Starość ambiwalentna – czyli w poszukiwaniu podmiotowego seniora

• Authors: Aleksandra Błachnio
• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

Th e old age stops being a synonym of weakness and a source of shame – it is pervasive and entrenched in our society, the media, and science. Dynamic growth of the number of the elderly, observed globally, has alarmed demographers, economists, and politicians. Th e scientists have engaged in advance studies of the ageing process to deepen our understanding of its nature and gain further insights into its hallmarks. Th e entrepreneurs have revised their attitudes toward senior-customers, and they have created totally fresh off er for goods and services targeted at the „50+” group. Th e employees of health and welfare sectors have met an urgent need to bring about a sustained realignment of the whole system of benefi ts for the elderly, as currently the welfare eligibility and benefi ts remain far beyond the institutional capacity to cope. Although the traditional view of old age has been questioned, still the elderly themselves must start to value it; without their empowering the old age and learning the active ageing, the shift to positive ageing will never be achieved. Th e paper discusses the results of the empirical studies of the notion of subjectivity of Polish senior citizens conducted independently between 2001 and 2003 as well as 2008 and 2010. Th e gathered data prove the decrease of the self-author personality. Th is result corresponds with unfavorable position of the elderly who face many obstacles and inequities in public space, in particular in the health and social welfare. Simultaneously, the society and the culture manifest certain favorable changes within the fi eld of lifelong learning; they enable the elderly to undertake empowering activities (e.g. voluntary work; learning at third age university) that stimulate their personal growth, subjectivity and self-development. And although some anticipate a positive outcome from the implementation of the subjectifi cation of the old age, the need to conduct further studies is obvious.

Keywords

PL

starość; podmiotowość; Uniwersytet Trzeciego Wieku (UTW); wolontariat; e-zdrowie

EN

ageing; subjectivity; University of Th ird Age (U3A); volunteering; e-health

• Publisher: Wydawnictwo Naukowe Akademii WSB
• Journal: EXLIBRIS Biblioteka Gerontologii Społecznej
• Year: 2015
• Issue: 1(9)/2015 Duchowość jako kategoria egzystencji i transcendencji w starości
• Pages: 103-118

