counseling implications”. Journal of Clinical Geropsychology 1 (1995): 97–106. Harris, Phyllis Braudy. „The misunderstood caregivers? A qualitative study of the male caregivers of Alzheimer’s disease victims”. Gerontologist 33 (1993): 551–556. Hirst, Michael. „Trends in informal care in Great Britain during the 1990s”. Health and Social Care in the Community 9 (2001): 309–333. Hochschild, Arlie Russell. Zarządzanie emocjami. Komercjalizacja ludzkich uczuć. Tłum. Jacek Konieczny. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2009. Houde, Susan. „Men providing care to older adults in the home”. Journal of Gerontological Nursing 27 (2001): 14–19. Hyży, Ewa. „Wkład feministycznych teorii etycznych do bioetyki”. Nowiny Lekarskie 81 (2012): 524–533. Kapała, Magdalena. „Prawdy i mity dotyczące aktywności starszych kobiet. Przegląd badań”. W: Trzeci wiek drugiej płci. Starsze kobiety jako podmiot aktywności społecznej i kulturowej, red. Edyta Zierkiewicz, Alina Łysak, 9–24. Wrocław: MarMar, 2006. Kluczyńska, Urszula. „Czas wolny starszych mężczyzn”. W: Ku socjologii starości. Starzenie się w biegu jednostki życia, red. Janusz Mucha, Łukasz Krzyżowski, 83–104. Kraków: Wydawnictwo AGH, 2011. Kluczyńska, Urszula. „Czy starość ma płeć? Społeczny konstrukt mężczyzny starego w świetle literatury zachodniej”. W: Dorosłość wobec starości. Oczekiwania – radości – dylematy, red. Renata Konieczna-Woźniak, 249–260. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, 2008. Kluczyńska, Urszula. „Older husbands as carers. Construction of masculinity in context of care--giving”. Studia Humanistyczne AGH 14 (2015): 73–94. Kluczyńska, Urszula. „Stary mężczyzna we współczesnym społeczeństwie. Konteksty społeczne i kulturowe”. W: Człowiek w wieku podeszłym we współczesnym społeczeństwie, red. Dorota Talarska, Katarzyna Wieczorkowska-Tobis, 42–50. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UM, 2008. Kramer, Betty J. „Men as Caregivers: An Overview”. W: Men as Caregivers, red. Betty J. Kramer, Edward H. Thompson Jr., 3–19. New York: Prometheus Books, 2005. Kramer, Betty J., Edward H. Thompson Jr., red. Men as Caregivers. New York: Prometheus Books, 2005. Laditka, Sarah A., Maria Pappas-Rogich, James M. Laditka. „Home and community-based services for well-educated older caregivers: gender differences in attitudes, barriers, and use”. Home Health Care Services Quarterly 19 (2001): 1–17. Lenard W. Kaye, Jeffrey S. Applegate. „Older men and the family caregivers orientation”. W: Older men’s lives, red. Edward Thompson, 218–236. Thousand Oaks–London: Sage 1994. McFarland Peggy L., Sara Sanders. „Male caregivers: Preparing men for nurturing roles”. American Journal of Alzheimer’s Disease 14 (1999): 278–282. Milne, Alisoun, Eleni Hatzidimitriadou. „Isn’t he wonderful?’ Exploring the contribution and conceptualization of older husbands as carers”. Ageing International 28 (2003): 389–408. Neufeld, Anne, Margaret J. Harrison. „Men as caregivers: reciprocal relationships or obligation?”. Journal of Advanced Nursing 28 (1998): 959–968. Philips, Judith. Troska. Tłum. Agnieszka Gruba. Warszawa: Wydawnictwo Sic!, 2009. Russell, Richard. „In sickness and in health. Qualitative study of elderly men who care of wives with dementia”. Journal of Ageing Studies 15 (2001): 351–367. Russell, Richard. „Men doing ‘women’s work’: elderly men caregivers and the gendered construction of care work”. The Journal of Men’s Studies 15 (2007): 1–18. Russell, Richard. „Social networks among elderly men caregivers”. The Journal of Men’s Studies 13 (2004): 121–142. Russell, Richard. „The work of elderly men caregivers: From public careers to an unseen world”. Men and Masculinities 9 (2007): 298–314. Sanders, Sara, James Power. „Roles, responsibilities, and relationships among older husbands caring for wives with progressive dementia and others chronic conditions”. Health and Social Work 34 (2009): 41–51. Siriopoulous, George, Yvonne Brown, Karen Wright. „Caregivers of wives diagnoses with Alzheimer’s disease: Husband’s perspective”. American Journal of Alzheimer’s Disease 14 (1999): 79–87. Ślusarska, Barbara, Beata Dobrowolska, Danuta Zarzycka. „Teoretyczne podstawy kategorii «opieka» w pielęgniarstwie”. Problemy Pielęgniarstwa 16 (2008): 384–389. Szmagalski, Jerzy. „Deinstytucjonalizacja w pomocy społecznej – zadania dla pracy socjalnej”. W: Społeczeństwo, demokracja, edukacja. Nowe wyzwania w pracy socjalnej, red. Krystyna Marzec-Holka. Bydgoszcz: Wydawnictwo Uczelniane Akademii Bydgoskiej, 2000. Tarkowska, Elżbieta. „Ludzie w instytucji totalnej”. W: Upośledzenie w społecznym zwierciadle, red. Elżbieta Zakrzewska-Manterys, Anders Gustavsson. Warszawa: Wydawnictwo Żak, 1997. Thompson, Edward H. Jr. „Older Men as Invisible Men in contemporary Society”. W: Men’s Lives, red. Michael Kimmel, Michael Messner, 68–84. Boston–London–Toronto–Sydney–Tokyo–Singapore: Allyn and Backon, 1998. Thomson, Linda. „Conceptualizing gender in marriage: A case of marital care”. Journal of Marriage and the Family 55 (1993): 557–569. Witucki Brown, Janet, Shu-li Chen, Carolyn Mitchell, Amy Province. „Help-seeking by older husbands caring for wives with dementia”. Journal of Advanced Nursing 54 (2007): 352–360.

Identifiers

ISSN

2353-8694

DOI

10.18276/au.2016.1.6-10