„Przestępstwa z nienawiści” na tle wyznaniowym w prawie polskim

• Authors: Małgorzata Tomkiewicz

Title variants

EN

“Hate crimes” in Polish law committed because of religious background

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Wolność sumienia i wyznania jest jedną z fundamentalnych zasad współczesnych, demokratycznych społeczeństw, zakorzenioną w aktach krajowego i międzynarodowego porządku prawnego. Obejmuje ona wolność posiadania przekonań religijnych, przyjmowania i odrzucania religii według własnego wyboru a także wolność uzewnętrzniania indywidualnie lub wspólnie z innymi, publicznie lub prywatnie religii bądź przekonań. Uzewnętrznianie to może wyrażać się w uprawianiu kultu, modlitwach, praktykach religijnych bądź w nauczaniu. Gwarantem tej wolności są m.in. regulacje prawnokarne zakazujące dyskryminacji ze względów religijnych. W polskim prawie karnym zakaz dyskryminacji ze względu na przynależność wyznaniową lub bezwyznaniowość zawiera expressis verbis art. 118 k.k.. art. 118a § 3 pkt.2 k.k., art. 119 k.k. art. 194 k.k. zaś w art. 256 k.k. i art. 257 k.k. ustawodawca penalizuje publiczne nawoływanie do nienawiści na tle różnic wyznaniowych albo ze względu na bezwyznaniowość oraz publiczne znieważanie grupy ludności lub poszczególnych osób z tych względów. Zagadnienie „mowy nienawiści” (hate speech) oraz przestępstw popełnianych z motywów dyskryminacyjnych, w tym na tle wyznaniowym (hate crime; biased-motivated crime) staje się coraz częstszym zjawiskiem i problemem zarówno na świecie, jak i w Polsce. Przekonanie o wzroście skali zjawiska nie znajduje jednakże przełożenia na ilość postępowań karnych prowadzonych w tym względzie w Polsce. Taki stan skłania do pytania o przyczynę owej nikłej efektywności organów ścigania w wymienionej materii. W artykule podjęto próbę odpowiedzi na to pytanie.

EN

The freedom of conscience and faith is one of the most basic rules in contemporary and democratic societies, and is adopted in domestic and international law. It comprises the freedom of religious beliefs, the acceptance and rejection of any religion according to personal choice, as well as expressing, individually or together with others, publicly or privately celebrated religion and beliefs. This manifestation may be expressed in acts of worship, prayer, religious observances or in teaching. The adjustments in criminal law which prohibit religious discrimination are the guarantee of this freedom, which is expressively stipulated in the Polish Penal Code. According to arts. 188, 119 and 194, there is a ban on any discrimination because of denominational affiliation. Moreover, the legislator penalizes, in arts. 256 and 257, incitement to hatred in public due to religious beliefs or atheism, and insults to a group of people or individuals in public because of religious discrimination. The issue of “hate speech” and crimes committed because of discrimination, including religious discrimination, (hate crime; biased-motivated crime) is becoming a more frequent phenomenon, both in the world generally and in Poland. The awareness of the growth of this phenomenon is not visible, however, in the number of connected criminal procedures which are conducted in Poland. Such a situation leads to the question of the reason for such small effectiveness in this matter. This article tries to answer this question.

Keywords

PL

dyskryminacja; nienawiść; przekonania religijne; mowa nienawiści; różnice wyznaniowe

EN

discrimination; hatred; religious beliefs; hate speech; religious differences

• Publisher: Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
• Journal: Forum Teologiczne
• Year: 2015
• Volume: 16

Contributors

author

Małgorzata Tomkiewicz