Dates

published

2015

Contributors

author

Aleksandra Błachnio

• Instytut Psychologii, Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy

References

• Arshad Md., Ahmad Bhat A., 2013, Global Ageing Trends: A Sociological Perspective, Int. J. Curr. Res. Aca. Rev.”, nr 1(4), s. 55–64.
• Bień B., 2012, Opieka geriatryczna w perspektywie starzenia się ludności Polski, [w:] J. Hrynkiewicz (red.) O sytuacji ludzi starszych, Rządowa Rada Ludnościowa, Warszawa, s. 151–158.
• Biernacka M., 2009, Człowiek korporacji. Od normatywizmu do afi rmacji własnego Ja, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.
• Błachnio A., 2011, Człowiek autorski w erze globalizacji, Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, Bydgoszcz.
• Błachnio A., 2012, Starość non profi t. Wolontariat na Uniwersytetach Trzeciego Wieku w Polsce i na świecie, Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, Bydgoszcz.
• Błachnio A., Maliszewski W., 2014, Active Aging in a Global Culture. Do We Live in an Age-friendly Environment? „Kultura i Edukacja”, nr 5(105), s. 24–35.
• Błędowski P., 2012, Starzenie się jako problem społeczny. Perspektywy demografi cznego starzenia się ludności Polski do roku 2035, [w:] M. Mossakowska, A. Więcek, P. Błędowski (red.) PolSenior. Aspekty medyczne, psychologiczne, socjologiczne i ekonomiczne starzenia się ludzi w Polsce, Termedia Wydawnictwa Medyczne oraz MIBMiK, Poznań, s. 11–26.
• Cuddy A.J.C., Norton M.I., Fiske S.T., 2005, Th is old stereotype: the pervasiveness and persistence of the elderly stereotype, „Journal of Social Issues”, nr 61(2), s. 265–283.
• Dubas E., 2013, Starość znana i nieznana – wybrane refl eksje nad współczesną starością, „Rocznik Andragogiczny”, nr 20, s. 135–152.
• Gamrowska A., Steuden S., 2014, Coping with the events of daily life and quality of life of the socially active elderly, „Health Psychology Report”, nr 2(2), s. 123–131.
• Gryglewska B., 2013, Trudności w leczeniu starszych chorych z wielochorobowością, „Gerontologia Polska”, nr 21(3), s. 73–74.
• Halicka M., Kramkowska E., 2012, Uczestnictwo ludzi starszych w życiu społecznym, [w:] Hrynkiewicz J. (red.) O sytuacji ludzi starszych, Rządowa Rada Ludnościowa, Warszawa, s. 33–50.
• Hall C.S., Lindzey G., 1994, Teorie osobowości, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Hubbard R.E., 2010, Education in geriatric medicine, [w:] H.M. Fillit, K. Rockwood, K. Woodhouse (red.) Brocklehurst’s textbook of geriatric medicine and gerontology, Saunders Elsevier, Philadelphia, s. 1032–1037. Hrynkiewicz J. (red.) O sytuacji ludzi starszych, Rządowa Rada Ludnościowa, Warszawa,s. 151–158.
• Izdebski P., Jurga M., Kosiol M., 2012, Bilans życiowy a postawa wobec śmierci w późnej dorosłości, „Gerontologia Polska”, nr 20(3), s. 155–159.
• Jazwinski S. M., 2000, Aging and longevity genes, „Acta Biochimica Polonica”, nr 47(2), s. 269–279.
• Kaleta A., 2014, E-learning jako dyfuzja innowacji na obszarach wiejskich Unii Europejskiej, „Kultura i Edukacja”, nr 2(102), s. 134–145.
• Kim S. H., 2008, Older people’s expectations regarding ageing, health-promoting behaviour and health status, „Journal of Advanced Nursing”, nr 65(1), s. 84–91.
• Johansson Å., Guillemette Y., Murtin F., Turner D., Nicoletti G., de la Maisonneuve Ch., Bagnoli P., Bousquet G., Spinelli F., 2012, Long-term growth scenarios, „Economic Department Working Papers” 2012/ECO/WKP77.
• Kępiński A., 1994, Rytm życia, Wydawnictwo Literackie, Kraków.
• Kinsella K., He W., 2009, U.S. Census Bureau, International Population Reports, P95/09-1, An Ageing World: 2008, US Government Printing Offi ce, Washington, DC.
• Konieczna R., 2000, Uniwersytety Trzeciego Wieku programem aktywnego uczestnictwa ludzi starszych w życiu społecznym, [w:] Profi le starości, Urząd Miasta Poznania: Wydział Zdrowia i Spraw Społecznych, Poznań, s. 113–119.
• Kuchcińska M., 2009, Edukacja przeciw marginalizacji seniorów, „Chowanna”, nr 2(3), s.173–186.
• Loos, E., 2012, Senior citizens: Digital immigrants in their own country? „Observatorio Journal”, nr 6(1), s. 1–23.
• Mausch K., Ryś E., 2007, Starość jako piętno, [w:] B. Bugajska (red.) Życie w starości, ZAPOL, Szczecin, s. 175–184. Mossakowska M., Więcek A., Błędowski P. (red.), 2012, PolSenior. Aspekty medyczne, psychologiczne, socjologiczne i ekonomiczne starzenia się ludzi w Polsce, Termedia Wydawnictwa Medyczne oraz MIBMiK, Poznań.
• Obuchowski K., 2000, Od przedmiotu do podmiotu, Wydawnictwo Akademii Bydgoskiej im. Kazimierza Wielkiego, Bydgoszcz.
• Obuchowski K., 2004, Kody umysłu i emocje, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Humanistyczno- -Ekonomicznej, Łódź.
• Obuchowski K., 2009, Refl eksje autobiografi czne psychologa, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Humanistyczno- Ekonomicznej, Łódź.
• Obuchowski K., Błachnio A., 2011, Teoria osobowości autorskiej i Kwestionariusz POA [w:] W. Zeidler (red.) Kwestionariusze w psychologii. Postępy, zastosowania, problemy, Vizja Press & IT, Warszawa, s. 161–189.
• Okólski M., 2014, Demografi czna starość przeznaczeniem nowoczesnego społeczeństwa, „Zoon Politikon” nr 5, s. 59–72.
• Osiecka-Chojnacka J., 2012, Społeczne opinie o starości a wdrażanie idei aktywnego starzenia się, „Studia BAS”, nr 2(30), s. 101–128.
• Piotrowicz K., 2013, Opieka ukierunkowana na starszego pacjenta z wielochorobowością –podejście zaproponowane przez Panel Ekspertów Amerykańskiego Towarzystwa Geriatrycznego, „Gerontologia Polska”, nr 21(3), s. 63–72.
• Rosenthal T. C., Williams M.E., Naughton B.J. (red.), 2009, Geriatria, Wydawnictwo Czelej Sp. z o.o., Lublin.